Τι (να) ζητάμε να μας φανερώσει ο Άγιος Φανούριος; Αύγουστος 27, 2018
Posted by Ζωντανό Ιστολόγιο in : Ορθοδοξία / Εκκλησία , add a comment
π. Δημητρίου Μπόκου
Μεγάλη προθυμία έχουμε για φανουρόπιτες στον άγιο Φανούριο, αλλά μεγάλη απροθυμία για πνευματικό αγώνα κατά των παθών, για μεταμόρφωση της ψυχής μας.
Το πρώτο είναι εύκολο, Δεν στοιχίζει τίποτε. Και δείχνει μια ρηχή θρησκευτικότητα. Το άλλο είναι δύσκολο Στοιχίζει πολύ. Έχει μεγάλο κόστος και το απορρίπτουμε· γιατί είναι άσκηση για απάρνηση του θελήματός μας.
Θα ρωτήσει κανείς: Είναι κακό η προσφορά φανουρόπιτας; Όχι βέβαια, αν γίνεται με το σωστό πνεύμα.
Είναι κακό να ζητάμε από τον άγιο να μας φανερώσει κάτι στη ζωή μας; Να μας βρει μια καλή δουλειά; Να μας φέρει μια καλή επιτυχία; Να μας φανερώσει τον σύντροφο της ζωής μας; Να μας δίνει προκοπή; Να μας δίνει καλή υγεία;
Όχι, αν το θέλει και ο Θεός και όχι μόνο εμείς. Αν το εγκρίνει και ο Θεός. Αν είναι σύμφωνο με το πνεύμα του Θεού. Τίποτε δεν είναι κακό από όλα αυτά, αν έτσι είναι και το σχέδιο του Θεού. Καλό είναι η παντρειά, καλό η υγεία, καλό η δουλειά, η επιτυχία, το κάθε καλό που επιθυμεί ο άνθρωπος στη ζωή του.
Και όταν η φανουρόπιτα, η αρτοκλασία, το πρόσφορο, το ύψωμα, το λαδάκι, η λαμπάδα μας, προσφέρονται με πίστη και διάθεση αποδοχής του θελήματος του Θεού και όχι με εμμονή στο δικό μας θέλημα, μπορούν να κάνουν ακόμα και θαύματα στη ζωή μας.
Αλλά δεν παύουν όλα αυτά να είναι τα δικά μας θελήματα. Και δεν παύουν να είναι το λιγότερο που πρέπει να ζητάμε.
Και ποιο είναι το σπουδαιότερο; (περισσότερα…)
Όταν η Παναγία καθόταν στο τραπέζι μας Αύγουστος 19, 2018
Posted by Ζωντανό Ιστολόγιο in : Κοινωνία, Ορθοδοξία / Εκκλησία , add a comment
π. Δημητρίου Μπόκου
Κατά το Μάιο του 1929, τα λίγα χωράφια του χωριού και τα αμπέλια του κινδύνευαν να καταστραφούν τελείως από την επιδρομή αμέτρητων παμφάγων ακρίδων. Τρόπος να τις διώξουν δεν υπήρχε, ούτε μέσο να τις καταστρέψουν. Τα χτήματα ήταν στην απόλυτη κυριαρχία της φοβερής ακρίδας. Όλοι οι χωρικοί έβλεπαν με δέος, πόνο και απελπισία την επικείμενη καταστροφή. Μόνο ο πανάγαθος Θεός μπορούσε να βοηθήσει με το άπειρο έλεός του και με τις ικεσίες της προστάτιδάς μας Παναγίας της Πυρσόγιαννης.
Το ίδιο απόγευμα οι κάτοικοι του χωριού, με πρώτο τον ιερέα παπα-Ηλία Παπακώστα, πηγαίνουν ασθμαίνοντας να φέρουν τη θαυματουργό εικόνα της Παναγίας για να γλυτώσει η Χάρη της τα χτήματα από την ολική καταστροφή και εξαφάνιση.
Όλο το βράδυ έψαλαν με κατάνυξη και με ιδιαίτερη προσοχή τη μεγάλη Παράκληση και πουρνό-πουρνό, ψάλλοντας σε όλο τον δρόμο το «Εν τη Γεννήσει την παρθενίαν εφύλαξας, εν τη Κοιμήσει τον κόσμον ου κατέλιπες, Θεοτόκε…», τη μετέφεραν στο χωριό μας και στον Ιερό Ναό του Αγίου Γεωργίου. Γονατιστοί μέσα στο ναό έψαλαν τη μεγάλη Παράκληση και πήραν Αγιασμό, για να ραντίσουν τα δοκιμασμένα από τη λαίλαπα των ακρίδων χτήματα. Στο τέλος όλο το χωριό με επικεφαλής τον ιερέα παπα-Ηλία Παπακώστα, ψάλλοντας συνεχώς και ικετεύοντας, έφεραν τη θαυματουργή Εικόνα έξω από τον Ναό του Αγίου Μηνά, με πρόσωπο προς τα χτήματα και προσεύχονταν για να κάνει το θαύμα η Παναγία μας.
Και ω των θαυμασίων σου, Μητέρα του Θεού, Μητέρα της ψυχής μας και προστασία όλων!
Οι ακρίδες, σύννεφα ολόκληρα, φεύγοντας από τα χτήματα, έπεφταν στον Σαραντάπορο ποταμό και πνίγονταν. Η φωνή απελπισίας, η θερμή ικεσία και παράκληση των συγχωριανών εισακούσθηκε. Η Παναγία μας, η προστάτις όλων των πονεμένων, έσωσε για μια ακόμη φορά το χωριό μας. Δοξασμένο ας είναι το άγιο όνομά της!
(Ελεύθερη παράθεση από το βιβλίο: Νικολάου Τσίπα, Σεργιάνισμα στους χώρους και στην ιστορία της Πυρσόγιαννης).
Τέτοια γινόντουσαν τις εποχές που οι άνθρωποι είχαν μονάχα τον γείτονα και τον Θεό. Τον γείτονα για τα πέρα-δώθε, τον Θεό για τα δύσκολα. Είτε χαρά είχαν είτε λύπη, εκεί θα έτρεχαν. Έλεγαν π.χ. οι Φαρασιώτες της Καππαδοκίας, οι συμπατριώτες του αγίου Παϊσίου: «Εμείς στην πατρίδα μας τί θα πει γιατρός δεν ξέραμε. Στον Χατζεφεντή τρέχαμε (στον άγιο Αρσένιο, που τους διάβαζε κάποια ευχή και γίνονταν καλά). Στην Ελλάδα μάθαμε από γιατρούς, αλλ’ αν τα πούμε αυτά εδώ στους ντόπιους, τους φαίνονται παράξενα».
Ο Θεός, η Παναγία και οι Άγιοι, ήταν η απαντοχή τους, η παρέα, το αποκούμπι τους. Μ’ αυτούς τα λέγανε, μ’ αυτούς τρωγόντουσαν νύχτα και μέρα. Στον Θεό λέγαν την καλημέρα τους με το που άνοιγαν τα μάτια τους, σ’ αυτόν και την καληνύχτα τους. Ο μεγάλος Μακρυγιάννης διηγείται πως μάλωσε κάποτε, φτωχό παιδί, με τον Αϊ-Γιάννη τον Πρόδρομο, πικραμένος από την ανθρώπινη κακία. Και μια με τις απειλές, μια με τα παρακάλια, έκαμα, λέει, τις συμφωνίες μου με τον άγιο, να με βοηθήσει αυτός να προκόψω, κι εγώ να του φτιάξω καινούργια την εκκλησία του.
Ο ατίθασος Καραϊσκάκης είχε την Παναγία την Προυσιώτισσα, την «Κυρά της Ρούμελης», σαν μάνα του. Στο μοναστήρι της είχε τη μόνιμη κατοικία του. Της μιλούσε με απόλυτη οικειότητα. Με τη γνωστή του αμετροέπεια, χαριεντίζονταν μαζί της με απλότητα, όταν ασήμωσε την εικόνα της, μετά από μια θεραπεία του από τους πυρετούς και τις θέρμες που τον τσάκιζαν αδιάκοπα: «Γυναίκα δεν είσαι και συ, Μεγαλόχαρη; Έπρεπε, βλέπεις, να σου τάξω μπιχλιμπίδια για να με κάνεις καλά!»
Αυτά δείχνουν σχέση. Οικεία, ζεστή σχέση. Ο Θεός, οι άγιοι, μα ιδιαίτερα η Παναγία, δεν ήταν κάποιοι ξένοι, άγνωστοι, μα σπιτικοί, οι δικοί τους άνθρωποι. Μέλη της οικογένειάς τους. Δεν βάδιζαν μόνοι τον τραχύ δρόμο της ζωής τους, αλλά παρέα με τους αγίους τους, «συν πάσι τοις αγίοις». Οικοδέσποινα, νοικοκυρά σε κάθε σπίτι, είχαν πάντα τη Μεγαλόχαρη. Σε κάθε συμφορά, την Παναγιά καλούσαν πρώτη-πρώτη να συνδράμει. Δεν ήταν γάμος και χαρά, που να μη ζητήσουν με τα όμορφα τραγούδια τους να παρευρεθεί κι εκείνη στη χαρούμενη συντροφιά τους.
– Έλα Θεέ και Παναγιά με τον Μονογενή σου,
κι ευλόγα μας τούτ’ την δουλειάν, που ’ναι ’πο την βουλήν σου…
Δεν ήταν πόνος και καημός, που δεν θα τον ακουμπούσαν στα πόδια της πιο πονεμένης μάνας του κόσμου. Τα δάκρυα της Παναγιάς για τον μο-ναχογιό της, γίνονταν βάλσαμο και παρηγοριά, ένα με τα δικά τους δάκρυα. Έσμιγε το πικρό μοιρολόι τους με τον θρήνο της Μεγάλης Μάνας τους.
– Άρχοντες, αφουγκράστε μου της Δέσποινας τον θρήνον,
πώς κλαίει τον Μονογενή εις τον Σταυρόν εκείνον…
Δεν έβαζαν ψωμί στο στόμα τους, αν δεν καλούσαν Χριστό και Παναγιά συντροφιά στο τραπέζι τους, αχώριστους συνδαιτυμόνες τους.
– Σε τουτ’ την τάβλα που ’μαστε, σε τούτο το τραπέζι,
τον Άγγελο φιλεύουμε και το Χριστό κερνάμε
και την Παρθένα Δέσποινα διπλά την προσκυνάμε,
να μας χαρίσει τα κλειδιά, κλειδιά του Παραδείσου,
ν’ ανοίξω τον Παράδεισο, να μπω να σεργιανίσω,
να δω τους πλούσιους πώς περνούν και τους φτωχούς τί κάνουν…
Και η Παναγιά; Να μη συντρέχει, όταν τ’ αγαπημένα της παιδιά την προσκαλούν; Να μη σκοτώνεται να τα σκεπάσει, όταν απελπισμένα τη φωνάζουν; Σχέση αγάπης, βλέπεις, είναι αυτή, αμφίδρομη, πώς να φανεί αδιάφορη; Αισθάνεται μάνα κι αυτή για όσους αισθάνονται παιδιά της. Ξεχειλίζει ο μητρικός της πόθος για μας.
Εμείς όμως; Σήμερα που δεν μας νοιάζει ο γείτονας και τον Θεό δεν τον ντρεπόμαστε μήτε τον θέλουμε, που νοιώθουμε τάχα δυνατοί και άτρωτοι στον, παρά ταύτα, ετοιμόρροπο τενεκεδένιο μας παράδεισο, θα παραμείνουμε αδιάφοροι σε μια τέτοια μητέρα; Που καταδέχεται να μας θεωρεί, όχι κάποιους μακρινούς, αλλά καταδικούς της οικείους, λατρεμένους της συγγενείς; Πού θα ξαναβρούμε μια τέτοια αγάπη;
«Συγγενούς οικειότητος μη επιλάθη, Δέσποινα…»
Εορτή Κοιμήσεως Θεοτόκου
Αύγουστος 2018
Πηγή: Α ν τ ι ύ λ η, Ι. Ναός Αγ. Βασιλείου, 481 00 Πρέβεζα
Το Αγιοκέρι της Λαμπρής Μάιος 1, 2017
Posted by Ζωντανό Ιστολόγιο in : Ορθοδοξία / Εκκλησία , add a comment
π.Δημήτριος Μπόκος
Τραντάχτηκαν συθέμελα τὰ ψηλὰ βουνὰ ἀπὸ τὸ ξαφνικὸ μπουμπουνητό. Σὰν ἀπὸ στόματα μυριάδων κανονιῶν ἡ τρομερὴ βροντὴ ξεχύθηκε ἀπὸ τὰ βάθη τοῦ οὐρανοῦ, χτύπησε πάνω στὸ γυμνὸ καύκαλο τῆς ψηλότερης βουνοκορφῆς, κατρακύλησε σὰν ὕπουλο ἑρπετὸ στὴ σκιερὴ ρεματιά, κόχλασε ὑπόκωφα στὶς χαμηλὲς λοφοσειρές, σκαρφάλωσε σὰν αἴλουρος στὴν ἁπλωτὴ ράχη τῆς ὀροσειρᾶς, χύθηκε σὰν τὸ γεράκι στ’ ἀνοιχτὸ διάσελο, χαμήλωσε, ξεθύμανε, ἔσβησε…
Ὁ ἥλιος σκοτείνιασε ξαφνικά. Τὸ μαγιάτικο δειλινὸ χάθηκε αὐτοστιγμεί. Πυκνὰ μαῦρα σύννεφα σκέπασαν τὸ φωτεινὸ γαλάζιο τοῦ ἄπειρου, ἔριξαν στὴ γῆ τὴ βαρειά τους σκιά. Δυνατὸς ἀνεμοστρόβιλος, πρόδρομος καταιγίδας, σάρωσε κοιλάδες καὶ πλαγιές. Μιὰ δεύτερη βροντὴ ἀκολούθησε κατὰ πόδι τὴν πρώτη καὶ οἱ καταρράκτες τοῦ οὐρανοῦ ἄνοιξαν στὸ λεπτό. Ἡ ξαφνικὴ νεροποντὴ συνεπῆρε τὰ πάντα. Ἄνθρωποι καὶ ζῶα, σκορπισμένοι στὸ ὕπαιθρο, ὥσπου νὰ στρέψουν ἀπορημένοι τὰ κεφάλια τους, βρέθηκαν ἐντελῶς ἀκάλυπτοι κάτω στὸ ἀνελέητο, ἀπρόσμενο μαστίγωμά της. Πῶς ξέσπασε ξαφνικὰ τέτοιο κακό;
Ἦταν στὰ μέσα τοῦ Μάη κι ὁ κόσμος τοῦ μικροῦ χωριοῦ, ξωμάχοι ἄνθρωποι, βρίσκονταν ὅλοι στὰ χωράφια. Τὸ Πάσχα ἦρθε κι ἔφυγε μὲς στὴ χαρά, ἔσμιξαν ὅλοι ξανὰ καὶ γιόρτασαν μὲ τὰ ξενάκια τους, γέμισαν οἱ καρδιὲς ἀπ’ τὴν περίσσια εὐφροσύνη τῆς Λαμπρῆς. Τὸ ἔαρ τῶν ψυχῶν συνδυάστηκε τέλεια μὲ τὸ ἔαρ τῆς φύσης. Ἕνας θαυμάσιος καιρὸς συντρόφευε ὅλες τὶς μέρες τὴν ἀναστάσιμη χαρά τους. Ἐνθουσιασμένα ἰδιαίτερα τὰ παιδιὰ τίμησαν μὲ τὸ παραπάνω τὸν ὑπέροχο συνδυασμό.
Ἀλλὰ καὶ ἀπόλαμπρα ἡ καλοκαιρία ἐξακολούθησε στὸν ἴδιο ρυθμό. Στὸ ὀρεινὸ μικρὸ χωριὸ ὁ ἐρχομὸς τῆς ἄνοιξης θύμιζε παράδεισο. Ὅλοι ξεχύθηκαν μὲ κέφι στὶς δουλειές τους. Ἀναστημένη ἀπ’ τὴ βαρυχειμωνιὰ ἡ γῆ τους, γιόρταζε τὴ δική της πασχαλιά. Μικροὶ-μεγάλοι χαίρονταν τοὺς ἀνθοστόλιστους ἀγρούς, καταπιάνονταν μὲ ἀνοιξιάτικες σπορές, πάλευαν γεμάτοι ὄρεξη τὸν φτωχικό, μὰ ἀγαπημένο τόπο τους. Τὰ ζωντανά τους σκόρπισαν στὶς καταπράσινες νομές. Νύχτα καὶ μέρα τὰ λιγυρὰ κυπροκούδουνα, ἀνάκατα μὲ μουγκανητὰ καὶ βελάσματα, συνόδευαν μὲ τὴ γλυκόφωνη ἠχώ τους τὴν ἐργατιά. Ἡ ἀτμόσφαιρα τοῦ Μάη φάνταζε πραγματικὰ παραδεισένια. Ἦταν πανέμορφες οἱ μέρες του, ἀλλὰ καὶ τοῦτο τὸ ἀπόγευμα μαγευτικό. Ποῦ φώλευε κρυμμένη τόση μανία καὶ καταστροφή;
Ἡ νεαρὴ φοιτήτρια, ξαφνιασμένη ἀπ’ τὴν ἀπότομη ἀνατροπή, στάθηκε μπρὸς στὸ παράθυρο ἐκστατική. Δὲν πρόλαβε οὔτε τὰ τζάμια νὰ κλείσει, τόσο ἀπρόσμενα ξέσπασε ἡ καταιγίδα. Τὸ ὑπερθέαμα τῆς καιρικῆς ἀλλαγῆς αἰχμαλώτισε τὸ βλέμμα της. Ἡ κεραυνοβόλα εἰσβολὴ τοῦ σαρωτικοῦ δρόλαπα τὴν καθήλωσε κατὰ κράτος. Ἕνα τρομακτικὰ μεγαλειῶδες μυστήριο ἀναδυόταν ἀπ’ τὸν ἐκκωφαντικὸ ὀρυμαγδὸ τῆς σφοδρῆς θύελλας. Διαμετρικὰ ἀντίθετο ἀπ’ τὴ σαγηνευτικὴ μαγεία τοῦ ἐδεμικοῦ δειλινοῦ ποὺ προηγήθηκε. Mysterium tremendum καὶ mysterium fascinans (τρομερὸ καὶ γοητευτικὸ μυστήριο), ὅπως θὰ ἔλεγε ὁ ἀγαπημένος της φιλόσοφος Rundolf Otto. Πῶς γίνεται νὰ εἶναι τόσο ὄμορφα καὶ τὰ δυό; Ἡ ὀμορφιὰ νὰ δείχνει τόσο ἀντίθετες, ἀλληλοαναιρούμενες πλευρές; Νὰ συνυπάρχουν δυὸ ἀπόλυτα ἀντιφατικὲς ὄψεις στὸν ἴδιο κόσμο;
– Ἀνθή! Ἀνθούλα! Ποῦ εἶσαι;
Ἡ δυνατὴ λαχανιαστὴ φωνὴ τῆς γριᾶς ποὺ ἀνέβαινε κουτσαίνοντας ἀπὸ τὸ ὑπόγειο, τὴν ἔβγαλε ἀπ’ τὸν φιλοσοφικό της ρεμβασμό.
– Ἐδῶ, γιαγιά! εἶπε γυρίζοντας πρὸς τὸ μέρος της.
– Τ’ ἁγιοκέρι, παιδί μου! Γρήγορα!
– Τί εἶπες; ρώτησε ἀπορημένη.
– Τὸ κερὶ τῆς Λαμπρῆς, παιδί μου! Τρέξε, μὴν ἀργεῖς!
Ἡ ἐγγονὴ δὲν κουνήθηκε. Ἔμεινε νὰ κοιτάζει σὰν χαμένη τὴ γριά. Δὲν μποροῦσε νὰ καταλάβει ἀκόμα τί τῆς ἔλεγε. Μὰ ἡ γριὰ δὲν εἶχε ὑπομονή.
– Τί μὲ κοιτᾶς σὰν ἄγαλμα; Δὲν ἀκοῦς τί σοῦ λέω; Τρέξε φέρε τὴ λαμπάδα τῆς Ἀνάστασης! Ὁ κόσμος χάνεται, δὲν βλέπεις;
Χά! Τί θυμήθηκε τώρα ἡ γιαγιά της! Τὸ κερὶ τῆς Ἀνάστασης! Θὰ ξόρκιζε τέτοιο χαλασμὸ μ’ αὐτό! Πλάκα εἶχε πραγματικά!
Μὰ ἡ γριὰ δὲ χωράτευε.
– Καλά, χάζεψες γιὰ τὰ καλά; Κουνήσου, δὲν καταλαβαίνεις; Ὁ πατέρας σου, ἡ μάνα σου, τ’ ἀδέρφια σου, ὁ κόσμος ὅλος εἶναι ἐκεῖ ἔξω. Τί περιμένεις; Νὰ πνιγοῦν πρῶτα καὶ μετὰ νὰ κουνηθεῖς;
Θέλοντας καὶ μή, πῆγε νὰ ψάξει γιὰ τὸ κερί. Ποῦ νὰ βρισκόταν τώρα κι αὐτό; Οὔτε κὰν θυμόταν ποῦ τὸ εἶχε πετάξει τὸ βράδυ τῆς Ἀνάστασης, ὅταν γύρισαν σπίτι. Μέσα της γέλαγε μὲ τὴν ἀφέλεια τῆς γιαγιᾶς της, μὰ δὲν μποροῦσε τώρα νὰ τῆς φέρει ἀντίρρηση. Ὄχι, δὲν συμφωνοῦσε μ’ αὐτὰ ἡ Ἀνθή. Εἶχε ἀποστασιοποιηθεῖ ἐντελῶς ἀπὸ τὶς ἁπλοϊκὲς ἀντιλήψεις τοῦ ἀπαίδευτου λαοῦ. Σπούδαζε φιλοσοφία, δὲν ἦταν τὸ ἄβγαλτο κοριτσόπουλο τοῦ χωριοῦ. Οἱ ὑψηλὲς σπουδές της ἀναπροσδιόρισαν πολλὰ πράγματα μέσα της. Καὶ κυρίως πολλὲς ἀπ’ τὶς θρησκευτικές της ἀντιλήψεις. (περισσότερα…)
Το Χέρι που Δίνει Φεβρουάριος 28, 2017
Posted by Ζωντανό Ιστολόγιο in : Ορθοδοξία / Εκκλησία, Σχέσεις , add a comment
π. Δημητρίου Μπόκου
Ἐσεῖς ποὺ βρήκατε τὸν ἄνθρωπό σας
κι ἔχετε ἕνα χέρι νὰ σᾶς σφίγγει τρυφερά,
ἕναν ὦμο ν’ ἀκουμπᾶτε τὴν πίκρα σας,
ἕνα κορμὶ νὰ ὑπερασπίζει τὴν ἔξαψή σας,
κοκκινίσατε ἄραγε γιὰ τὴν τόση εὐτυχία σας,
ἔστω καὶ μιὰ φορά;
Εἴπατε νὰ κρατήσετε ἑνὸς λεπτοῦ σιγὴ
γιὰ τοὺς ἀπεγνωσμένους;
Ἕνα αἰχμηρότατο βέλος ρίχνει κατευθείαν στὴν καρδιὰ τῆς βολικῆς μας ἐπανάπαυσης ὁ ποιητὴς Ντίνος Χριστιανόπουλος μὲ τοὺς στίχους αὐτούς. Ποιὸς κάθεται νὰ σκεφθεῖ τὸν ἄλλο, τὴ στιγμὴ ποὺ ἐμεῖς εἴμαστε μιὰ χαρά;
Κι ὅμως αὐτὴ θά ’πρεπε νὰ εἶναι ἡ μόνιμη ἀγωνία καὶ ἀνησυχία μας. Πῶς γίνεται νὰ χαιρόμαστε τὴ ζωή μας ἀνέμελα, ὅταν ἄλλοι παραδίπλα ὑποφέρουν; Ἡ ἀδιαφορία δὲν μπορεῖ νὰ ἔχει θέση στὴ ζωὴ τοῦ Χριστιανοῦ. Χριστιανὸς σημαίνει νὰ εἶσαι τοῦ Χριστοῦ. Καὶ ὁ Χριστὸς ἔζησε μόνο γιὰ τοὺς ἄλλους. Καθόλου γιὰ τὸν ἑαυτό του. «Ἑαυτὸν ἐκένωσεν» (Φιλ. 2, 7). Τὸν σταύρωσε γιὰ μᾶς.
Ἔδειξε μὲ τὸν τρόπο αὐτό, ὅτι ἀξία δὲν ἔχει μιὰ ζωὴ μὲ καλοπέραση, ἀλλὰ μιὰ ζωὴ προσφορᾶς στὸν ἄλλο. Ὕψιστο σκοπό της, βαθύτατο νόημά της, ἀπόλυτη πληρότητά της ὅρισε τὴν ἀγάπη.
Μὰ ἐμεῖς διαστρέψαμε καὶ τὸ περιεχόμενο τῆς ἀγάπης. Στὸν δικό μας κόσμο, ὅπου κέντρο βάλαμε τὸν ἑαυτό μας, ἀκόμα καὶ ἡ ἀγάπη δὲν εἶναι ἀκριβῶς ἀγάπη. «Ἡ ἀγάπη γιὰ τὸν συνάνθρωπό μας δὲν εἶναι τάχα ἐπιτακτικὴ ἀνάγκη γιὰ μιὰ καινούργια ἰδιοκτησία;»
Εἶναι ὁ Νίτσε αὐτὸς ποὺ ἀναρωτιέται. Καὶ συνεχίζει τὴ σκέψη του, λέγοντας ὅτι σὲ μιὰ τέτοια ἀγάπη συμβαίνει ὅ,τι καὶ σὲ κάθε μας ἐπιθυμία γιὰ ὁτιδήποτε καινούργιο: «Κουραζόμαστε μὲ τὸ παλιό, γιὰ ὅ,τι γνωρίζουμε καλὰ καὶ σίγουρα. Ἔχουμε ἀνάγκη νὰ τεντώσουμε τὰ χέρια μας ἀκόμα πιὸ μακριά. Καὶ τὸ πιὸ ὄμορφο τοπίο, ὅταν τὸ ζήσουμε, ὅταν τὸ ἔχουμε μπροστὰ στὰ μάτια μας γιὰ τρεῖς ὁλόκληρους μῆνες, μᾶς κουράζει, δὲν εἴμαστε βέβαιοι γιὰ τὴν ἀγάπη μας γι’ αὐτό. Κάποια ἄλλη μακρινὴ ὄχθη, μᾶς τραβάει περισσότερο. Γενικότερα, μιὰ κατοχὴ μειώνεται μὲ τὴ χρήση». (περισσότερα…)
Δοκιμασίες στη Ζωή και Θεϊκή Φροντίδα Φεβρουάριος 11, 2017
Posted by Ζωντανό Ιστολόγιο in : Ορθοδοξία / Εκκλησία , add a commentΜΙΑ ΟΑΣΗ ΣΤΗΝ ΕΡΗΜΟ
π. Δημητρίου Μπόκου
Ὁ λαὸς τοῦ Θεοῦ ἔχει μόλις διασωθεῖ ἀπὸ τὴν αἰγυπτιακὴ ἀπειλή, διαβαίνοντας θαυματουργικὰ τὴν Ἐρυθρὰ θάλασσα. Μπροστά του ἁπλώνεται τώρα ἡ ἀπέραντη ἔρημος. Ἀρχίζει μιὰ ἐπίπονη πορεία δύο περίπου μηνῶν, μέχρι νὰ φτάσουν στὸ ὄρος Σινᾶ. Ὅμως τὰ πράγματα δὲν εἶναι καθόλου ἁπλᾶ. Ἡ πορεία μέσα στὴν ἄνυδρη καυτὴ ἄμμο εἶναι πραγματικὸ μαρτύριο. Περισσότερο γιὰ τοὺς γέρους, τὰ μικρὰ παιδιά, τὶς γυναῖκες. «Οὐαὶ ταῖς ἐν γαστρὶ ἐχούσαις καὶ ταῖς θηλαζούσαις…». Οἱ δυσκολίες τοὺς ταλαιπωροῦν ἀφάνταστα. Πιὸ ἔντονα ἀπ’ ὅλα αἰσθάνονται τὴν ἔλλειψη τοῦ νεροῦ. Εἶναι τὸ πρῶτο ποὺ κάνει αἰσθητὴ τὴν ἀπουσία του μέσα στὴν καυτή, φονικὴ ἔρημο. Καὶ τότε ἀρχίζουν οἱ γογγυσμοὶ καὶ τὰ παράπονα. Ἐναντίον τοῦ Θεοῦ καὶ τοῦ πιστοῦ του δούλου Μωυσῆ.
Ἀναχωρώντας λοιπὸν ὁ Μωυσῆς ἀπὸ τὴν Ἐρυθρὰ θάλασσα, «ἤγαγεν αὐτοὺς εἰς τὴν ἔρημον Σούρ». Τρεῖς ὁλόκληρες μέρες βάδιζαν μέσα στὴν ἔρημο αὐτή, χωρὶς νὰ βρίσκουν πουθενὰ νερό. Ἡ δίψα, ὅταν προστίθεται στὴν κοπιαστικὴ ὁδοιπορία, συνθέτει ἐφιαλτικὸ σενάριο. Ἐπιτέλους φτάνουν στὴν τοποθεσία Μερρά, ὅπου ὑπῆρχε νερό. Μὰ ὅταν διψασμένοι ἔσκυψαν νὰ πιοῦν, εἶδαν πὼς τὸ νερό, γεμάτο ἀπὸ τὰ νιτρικὰ ἅλατα ποὺ σὲ μεγάλες ποσότητες βρίσκονται στὴν περιοχὴ τοῦ Σινᾶ, ἦταν πικρὸ καὶ δὲν πινόταν. Γι’ αὐτὸ καὶ ὀνόμασαν τὸν τόπο ἐκεῖνο Πικρία. Στὶς νέες διαμαρτυρίες τους ὁ Θεὸς ὑπέδειξε στὸν Μωυσῆ νὰ ρίξει στὸ νερὸ ἕνα κλαδὶ ἀπὸ κάποιο δέντρο καὶ τὸ νερὸ γλύκανε, ἔγινε πόσιμο. Στὴ συνέχεια τοὺς ὁδήγησε στὴν Αἰλείμ, δέκα χιλιόμετρα νοτιότερα τῆς Μερρᾶς, ὅπου στρατοπέδευσαν γιὰ ἀρκετὲς μέρες καὶ ξεκουράστηκαν. Γιατὶ ἡ Αἰλεὶμ ἦταν μιὰ δροσερὴ ὄαση ἐν μέσῳ τῆς ἐρήμου. Δώδεκα κρυστάλλινες πηγὲς καὶ ἑβδομήντα θαλεροὶ φοίνικες χάριζαν τὴν πολύτιμη δροσιά τους στοὺς καταπονημένους ὁδοιπόρους (Ἐξ. 15, 22-27).
Μὲ αὐτὰ καὶ ἄλλα πολλὰ ὁ Θεὸς ἔδειξε ὅτι δὲν ἐγκαταλείπει ποτὲ τὸν λαό του. Ἔχει τὴν ἔγνοια του καὶ τὸ σχέδιό του γι’ αὐτόν. Ἐνεργεῖ ὅμως μὲ τὸν τρόπο του. Ὄχι ὅπως σκέφτονται καὶ θέλουν οἱ ἄνθρωποι. Φροντίζει γιὰ ὅλα, ἀλλὰ θέτοντας συνεχῶς ὑπὸ δοκιμασία τὴν πίστη τους ἀπέναντί του. Δὲν τοὺς καλομαθαίνει μὲ τὸ κουταλάκι στὸ στόμα. Τοὺς ἐκπαιδεύει νὰ ἀγωνίζονται, νὰ ὑπομένουν, νὰ ἔχουν ἐμπιστοσύνη στὸ πρόσωπό του, νὰ ὑπακούουν στὶς ἐντολές του. Δὲν τὸ κάνει αὐτό, ἐπειδὴ τοῦ ἀρέσει νὰ τοὺς ταλαιπωρεῖ. Ἀλλὰ γιὰ νὰ προοδεύουν, νὰ γυμνάζονται πνευματικά, νὰ ἀναπτύσσουν στὸ ἔπακρο ὅσες ἱκανότητες τοὺς ἔχει δώσει. Ὁ δάσκαλος ποὺ δὲν ἀξιοποιεῖ ὅλες τὶς δυνατότητες τοῦ μαθητῆ, τὸν ζημιώνει. Εἶναι κακὸς δάσκαλος. Καὶ ὁ προπονητὴς κάνει καλὰ τὴ δουλειά του, ὅταν «ταλαιπωρεῖ» μὲ σκληρὴ προπόνηση τὸν ἀθλητή του, ἀντὶ νὰ τὸν ἀφήνει νὰ τεμπελιάζει. (περισσότερα…)
Πῶς ἀντιδροῦμε ὅταν μᾶς ἐπισκέπτονται οἱ δοκιμασίες; Ιανουάριος 9, 2017
Posted by Ζωντανό Ιστολόγιο in : Ορθοδοξία / Εκκλησία , add a commentἩ ἀληθινὴ εὐσέβεια: Ο ΔΙΚΑΙΟΣ ΙΩΒ
π. Δημητρίου Μπόκου
Ὁ Ἰὼβ (6 Μαΐου) ἦταν ἄνθρωπος ἄμεμπτος ἀπέναντι στὸν Θεὸ καὶ στοὺς ἀνθρώπους. Ὁ ἴδιος ὁ Θεὸς ἀποφάνθηκε ὅτι δὲν ὑπῆρχε πάνω στὴ γῆ πιὸ ἐνάρετος καὶ θεοσεβὴς ἄνθρωπος ἀπὸ αὐτόν. Ὁ Σατανᾶς ὅμως ἀντέταξε ὅτι ἡ ἀρετὴ τοῦ Ἰὼβ δὲν εἶναι γνήσια. Κατὰ τὴ γνώμη του, ὁ Ἰὼβ σεβόταν τὸν Θεό, ἐπειδὴ ἔλαβε ἀπὸ αὐτὸν πολλὰ ἀγαθά. Ὁ Ἰὼβ εἶχε ἑπτὰ χιλιάδες πρόβατα, τρεῖς χιλιάδες καμῆλες, χίλια βόδια καὶ πεντακόσια γαϊδούρια. Γιὰ τὴ φύλαξή τους εἶχε τεράστιο ἀριθμὸ ὑπηρετῶν. Εἶχε ἐπίσης ἀποκτήσει καὶ δέκα παιδιά, ἑπτὰ γιοὺς καὶ τρεῖς θυγατέρες.
Γιὰ νὰ φανεῖ ὅτι ἡ ἀρετὴ τοῦ Ἰὼβ εἶναι ἀληθινὴ καὶ δὲν ἐξαρτᾶται ἀπὸ τὰ ἀγαθά του, ὁ Θεὸς ἔδωσε τὴν ἄδεια στὸν Σατανᾶ νὰ τὸν δοκιμάσει. Ἔτσι λοιπὸν σὲ μία καὶ μόνο μέρα ὁ δίκαιος Ἰὼβ ἔλαβε ἀπανωτά, τὴ μία πάνω στὴν ἄλλη, τὶς χειρότερες εἰδήσεις. Οἱ ληστὲς ἅρπαξαν τὰ βόδια καὶ τὰ γαϊδούρια του, σκοτώνοντας τοὺς ὑπηρέτες. Φωτιὰ ποὺ ἔπεσε ἀπὸ τὸν οὐρανὸ κατέκαψε τὰ πρόβατα, τὶς καμῆλες καὶ τοὺς βοσκούς. Σφοδρὸς ἄνεμος ἀπὸ τὴν ἔρημο γκρέμισε τὸ σπίτι τοῦ μεγάλου του γιοῦ. Ὅλα τὰ παιδιὰ τοῦ Ἰώβ, ποὺ ἔτρωγαν καὶ ἔπιναν μέσα, σκοτώθηκαν.
Ὅταν ὁ Ἰὼβ ἄκουσε καὶ τὸ τελευταῖο νέο, σηκώθηκε, ἔσχισε τὰ ροῦχα του καὶ ἔκοψε τὰ μαλλιά του, γιὰ νὰ δείξει, κατὰ τὸ ἔθιμο τῆς ἐποχῆς, τὸ μεγάλο του πένθος. Στὴ συνέχεια ὅμως ἔπεσε στὸ ἔδαφος, προσκύνησε τὸν Κύριο καὶ εἶπε: «Ἐγὼ γυμνὸς βγῆκα ἀπὸ τὴν κοιλιὰ τῆς μητέρας μου, γυμνὸς καὶ θὰ ἀπέλθω ἀπὸ τὸν κόσμο αὐτὸν στὸν τάφο. Ὁ Κύριος ἔδωκε τὰ δῶρα του, ὁ Κύριος τὰ ἀφαίρεσε. Ὅπως φάνηκε ἀρεστὸ στὸν Κύριο, ἔτσι καὶ ἔγινε. Ἂς εἶναι δοξασμένο τὸ ὄνομα τοῦ Κυρίου στοὺς αἰῶνες». Ἔτσι σὲ ὅλες αὐτὲς τὶς συμφορὲς ποὺ τὸν βρῆκαν, ὁ Ἰὼβ δὲν ἁμάρτησε καθόλου ἐνώπιον τοῦ Κυρίου. Δὲν ἔκαμε καμμιὰ ἀνόητη ἐνέργεια ἀπέναντί του. «Οὐκ ἔδωκεν ἀφροσύνην τῷ Θεῷ».
Στὴ συνέχεια τῆς δοκιμασίας του φάνηκε ἀκόμα καθαρώτερα ἡ γνησιότητα τῆς εὐσέβειάς του. Διότι ὁ διάβολος ζήτησε τὴν ἄδεια νὰ τοῦ ἀφαιρέσει καὶ τὴν ὑγεία του καί, ἀφοῦ ὁ Θεὸς τὸ ἐπέτρεψε, χτύπησε τὸν Ἰὼβ μὲ τὸ χειρότερο ἕλκος, πιθανὸν μὲ λέπρα. Ἀποτέλεσμα: Ὁ Ἰὼβ ἐξορίσθηκε καὶ ἀπὸ τὴν ἀνθρώπινη κοινωνία. Ἔμεινε μόνος καὶ ἔρημος νὰ ξύνει τὶς πληγές του μὲ ἕνα ὄστρακο πάνω σὲ ἕνα σωρὸ κοπριᾶς. Ἡ δοκιμασία του μάλιστα ἐντάθηκε ἀπὸ τὴν ἴδια τὴ γυναίκα του, ποὺ ἀντὶ νὰ τὸν στηρίζει ψυχολογικά, τὸν παρότρυνε νὰ βλασφημήσει τὸν Θεὸ καὶ ἂς πέθαινε κατόπιν.
Τότε ὁ Ἰὼβ διόρθωσε τὸν λανθασμένο της λογισμό μὲ τὰ θαυμάσια λόγια του: «Γιατί μίλησες σὰν μιὰ ἀπ’ τὶς ἀνόητες γυναῖκες; Ἂν δεχθήκαμε εὐχαρίστως τὰ καλὰ ἀπὸ τὸν Κύριο, δὲν θὰ ὑπομείνουμε καὶ τὰ κακά;» Καὶ ἔτσι, παρὰ τὶς τόσες συμφορὲς ποὺ τοῦ συνέβησαν, κανένα παράπονο δὲν βγῆκε ἀπὸ τὰ χείλη τοῦ Ἰὼβ ἐναντίον τοῦ Θεοῦ. Δὲν ἁμάρτησε καθόλου ἀπέναντί Του. Τελικὰ ὁ Θεὸς τὸν ἀποκατέστησε πλήρως, χαρίζοντάς του τὴν ὑγεία καὶ διπλάσια ἀγαθὰ ἀπὸ ὅ,τι εἶχε πρῶτα. «Ὁ Κύριος εὐλόγησε τὰ ἔσχατα Ἰὼβ ἢ τὰ ἔμπροσθεν». Μετὰ τὴ δοκιμασία του τὸν εὐλόγησε περισσσότερο. Τὰ κοπάδια του πλήθυναν. Εἶχε τώρα δεκατέσσερες χιλιάδες πρόβατα, ἕξι χιλιάδες καμῆλες, δυὸ χιλιάδες βόδια καὶ χίλια γαϊδούρια. Καὶ τὸ σπουδαιότερο, ἀπέκτησε ἑπτὰ νέους γιοὺς καὶ τρεῖς θυγατέρες. Καὶ δὲν βρέθηκαν στὴ γῆ, κάτω ἀπ’ τὸν οὐρανό, ὡραιότερες γυναῖκες ἀπὸ τὶς θυγατέρες τοῦ Ἰώβ. Μὰ ὁ Θεὸς τοῦ ἔδωσε καὶ χρόνια ζωῆς, γιὰ νὰ χαρεῖ τὰ καλὰ ὅλα ποὺ τοῦ χάρισε. «Ἔζησε δὲ Ἰὼβ μετὰ τὴν πληγὴν ἔτη ἑκατὸν ἑβδομήκοντα, τὰ δὲ πάντα ἔτη ἔζησε διακόσια τεσσαράκοντα· καὶ εἶδεν Ἰὼβ τοὺς υἱοὺς αὐτοῦ καὶ τοὺς υἱοὺς τῶν υἱῶν αὐτοῦ, τετάρτην γενεὰν» (Ἰώβ, κεφ. 1, 2 καὶ 42).
Ὅμως ἐμεῖς; Πῶς ἀντιδροῦμε, ὅταν οἱ δοκιμασίες μᾶς ἐπισκέπτονται; Δοξάζουμε τότε τὸν Θεό, ἢ ἀμέσως στρεφόμαστε ἐναντίον του μὲ «δικαιολογημένη» ἀγανάκτηση; Ἐγείρουμε τὸ τόσο «δίκαιο» κατὰ τὴ γνώμη μας «γιατί», ἢ τὸν εὐχαριστοῦμε «ἐν παντὶ» (Α΄ Θεσ. 5, 18), σὲ κάθε περίσταση, εἴτε εὐχάριστη εἴτε δυσάρεστη; Παραδίδουμε μὲ ἀπόλυτη ἐμπιστοσύνη τὸν ἑαυτό μας στὰ χέρια του; Γιὰ νὰ μᾶς καθοδηγεῖ Ἐκεῖνος πρὸς τὸ ἀληθινό μας συμφέρον μὲ τὴ βαθειά του σοφία καὶ τὴν ἀπέραντη ἀγάπη του γιὰ μᾶς;
Καιρὸς νὰ ἐστερνισθοῦμε τὴν κρυστάλλινη σκέψη τοῦ Ἰώβ, ποὺ ἂν καὶ ἔζησε στὴν πολὺ μακρινὴ «πρὸ τῆς χάριτος» ἐποχή, διέβλεπε τὸ θέλημα τοῦ Κυρίου πολὺ πιὸ φωτεινὰ ἀπὸ ἐμᾶς.
Πηγή: ΛΥΧΝΙΑ ΝΙΚΟΠΟΛΕΩΣ, ἀρ. φ. 382, Μάιος 2015, ἐπηυξημένο
Εικόνες: Γεώργιος Κόρδης
Το Μυστικό της Χαράς των Χριστουγέννων Δεκέμβριος 29, 2016
Posted by Ζωντανό Ιστολόγιο in : Ορθοδοξία / Εκκλησία , add a comment
π. Δημητρίου Μπόκου
Προτοῦ ξημερώσει, νύχτα ἀκόμη, ξύπνησε, καθὼς τὸ συνήθιζε, ὁ γέρο-Φιλάγριος. Ἄλλαξε φυτίλι στὸ καντήλι ποὺ τρεμόσβηνε κι ἀνάβοντας δυὸ κεριὰ μπρὸς στὶς εἰκόνες, διάβασε τὶς ἑωθινές του προσευχές, τὸ Μεσονυκτικὸ καὶ τὸν Ὄρθρο.
Ἔφεγγε γιὰ τὰ καλὰ ὅταν τελείωσε. Τράβηξε τὸ ξύλινο πορτόφυλλο ποὺ ἔκλεινε τὸ ἄνοιγμα τῆς σπηλιᾶς καὶ βγῆκε στὸν ἐξώστη, ἕνα φυσικὸ πλάτωμα τοῦ βράχου πάνω ἀπ’ τὸν γκρεμό. Ἀπὸ χαμηλὰ ἀνέβαινε, μόνιμο τραγούδι στ’ αὐτιά του, τὸ βουητὸ τοῦ νεροῦ, καθὼς κυλοῦσε ὁρμητικὰ στὸ φαράγγι. Τὸ καλοκαίρι μόνο ἡσύχαζε, γινόταν φλύαρο μουρμουρητό, μητρικὸ νανούρισμα στὸν ὕπνο του.
Ἡ ἀνατολὴ ρόδιζε στὸ βάθος κι ἕνα ὑπέροχο σύνολο ἁπαλῶν χρωματισμῶν ξεχυνόταν τριγύρω. Τὰ μάτια του μαγεύτηκαν στὴ θέα τῆς αὐγῆς. Φωνὲς πουλιῶν, θροΐσματα φύλλων, γρυλίσματα ἀγριμιῶν, γέμιζαν ὀμορφιὰ τὴν ἄγρια φύση. Πῶς τ’ ἀγαποῦσε ὅλα αὐτά! Φιλάγριος, βλέπεις!
Ἀνάπνευσε τὸν πρωινὸ ἀέρα κι ἕνα κύμα εὐφορίας φούσκωσε τὴν καρδιά του.
«Ὡς ἐμεγαλύνθη τὰ ἔργα Σου, Κύριε…»
«Αἰνεῖτε τὸν Κύριον ἐκ τῆς γῆς… τὰ ὄρη καὶ πάντες οἱ βουνοί, …τὰ θηρία καὶ πάντα τὰ κτήνη, ἑρπετὰ καὶ πετεινὰ πτερωτά…»
Δὲν ἦταν μόνο μιὰ ὄμορφη φθινοπωριάτικη μέρα ἡ σημερινή. Εἶχε κάτι ξεχωριστὸ καὶ γι’ αὐτόν.
Ξαναγύρισε στὸ βάθος τῆς σπηλιᾶς, πῆρε στὰ χέρια του ἕνα μακρὺ ξεφλουδισμένο ξύλο καὶ τό ’φερε ἔξω. Τὸ σήκωσε ψηλὰ καὶ τὸ κοίταξε στὸ φῶς. Ἦταν γεμάτο χαρακιές. Κάθε χαρακιὰ κι ἕνας χρόνος. Πολλὲς χαρακιές, πολλὰ χρόνια!
Χαμογέλασε. Ἔβγαλε τὸν παλιό του σουγιὰ καὶ τράβηξε μιὰ χαρακιὰ ἀκόμα κάτω ἀπ’ τὶς ἄλλες. Ἑκατό!
Σήμερα γινόταν ἑκατὸ χρονῶν! Χαμογέλασε πάλι.
– Ἦρθε ὁ καιρός!… μουρμούρισε.
Ἀνασύροντας τὶς βαρειὲς κουρτίνες τοῦ χρόνου ἡ μνήμη του ἔτρεξε πολὺ πίσω. Τότε πού, δεκάδες χρόνια πρίν, ἀφήνοντας τὸν κόσμο, ξεκινοῦσε τὸ μακρὺ ταξίδι γιὰ τὸ ἀσκηταριό του.
– Θὰ ξαναϊδωθοῦμε στὰ ἑκατό μας, ἂν ζοῦμε, εἶπε στὴ δίδυμη μοναδικὴ ἀδελφή του, βλέποντας τὰ δάκρυα στὰ μάτια της, τάχα ἀστειευόμενος γιὰ νὰ κρύψει καὶ τὴ δική του συγκίνηση. Θὰ γιορτάσουμε μαζὶ τὰ ἑκατοστά μας Χριστούγεννα.
Ἐκείνη χαμογέλασε πικρὰ μὲς στὰ δάκρυά της καὶ τὸν φίλησε γιὰ τελευταία φορά…
– Ἦρθε ὁ καιρός, Μαργαρίτα! ξανάπε καὶ τὰ μάτια του βούρκωσαν. Ποιὸς θὰ τὸ πίστευε! Νὰ ζεῖς ἄραγε; (περισσότερα…)
Οι Αγριόχηνες Νοέμβριος 23, 2016
Posted by Ζωντανό Ιστολόγιο in : Ορθοδοξία / Εκκλησία, Φύση / Ζώα , 1 comment so far
π. Δημητρίου Μπόκου
Τὸ φθινόπωρο εἶναι ἡ ἐποχὴ ποὺ τὰ ἀποδημητικὰ πουλιὰ πετοῦν γιὰ τοὺς τόπους τῆς χειμερινῆς τους διαβίωσης. Οἱ ἀγριόχηνες δὲν ἑξαιροῦνται ἀπὸ τὸν κανόνα αὐτόν. Μαζεύονται λοιπὸν κι αὐτὲς καὶ πετοῦν σὲ μεγάλους σχηματισμοὺς σχήματος V. Γιατί γίνεται αὐτὸ καὶ δὲν πετοῦν ἐλεύθερα, ἡ καθεμιὰ ὅπως τύχει;
Λένε οἱ ἐπιστήμονες πὼς ὁ συγκεκριμένος σχηματισμὸς ἔχει ἕνα μεγάλο πλεονέκτημα. Ὅταν μιὰ χήνα χτυπάει τὰ φτερά της, δημιουργεῖται ἀνοδικὸ ρεῦμα ἀέρος, ποὺ διευκολύνει τὴ χήνα ποὺ ἀκολουθεῖ. Ὅταν τὸ σμῆνος πετάει σὲ σχηματισμὸ V, αὐξάνεται κατὰ 71% ἡ πτητική του ἐμβέλεια, διανύει δηλαδὴ μὲ τὴν ἴδια ἐνέργεια 71% περισσότερη ἀπόσταση, ἀπὸ τὸ ἂν πετοῦσε ἡ κάθε χήνα μόνη της. Τὰ πουλιὰ ποὺ θὰ ξεφύγουν ἀπὸ τὸν σχηματισμὸ δυσκολεύονται καὶ καταπονοῦνται περισσότερο στὴν πτήση.
Ὅταν κουραστοῦν οἱ χῆνες ποὺ βρίσκονται στὴν αἰχμὴ τοῦ δόρατος, μετατοπίζονται στὸ πίσω μέρος τοῦ σχηματισμοῦ, ὅπου λόγῳ τοῦ ἀνοδικοῦ ρεύματος τὸ πέταγμα γίνεται πιὸ εὔκολα. Οἱ πίσω χῆνες τότε προωθοῦνται μπροστὰ καὶ ἔτσι ὅλες μὲ τὴ σειρά τους περνοῦν διαδοχικὰ ἀπὸ τὴν κάθε θέση. Μὲ τὸν τρόπο αὐτὸν μοιράζονται ὅλες ἐξίσου τὴν κούραση. Τέλεια αἴσθηση, ὁμαδική!
Ἡ ἰσχὺς λοιπὸν ἐν τῇ ἐνώσει! Καὶ δὲν σταματοῦν ἐκεῖ. Ἂν συμβεῖ νὰ ἀρρωστήσει ἢ νὰ τραυματιστεῖ μία χήνα, δύο ἄλλες βγαίνουν ἀπὸ τὸν σχηματισμὸ καὶ τὴ συνοδεύουν μέχρι τὸ ἔδαφος, γιὰ νὰ τὴ βοηθήσουν καὶ νὰ τὴν προστατεύσουν. Μένουν μαζί της μέχρι νὰ μπορέσει νὰ ξαναπετάξει ἢ νὰ πεθάνει. Καὶ μόνο τότε ξαναπετᾶνε γιὰ νὰ ἐνταχθοῦν σὲ κάποιο διερχόμενο σμῆνος ἢ νὰ προλάβουν, ἂν γίνεται, τὸ δικό τους. Φανταστικὴ αἴσθηση ἀλληλεγγύης! (Ἀπὸ τὸ βιβλίο: Ἐθελοντὲς καὶ ἐθελόντριες στὴ διακονία τῶν ἀσθενῶν, σ. 33-34).
Γι’ αὐτὸ καὶ ἡ Ἁγία Γραφὴ μᾶς παραπέμπει στὸ σχολεῖο τῆς φύσης: «Ρώτησε τὰ τετράποδα καὶ θὰ σοῦ ποῦνε, τὰ πουλιὰ καὶ θὰ σοῦ ἀναγγείλουν. Μίλα στὴ γῆ καὶ θὰ σοῦ διηγηθεῖ, τῆς θάλασσας τὰ ψάρια θὰ σοῦ ἐξηγήσουν! Ποιὸ ἀπ’ ὅλα αὐτὰ δὲν ξέρει “ὅτι χεὶρ Κυρίου ἐποίησε ταῦτα;” Ὅτι τὰ ἔπλασε τὸ χέρι τοῦ Θεοῦ;» (Ἰώβ, 12, 7-10). Νά, τὸ σοφό, μοναδικό τους μήνυμα: Τὰ πάντα παίρνουν ζωὴ ἀπὸ τὸ χέρι τοῦ Θεοῦ καὶ κατευθύνονται ἀπὸ τοὺς νόμους ποὺ ὅρισε αὐτός.
Μὲ τὸ ἀλφαβητάρι λοιπὸν τῆς φύσης του ὁ Θεὸς μᾶς διδάσκει. Ὅλα, ἀκόμα καὶ οἱ ἀγριόχηνες, μᾶς διδάσκουν. Μᾶς δίνουν ἀνεπανάληπτα μαθήματα συνεργασίας, συμπαράστασης, ἑνότητας, ἀγάπης. Πράγματα ἀπολύτως ἀναγκαῖα γιὰ νὰ ζήσουμε ἀνθρώπινα. Ποὺ ὅμως τὰ ξεχνᾶμε τόσο εὔκολα, ὑποκύπτοντας στὸν πειρασμὸ τῆς ἀτομικῆς μας καταξίωσης. Προέχουν δυστυχῶς σ’ ἐμᾶς οἱ ἐγωκεντρικὲς ἐπιδιώξεις γιὰ προσωπική μας ἐξασφάλιση. Ἀδιαφοροῦμε γιὰ τὶς ἀνάγκες τῶν ἀδελφῶν μας. Ἀναιμικὴ ἕως ἀνύπαρκτη ἡ μέριμνά μας γι’ αὐτούς.
Καὶ ἀδελφός μας εἶναι βέβαια ὁ πᾶς ἄνθρωπος. Ὁ οἰκεῖος μας, ὁ γείτονάς μας, ὁ συμπολίτης, ὁ ὁμοεθνής, ἀλλὰ καὶ ὁ διαφορετικός, ὁ ξένος, ὁ μετανάστης, ὁ ἀλλόθρησκος, ὁ ἀλλοεθνής. Εἶναι ἀσυγχώρητη πτώση, συνέχεια τῆς ἀρχέγονης ἁμαρτίας, τὰ τείχη τῶν διακρίσεων ποὺ ὕψωσε ἡ ἀνθρώπινη ἰδιοτέλεια πανύψηλα ἀνάμεσά μας. Ἀπαράδεκτο φαινόμενο στὰ μάτια τοῦ Θεοῦ, ὁ ὁποῖος ταυτίζεται μὲ τὸν κάθε ἐλάχιστο τῆς γῆς καὶ τὸν θεωρεῖ ἀδελφό του : «Ἐφ’ ὅσον ἐποιήσατε ἑνὶ τούτων τῶν ἀδελφῶν μου τῶν ἐλαχίστων, ἐμοὶ ἐποιήσατε» (Ματθ. 25, 40).
Ὅμως, «οὐκ ἔσται ἐν σοὶ ἐνδεής». Δὲν θὰ πρέπει νὰ ὑπάρχει ἀνάμεσά σας φτωχός, λέγει ὁ Κύριος στοὺς Ἰσραηλίτες καὶ ὁρίζει οἱ δανειστὲς νὰ χαρίζουν κάθε ἑπτὰ χρόνια τὰ χρέη στοὺς φτωχοὺς (Δευτ. κεφ. 15). Κάθε πενήντα χρόνια οἱ ἰδιοκτησίες γῆς ποὺ εἶχαν πουληθεῖ, ἔπρεπε νὰ ἐπιστραφοῦν στὸν ἀρχικὸ ἰδιοκτήτη τους. Καὶ οἱ ἄνθρωποι ἐπίσης ποὺ τυχὸν εἶχαν πουληθεῖ ὡς δοῦλοι, στὸ πεντηκοστὸ ἔτος ἔπρεπε νὰ ἐλευθερωθοῦν (Λευιτ. κεφ. 25). Ἂν τέτοια πράγματα προβλέπει ὁ (ἀτελὴς) νόμος τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης, τί ἔχουμε νὰ ποῦμε ἐμεῖς οἱ Χριστιανοί, ποὺ λάβαμε τὴν πλήρωση τοῦ νόμου μὲ τὸ «ἀγαπᾶτε», ἀκόμα καὶ «τοὺς ἐχθροὺς ὑμῶν» (Λουκ. 6, 27); Καὶ πόσο πιὸ πολὺ ἀπὸ τοὺς ἀποδέκτες τοῦ παλαιοῦ νόμου θὰ πρέπει ἐμεῖς νὰ φροντίζουμε νὰ μὴν ὑπάρχει ἀνάμεσά μας φτωχός;
Μὲ τὸ βαθὺ μυστήριο τῆς Γέννησής του ὁ Χριστὸς θέλησε νὰ ξυπνήσει μέσα μας μιὰ τέτοια εὐαισθησία. Νὰ μᾶς ἀποκαλύψει πὼς αὐτὸς εἶναι ὁ τρόπος τῆς δικῆς του ζωῆς. Δὲν ἀρκέσθηκε νὰ μᾶς διδάσκει μόνο μὲ τὶς ἀγριόχηνες καὶ τὰ λοιπὰ ὑπέροχα πλάσματά του. Μερίμνησε νὰ ἔλθει καὶ ὁ ἴδιος κοντά μας, ὄχι μόνο γιὰ νὰ μᾶς διδάξει, ἀλλὰ καὶ γιὰ νὰ μᾶς συναντήσει προσωπικά. Νὰ βρεθεῖ δίπλα μας στὴν ἀνάγκη μας. Στὴ φτώχεια, στὸν πόνο, στὴν ταλαιπωρία τῶν ἀδιεξόδων μας (Λουκ. 4, 18-19). Νὰ μᾶς κάμει γνωστὸ τὸν ἑαυτό του, νὰ γνωριστοῦμε μαζί του. Νὰ μᾶς καλέσει νὰ γίνουμε φίλοι του, δικοί του.
Γεννήθηκε στὴν ἔσχατη φτώχεια, ὄχι γιατὶ τοῦ ἔλειπαν τὰ ἀπαραίτητα. Δικά του εἶναι τὰ σύμπαντα (Ψαλμ. 118, 91). Ἀλλὰ γιὰ νὰ ταυτισθεῖ μὲ τὸν κάθε φτωχό καὶ νὰ προ(σ)καλέσει κι ἐμᾶς νὰ κάνουμε τὸ ἴδιο. Νὰ γίνουμε οἰκτίρμονες καὶ ἐλεήμονες σὰν αὐτὸν (Ψαλμ. 102, 8· Λουκ. 6, 36). Νὰ συναντήσουμε μὲ βαθειὰ ἀγάπη τὸν κάθε ἀδελφό μας πάνω στὸ πρόβλημά του. Ἀλλιῶς ὁ ἴδιος ὁ Κύριός μας θὰ μᾶς ἀπευθύνει τὸ παράπονο: Πείνασα, δίψασα, ἀρρώστησα, ὑπῆρξα ἄστεγος, ξένος, γυμνός, ἐγκαταλελειμμένος, φυλακισμένος. Ἀλλὰ ἐσεῖς ἀδιαφορήσατε (Ματθ. 25, 43). Καὶ θὰ ἀποστρέψει ἀπὸ μᾶς τὸ πρόσωπό του. Νὰ μὴν τὸν βλέπουμε. Καὶ αὐτὸ θὰ εἶναι ἡ κόλαση. Δὲν θὰ ὑπάρχει ὀδυνηρότερη αἴσθηση γιὰ μᾶς ἀπ’ τὸ νὰ στρέψει ἀλλοῦ τὸ πρόσωπό του ὁ Κύριος, νὰ παύσει νὰ βλέπει τὸ δικό μας πρόσωπο.
Τὰ Χριστούγεννα ἔρχονται, ἂς συστρατευθοῦμε λοιπὸν ὅλοι μας σὲ ἕνα μικρὸ συναγερμὸ ἀγάπης. Ὁ Χριστὸς στὸ πρόσωπο τῶν ἐλαχίστων ἀδελφῶν του περιμένει. Μᾶς καλεῖ «εἰς παροξυσμὸν ἀγάπης καὶ καλῶν ἔργων» (Ἑβρ. 10, 24). Ντροπή μας νὰ ὑστερήσουμε!
Χριστούγεννα 2014
Πηγή: Ἀντιύλη
Ἱ. Ναὸς Ἁγ. Βασιλείου, 481 00 Πρέβεζα
Τηλ. 26820-25861/23075/697-280.9268
e-mail: antiyli.gr@gmail.com
Φωτογραφία: Matt Salas στο Flickr (CC BY 2.0)
Τό Νόημα τοῦ Σαρανταλείτουργου Νοέμβριος 14, 2016
Posted by Ζωντανό Ιστολόγιο in : Ορθοδοξία / Εκκλησία , add a comment
π. Δημητρίου Μπόκου
Τὸ σαρανταήμερο (15 Νοεμβρίου – 25 Δεκεμβρίου), ἡ περίοδος τῆς νηστείας τῶν Χριστουγέννων, συνδέεται μὲ τὸ σαρανταλείτουργο. Ἡ καθημερινὴ τέλεση τῆς Θείας Λειτουργίας κατὰ τὴν περίοδο αὐτή, σὲ συνδυασμὸ μὲ τὸν ἀγώνα τῆς νηστείας, μιᾶς συνολικῆς ἄσκησης κατὰ τῶν ἐγωκεντρικῶν μας ἐπιθυμιῶν καὶ παθῶν, εἶναι μιὰ ἄριστη προετοιμασία γιὰ ἀληθινὴ βιωματικὴ προσέγγιση τοῦ συγκλονιστικοῦ γεγονότος τῆς σάρκωσης τοῦ Θεοῦ. Γιατί ἔχει τόση σημασία γιὰ μᾶς ἡ Θεία Λειτουργία;
Ἡ Θεία Λειτουργία εἶναι πάντοτε μιὰ πρό(σ)κληση νὰ κοινωνήσουμε μ’ ἕναν ἄλλο τρόπο ζωῆς. Εἶναι εἴσοδος καὶ ἀπαρχὴ μιᾶς ἄλλης βιοτῆς. Ἐπαφὴ φευγαλέα καὶ προσωρινή, ἀλλὰ πάντως πραγματική, μὲ τὴν ἐκτὸς τοῦ δικοῦ μας χρόνου, τόπου καὶ τρόπου ὑπάρχουσα Βασιλεία τοῦ Θεοῦ. Ἕνα γεγονὸς ποὺ ὁ καθένας καλεῖται νὰ τὸ κάνει ἐνεργὰ ὑπαρκτὸ μέσα του, νὰ ἀποτελέσει μέρος του, νὰ ὑπάρξει μέσα σ’ αὐτό. Ἕνα γεγονὸς ποὺ πρέπει νὰ γίνει τὸ κέντρο τῆς ζωῆς του, ὀμφάλιος λῶρος γιὰ νὰ τραφεῖ καὶ νὰ ζήσει.
Γιὰ νὰ ζήσει ὅμως κανεὶς χρειάζεται τροφή. Κάθε μέρα ὁ ἄνθρωπος τρώει. Δὲν τὸ συζητάει αὐτό. Εἶναι τὸ αὐτονόητο. Θεωρεῖ τρέλλα τὸ νὰ σταματήσει νὰ τρώει, νὰ συνεχίσει νὰ ζεῖ χωρὶς τροφή. Ἀλλὰ τὸ ἴδιο ἀκριβῶς γίνεται καὶ μὲ τὴν ψυχή. Γιὰ νὰ ζήσει χρειάζεται τροφή. Δὲν ζεῖ ἀπὸ μόνη της. Δὲν εἶναι αὐθύπαρκτη. Δὲν ἔχει μέσα της τὴν πηγὴ τῆς ζωῆς καὶ τῆς ἀθανασίας. Τροφοδοτεῖται ἀπὸ τὴ μόνη πηγὴ ζωῆς, τὸν Θεό. Ἀπὸ τὴν τροφὴ ποὺ δίνει ὁ Θεός. Καὶ ἡ τροφὴ αὐτὴ εἶναι ξεκάθαρο ποιὰ εἶναι: Τὸ Σῶμα καὶ τὸ Αἷμα τοῦ Χριστοῦ. Ὁ Χριστὸς δὲν λέει ἁπλῶς λόγια. Δὲν λέει νὰ ζήσουμε μὲ λόγια. Προσφέρει τροφή. Χαρίζει τὸν ἑαυτό του πρὸς βρῶσιν καὶ πόσιν.
Γι’ αὐτὸ καὶ ἦλθε στὴ γῆ. Γιὰ νὰ γίνει τροφὴ ποὺ θὰ μᾶς θρέψει καὶ θὰ μᾶς ἀθανατίσει. Ὅλο τὸ σχέδιο τοῦ Θεοῦ γιὰ τὴ σωτηρία τοῦ κόσμου ἀπέβλεπε στὴν ἐξασφάλιση αὐτῆς τῆς τροφῆς. Ὁ Χριστὸς γεννήθηκε, πῆρε σάρκα ἀνθρώπινη, σταυρώθηκε καὶ ἀναστήθηκε, γιὰ νὰ κάμει τὴ σάρκα του αὐτὴ τροφὴ σωτήρια γιὰ τὸν ἄνθρωπο. Μᾶς τὴν προσφέρει λοιπὸν ἄφθονη, σὰν τὴ μόνη τροφὴ ποὺ δίνει ζωὴ καὶ μάλιστα αἰώνια. Σὰν τὸ μόνο φάρμακο ποὺ νικᾶ τὸν θάνατο. «Ὁ τρώγων μου τὴν σάρκα καὶ πίνων μου τὸ αἷμα ἔχει ζωὴν αἰώνιον». Ἀληθινὴ τροφὴ εἶναι ἡ σάρκα μου, λέει. Ὅποιος τρώει ἀπὸ αὐτὴν «ζήσεται εἰς τὸν αἰῶνα» (Ἰω. 6, 53-58). Ὅλες οἱ ἄλλες τροφὲς δίνουν μικρὴ μόνο παράταση ζωῆς. Τὸ φάσμα δράσης τους εἶναι μικρό. Μακροπρόθεσμα πίσω τους ἐλλοχεύει ὁ θάνατος. Γι’ αὐτὸ ὁ Χριστὸς στὴ Θεία Λειτουργία εἶναι «ὁ ἐσθιόμενος καὶ μὴ δαπανώμενος, …ὁ προσφερόμενος καὶ διαδιδόμενος» εἰς βρῶσιν, γιὰ νὰ ἁγιάζει ὅσους τὸν τρώγουν.
Κάποιος ἀναχωρητὴς δὲν ἤθελε νὰ παραδεχθεῖ πὼς ὁ ἅγιος Ἄρτος ποὺ μεταλαμβάνουμε εἶναι τὸ Σῶμα τοῦ Κυρίου. Οἱ γέροντες τῆς Σκήτης, ὅταν τὸ ἔμαθαν, τὸν κατήχησαν μὲ τὴν ὀρθὴ διδασκαλία τῆς Ἐκκλησίας. Ἐκεῖνος ὅμως ἐπέμενε στὴν πλάνη του. Οἱ πατέρες τὸν ἄφησαν, ἀλλὰ προσευχήθηκαν νὰ τὸν φωτίσει ὁ Θεός, ὥστε νὰ καταλάβει τὴν ἀλήθεια.
Μιὰ Κυριακὴ ὁ ἀναχωρητὴς συμμετεῖχε στὴ Θεία Λειτουργία ἀπὸ τὸ ἅγιο βῆμα τοῦ ναοῦ τῆς Σκήτης. Τὴ στιγμὴ ποὺ ὁ ἱερέας πῆρε στὰ χέρια του τὸ πρόσφορο γιὰ νὰ προσκομίσει, ὁ πλανεμένος μοναχὸς εἶδε κατάπληκτος ἕνα βρέφος ξαπλωμένο πάνω στὴν Ἁγία Τράπεζα. Κι ὅταν ἄρχισε ὁ ἱερέας νὰ διαμελίζει τὸν Ἄρτο, φάνηκε ἅγιος ἄγγελος ἀπὸ τὸ θυσιαστήριο κρατώντας στὸ χέρι του ἕνα μαχαίρι. Συγχρόνως μὲ τὸν ἱερέα διαμέλισε κι Αὐτὸς τὸ θεῖο Βρέφος κι ἔχυσε τὸ Αἷμα του στὸ Ἅγιο Ποτήριο. Ὁ ἀναχωρητὴς ταράχθηκε.
Μὰ ὕστερα ἀπὸ λίγο, ὅταν πῆγε νὰ κοινωνήσει, συνέβη κάτι πιὸ φοβερό. Εἶδε μέσα στὸ ἅγιο Ποτήριο ἀνθρώπινη σάρκα βαμμένη στὸ αἷμα. Κλαίγοντας τότε ὁμολόγησε τὴν πλάνη του καὶ παρακάλεσε τὸν Κύριο νὰ σκεπάσει μὲ τὴ χάρη του τὰ θεῖα Μυστήρια γιὰ νὰ τολμήσει νὰ κοινωνήσει. Πραγματικὰ μέσα στὸ Ἅγιο Ποτήριο εἶδε πάλι ψωμὶ καὶ κρασί, ἀπὸ τὰ ὁποῖα μετάλαβε εὐχαριστώντας τὸν Θεὸ (Θαύματα καὶ ἀποκαλύψεις ἀπὸ τὴν Θεία Λειτουργία [ἔκδ. Ι. Μονῆς Παρακλήτου Ἀττικῆς]).
Ἡ Θεία Λειτουργία λοιπὸν εἶναι πρωτίστως τραπέζι. Φαγητό. Τροφοδοσία. Ὁ Χριστὸς μιλάει συχνὰ γιὰ δεῖπνο. Μᾶς καλεῖ νὰ δειπνήσουμε μαζί του. Ἡ Βασιλεία τοῦ Θεοῦ παραβάλλεται μὲ γαμήλιο δεῖπνο. Ἡ Θεία Λειτουργία εἶναι τράπεζα πνευματική. Ὁ Θεὸς σφάζει «τὸν μόσχον τὸν σιτευτόν», θυσιάζει τὸν μονογενῆ του Υἱὸ καὶ παραθέτει τράπεζα. «Λάβετε, φάγετε…, πίετε ἐξ αὐτοῦ πάντες…». Ἐπειδὴ ὁ Χριστὸς εἶναι «βρωτός», προσφέρεται δηλαδὴ νὰ φαγωθεῖ, ὀνομάζεται καὶ πασχάλιος ἀμνός, ἀρνὶ τοῦ Πάσχα. «Ὡς βρωτὸς δέ, ἀμνὸς προσηγόρευται» (Κανών τοῦ Πάσχα, ᾠδὴ δ΄). Ἂν δὲν τρῶμε ἀπὸ αὐτὸ τὸ τραπέζι, ἂν δὲν μᾶς τρέφει τὸ Σῶμα καὶ τὸ Αἷμα τοῦ Χριστοῦ, δὲν ἔχουμε «ζωὴν ἐν ἑαυτοῖς». Δὲν μεγαλώνουμε, δὲν ἔχουμε πνευματικὴ ἀνάπτυξη καὶ ἐπέρχεται ἡ καχεξία καὶ ὁ θάνατος. Γιὰ τὸν Θεὸ ἔχουμε πεθάνει. Ὁ Χριστὸς μᾶς ὀνομάζει νεκροὺς (πρβλ. τὸ «ἄφες τοὺς νεκροὺς θάψαι τοὺς ἑαυτῶν νεκροὺς» [Ματθ. 8, 22]), ἀκόμα κι ἂν προσωρινὰ παρατείνεται ἡ βιολογική μας ζωή.
Ἡ Θεία Λειτουργία, ὄχι οἱ ἄλλες ἀκολουθίες (ἑσπερινός, ὄρθρος, παράκληση κ.λ.π.), ἀλλὰ εἰδικὰ καὶ μόνο ἡ Θεία Λειτουργία εἶναι τροφή. Δὲν ἔχει ὑποκατάστατο. Εἶναι κάτι ποὺ δὲν τὸ προσέχουμε συνήθως. Δὲν πᾶμε ἐκεῖ γιὰ μιὰ ἀόριστη εὐλογία, γιὰ τὸ καλό. Σ’ αὐτὴν πᾶμε γιὰ νὰ φᾶμε. Γιὰ νὰ ζήσουμε τώρα καὶ πάντοτε. Αἰώνια. Χωρὶς αὐτὴν τὴν τροφή, εἴμαστε καταδικασμένοι σὲ θάνατο. Εἶναι αὐτονόητο τὸ νὰ τρῶμε καθημερινά; Ἄλλο τόσο αὐτονόητο πρέπει νὰ μᾶς γίνει, ὅτι εἶναι θέμα ζωῆς καὶ θανάτου νὰ καθόμαστε στὸ τραπέζι ποὺ μᾶς στρώνει ὁ Θεὸς καὶ νὰ τρῶμε τὴν τροφὴ ποὺ μᾶς παραθέτει. Τὸ Σῶμα καὶ τὸ Αἷμα του.
Τί παθαίνει ὁ ἄνθρωπος, ὅταν δὲν τρέφεται; Δὲν θέλει σκέψη. Τὸ ἴδιο ἀκριβῶς γίνεται καὶ ὅταν ἀπέχει ἀπὸ τὴν τροφὴ ποὺ προσφέρει ὁ Θεός. Τὴν κατάρρευση τοῦ σώματος τὴ βλέπουμε μὲ τὰ μάτια μας, τὴ μετρᾶμε μὲ τὰ τεχνικὰ μέσα ποὺ διαθέτουμε. Γιατί δὲν σκεπτόμαστε ὅτι τὴν ἴδια κατάρρευση ὑφίσταται καὶ ἡ ψυχή, ὅταν δὲν τρέφεται; Ἐπειδὴ δὲν τὴ βλέπουμε; Δὲν μᾶς ἔδωσε μάτια πνευματικὰ ὁ Θεός; Μήπως τελικὰ εἴμαστε τυφλοί, ἂν καὶ καμαρώνουμε γιὰ τὴν ἐξυπνάδα μας; Μήπως γιὰ μᾶς λέει ὁ Θεός, «βλέποντες βλέψετε καὶ οὐ μὴ ἴδητε» (Ἡσ. 6, 9);
Ἡ Θεία Λειτουργία μᾶς προσφέρει, ὑπὸ τὴ μορφὴ τοῦ ἄρτου, τὸν ἴδιο τὸν Χριστὸ εἰς βρῶσιν. «Ὁ τρώγων τοῦτον τὸν ἄρτον ζήσεται εἰς τὸν αἰῶνα» (Ἰω. 6, 58). Ἀλλιῶς ὁ θάνατος θὰ θριαμβεύσει πάνω μας, ἔστω κι ἂν ὁ Χριστὸς τὸν νίκησε καὶ ἀναστήθηκε. Χωρὶς τὴ βρώση τοῦ πασχάλιου ἀμνοῦ, τοῦ Χριστοῦ, ἡ νίκη του ἐπὶ τοῦ θανάτου δὲν θὰ σημαίνει τίποτε γιὰ μᾶς. Καμμιὰ ἀνάσταση δὲν θὰ ξημερώσει γιὰ μᾶς, καμμιὰ ζωὴ δὲν θὰ μᾶς δοθεῖ.
Ἂς ἀρχίσουμε λοιπὸν μὲ τὸ φετεινὸ σαρανταλείτουργο νὰ συχνάζουμε ὅλο καὶ περισσότερο στὸν Οἶκο τοῦ Θεοῦ, ὅπου «ἡ τράπεζα γέμει, …ὁ μόσχος πολὺς» καὶ εἶναι σκέτη ἀνοησία νὰ φεύγει ἀπὸ ἐκεῖ κάποιος νηστικός. Τὸ μόνο ποὺ χρήζει προσοχῆς ἐκ μέρους μας εἶναι, στὸ γαμήλιο αυτὸ δεῖπνο νὰ εἴμαστε μὲ ἔνδυμα γάμου. Ὁ Θεὸς ποὺ μᾶς καλεῖ, μᾶς παρέχει (μὲ τὸ βάπτισμα, τὴν ἐξομολόγηση και τὰ λοιπὰ μυστήρια) καὶ τὸ ἀνάλογο ἔνδυμα. Ἂν παρευρεθοῦμε χωρὶς αὐτό, θὰ εἶναι καθαρὰ ἀπὸ δική μας ἀμέλεια. Καὶ δικαίως θὰ «μείνωμεν ἔξω τοῦ νυμφῶνος Χριστοῦ».
Σὲ κάθε Θεία Λειτουργία ὁ Κύριος, «ὁ ἄρτος ὁ ζῶν, ὁ ἐκ τοῦ οὐρανοῦ καταβάς», μᾶς προτρέπει νὰ εἰσέλθουμε «εἰς τὴν χαράν του», νὰ τὸν γευθοῦμε, νὰ γνωρίσουμε ἐξ ἰδίας πείρας πόσο γλυκὺς εἶναι ὅταν βιβρώσκεται. Ἀξιώθηκαν κάποτε ἄνθρωποι νὰ φάγουν «ἄρτον ἀγγέλων» (Ψαλμ. 77, 25). Δὲν μᾶς τιμᾶ ἀσυγκρίτως περισσότερο τὸ γεγονός, ὅτι «ὁ Βασιλεὺς τῶν βασιλευόντων, ἔρχεται σφαγιασθῆναι καὶ δοθῆναι εἰς βρῶσιν τοῖς πιστοῖς»; Μὲ ποιὰ δικαιολογία θὰ ἀπορίψουμε τέτοια τιμή;
Μιὰ ἐνσυνείδητη καθημερινὴ βίωση ἐπὶ σαράντα μέρες τοῦ ἐκπληκτικοῦ αὺτοῦ γεγονότος δὲν θὰ μᾶς πήγαινε κατ’ εὐθεῖαν στὴν καρδιὰ τοῦ ἀνεκφράστου μυστηρίου τῶν Χριστουγέννων;
ΚΑΛΟ ΣΑΡΑΝΤΑΗΜΕΡΟ – ΚΑΛΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ!
Πηγή: Ἀ ν τ ι ύ λ η
Ἱ. Ναὸς Ἁγ. Βασιλείου, 481 00 Πρέβεζα
e-mail: antiyli.gr@gmail.com
Τρία Πρόσωπα: Οι Επιθυμίες και η Θυσία (διήγημα) Μάιος 2, 2016
Posted by Ζωντανό Ιστολόγιο in : Ορθοδοξία / Εκκλησία , add a comment
π. Δημητρίου Μπόκου
Ἄστραψα καὶ βρόντηξα, ἀλλὰ μόνο μέσα μου. Ποῦ νὰ τολμήσω νὰ βγάλω ἄχνα μπροστὰ στὸν πατέρα μου! Ὁ τόνος τῆς φωνῆς του ἦταν ἀπόλυτος.
– Πέντε μέρες εἶναι πολλές. Δὲν ξαναβρίσκονται εὔκολα. Ξέχνα το γιὰ φέτος. Δὲν θὰ πᾶς πουθενά!
Ἡ ἀδελφή μου στράβωσε τὸ μοῦτρο της κοροϊδευτικὰ σὰν νὰ μοῦ ’λεγε:
– Δὲν στά ’λεγα;
Ἔβραζα, μὰ τί νά ’κανα; Τέλειωσα βιαστικὰ τὸ φαγητό μου, ση-κώθηκα, πῆγα στὸ δωμάτιό μου. Μόλις ὅμως ἔκλεισα τὴν πόρτα πίσω μου, ξεσπάθωσα. Ἔσκισα μὲ μιὰ κλωτσιὰ τὸ χνουδωτὸ ἐλεφαντάκι τοῦ μικρότερου ἀδελφοῦ μου, χτύπησα τὴ γροθιά μου στὸ γραφεῖο (ὄχι καὶ πολὺ δυνατὰ – γιὰ νὰ λέμε τὴν ἀλήθεια – γιατὶ ποιὸς ἀντέχει τὸν πόνο;), σωριάστηκα πικραμένος στὴν πολυθρόνα. Μοῦ ’ρχόταν νὰ κλάψω ἀπ’ τὸν θυμό μου.
– Μὰ δὲν ὑποφέρεται ἄλλο πιά! οὔρλιαξε ἡ ξαναμμένη σκέψη μου μὲς στὸ κεφάλι μου. Σκέτο μαρτύριο ἡ φετινὴ χρονιά. Πᾶνε οἱ βόλτες, κόπηκε ἡ διασκέδαση σχεδὸν ἐντελῶς. Χάνω τώρα καὶ τὴν πενθήμερη στὴ Ρόδο. Αὐτὸ θὰ πεῖ Γ΄ Λυκείου. Διαζύγιο ἀπ’ τὴ ζωή. Διάβασμα καὶ μόνο διάβασμα. Μέρα νύχτα τὸ ἴδιο τροπάριο στὸν ἴδιο ἦχο.
Ποῦ νὰ μιλήσω καὶ γιὰ τίποτε περισσότερο! Ποὺ φλερτάρω λ.χ. τὴν καινούργια Kawasaki καί, πιστὸς στὸ ραντεβού μου κάθε μέρα, περνάω νὰ τὴ δῶ στὴ βιτρίνα τῆς ἀντιπροσωπείας. Λάγνο τὸ βλέμμα μου τὴν ἀγκαλιάζει. Μπαίνω καμμιὰ φορὰ καὶ μέσα νὰ τὴν ἀπολαύσω ἀπὸ κοντά. Διπλὲς ἐξατμίσεις, ἀστραφτερὴ φινέτσα, φουτουριστικὴ γραμμή. Ὄνειρο! Κλείνω τὰ μάτια μου νὰ φανταστῶ τὸν ἑαυτό μου νὰ μεταρσιώνεται ἀπὸ τὴ μέθη τῆς ταχύτητας, τὴν ἀσυγκράτητη δύναμη, τὴ γοητεία τῆς οὐτοπίας. Ἀλλὰ ποῦ νὰ τολμήσω νὰ μιλήσω γιὰ τέτοια; Πόσο ἀδικημένος αἰσθάνομαι!
Κοίταξα τὸ πρόσωπό μου στὸν καθρέφτη καὶ εἶδα ἕνα βλέμμα ἀ-νήσυχο, ἀκόρεστο, γεμάτο βουλιμία. Ἡ ζωὴ εἶναι ἐκεῖ ἔξω κι ἐγὼ δὲν θέλω νὰ παραιτηθῶ ἀπ’ αὐτήν. Μοῦ δίνει πολλά, ἀλλὰ θέλω περισσότερα. Ἐγὼ τὴ λαχταρῶ, κι αὐτὴ ὅλο καὶ μοῦ γυρνᾶ τὴν πλάτη. Τραγωδία δηλαδή, δὲν εἶναι ἔτσι;
Ξαναγύρισα στὸ καθιστικὸ ἀργὰ τὸ ἀπόγευμα. Πῆρα στὸ χέρι τὸ τηλεκοντρόλ, ἄνοιξα τὴν τηλεόραση. Ἡ εἰκόνα τοῦ φλεγόμενου Ἰρὰκ γέμισε ἀσφυκτικὰ τὴν ὀθόνη. Τὸ κανάλι μετέδιδε τὰ τελευταῖα νέα τοῦ πολέμου.
Οἱ εἰκόνες τῆς φρίκης διαδέχονται ἡ μιὰ τὴν ἄλλη. Μιὰ καυτὴ κόλαση βασιλεύει ἐκεῖ ποὺ ἄνθιζε τὸ χαμόγελο τοῦ Παραδείσου. Ἀνάμεσα Τίγρη καὶ Εὐφράτη, κατὰ ἀνατολάς, στὴν Ἐδέμ, φύτρωναν μιὰ φορὰ κι ἕναν καιρό, φυτεμένα ἀπ’ τὸ χέρι τοῦ Θεοῦ, πράσινα δέντρα φορτωμένα μὲ καρπούς. Ἐκεῖ τώρα παρελαύνουν τὰ ἀποτρόπαια τέρατα τῆς φονικώτερης πολεμικῆς μηχανῆς τῶν αἰώνων, σκορπώντας τὴν καταστροφὴ καὶ τὸν θάνατο. Ἀνοίγοντας τὰ ἀτσαλένια φτερά τους τὰ ὑπερφίαλα σμήνη τῶν «ἀετῶν ποὺ οὐρλιάζουν*», βυθίζουν σαδιστικὰ τὰ νύχια τους στὴ ζωντανὴ σάρκα ἐκείνων ποὺ ἐπιλέχθηκαν νὰ γίνουν πρόβατα ἐπὶ σφαγήν.
Ὅμως …
Ἀπ’ ὅλα τὰ συγκλονιστικὰ σκηνικὰ τοῦ πολέμου, μιὰ εἰκόνα ξεχώρισε ἀπρόσκλητη καὶ καρφώθηκε στὸ μυαλό μου.
Μέσα στὸν ἀνελέητο καταιγισμὸ τῶν βομβῶν, τὰ σύννεφα τῶν καπνῶν, τὶς πορφυρὲς λάμψεις τῆς φωτιᾶς, τὰ μακάβρια σκέλεθρα τῶν ἐρειπωμένων σπιτιῶν καὶ τὰ ρημαγμένα κορμιὰ τῶν ἀμάχων νε-κρῶν, ἕνα μικρὸ παιδί, ὄχι πάνω ἀπὸ δέκα, κλαίει μὲ καυτὰ δάκρυα πάνω στὰ διαμελισμένα σώματα τῆς μάνας καὶ τοῦ πατέρα…
Τὸ πρόσωπό του τραγικὰ ἀλλοιωμένο ἀπὸ τὸν τρόμο. Τὸ γόνατο ἀκουμπισμένο στὴ γῆ. Τὰ μάτια στραμμένα στὸν οὐρανό, ποὺ ἐξα-πολύει χιλιάδες κεραυνούς. Τὸ χέρι του ὑψωμένο στὸν πνιγερὸ ἀέρα…
Καὶ μέσα ἀπ’ τὸν ἀνείπωτο στεναγμὸ τῆς τραγικῆς αὐτῆς φιγούρας ἕνα σιωπηλό, πλὴν ἀδυσώπητο, πελώριο «γιατί;» σκίζει τὴ φρίκη τοῦ πολέμου καὶ διαπερνᾶ τοὺς ἐκκωφαντικοὺς κρωγμοὺς τοῦ θανά-του.
Ἀμείλικτα σκίζοντας τὰ πλάτη τῶν αἰθέρων, ἔφτασε ἡ σιωπηλὴ κραυγή του καὶ σ’ ἐμένα. Μὲ συγκλόνισε πιότερο κι ἀπ’ τὶς ἐκρήξεις τοῦ πολέμου. Ντράπηκα βαθιὰ βλέποντας τὸ πρόσωπο τοῦ ἀθώου μικροῦ παιδιοῦ. Ἔνοιωσα ἔνοχος κι ἐγὼ γιὰ τὴ δυστυχία του. Γιατὶ βάδιζα στὸν ἴδιο δρόμο μὲ τοὺς θύτες του: Τὰ ἤθελα ὅλα γιὰ τὸν ἑαυτό μου!
Ὁ μελαγχολικὸς ἦχος μιᾶς καμπάνας ξεχύθηκε στὸ μελιχρὸ ἀπόγευμα. Ἀρχίζει ἡ Μεγάλη Ἑβδομάδα. Ἕνα ἄλλο δράμα ἀνεβαίνει στὸ προσκήνιο. Ἕνα ἄλλο πρόσωπο πρωταγωνιστεῖ. Ὁ Χριστός.
Μοιάζει μὲ τὸ πρόσωπο τοῦ παιδιοῦ τοῦ πολέμου. Τὰ χάνει ὅλα κι αὐτός, ἀκόμα καὶ τὴ ζωή του. Οἱ θύτες του ἐξ ἴσου ἀνελέητοι, ἂν ὄχι καὶ χειρότεροι, ἀφοῦ τολμοῦν τὸν πόλεμο ἐνάντια στὸν Θεό, ὄχι στὸν ἄνθρωπο.
Θύμα κι ὁ Χριστός, ἀθῶο θύμα σὰν τὸ μικρὸ παιδί. Μὲ μιὰ διαφορά: Ἑκούσιο θύμα. Ἀρνεῖται νὰ παρατάξει γύρω του λεγεῶνες τῶν ἀγγέλων. Δὲν τοῦ παίρνουν τίποτε χωρὶς νὰ τὸ θέλει. Τὰ παραδίδει ὅ-λα μόνος του. Θεληματικά. Παραιτεῖται ἀπ’ ὅλα σὲ μιὰ κίνηση ἀνεξήγητης ἀγάπης γιὰ ’κείνους, ποὺ χύνουν πάνω του τὴν κόλαση τοῦ μί-σους.
Ὁ Χριστός!
Ἕνα πρόσωπο διαφορετικὸ ἀπὸ τὰ ἄλλα.
Ἀπ’ τὸ δικό μου σιχαμένο πρόσωπο τῆς ἀπληστίας, ποὺ νέους θὰ γεννήσει πολεμοχαρεῖς θύτες αὔριο.
Μὰ κι ἀπ’ τὸ τραγικὸ πρόσωπο τοῦ μικροῦ παιδιοῦ, ποὺ γίνεται θύμα τοῦ πολέμου, παρὰ τὴ θέλησή του ὅμως. Ποτὲ δὲν γίνεται καὶ γιὰ κανέναν θύτης ὁ Χριστός, μὰ οὔτε καὶ παίγνιο, παρὰ τὴ θέλησή του, στὰ χέρια τῶν θυτῶν του. Κι ἂν θυσιάζεται, τὸ κάνει μὲ δική του, ἀβίαστη, ἐλεύθερη ἐπιλογή, γιὰ ὅλους μας.
Μήπως αὐτὸ εἶναι τελικὰ τὸ μυστικὸ γιὰ νὰ ξαναβλαστήσουν πάνω στὴ γῆ τὰ δέντρα τῆς Ἐδέμ;
Τρία πρόσωπα διαγράφονταν μπροστά μου.
Ἀπέστρεψα μὲ ἀηδία τὴ ματιά μου ἀπ’ τὸ δικό μου.
Ἔκλαψα μὲ πόνο μπρὸς στὸ πρόσωπο τοῦ παιδιοῦ τοῦ πολέμου.
Μὰ σκέφτηκα πὼς ἔπρεπε νὰ συναντήσω τὸ τρίτο πρόσωπο, τὸν Χριστό.
Ἔτσι, ὅταν μιὰ δεύτερη καμπάνα ξαναχτύπησε στὸν ἴδιο μελαγχολικὸ τόνο, βαθιὰ συλλογισμένος πῆρα τὸ δρόμο γιὰ τὸ σπίτι του,… τὴν Ἐκκλησία.
Τὸν εἶδα στ’ ἀχνοφῶς, μ’ ἀκάνθινο στεφάνι καὶ λυπημένη τὴ ματιά, ἤρεμα ν’ ἀχτιδοβολάει τὴν ἀγάπη.
Ἔσκυψα τότε αὐθόρμητα… κι εὐλαβικὰ προσκύνησα τὸ πρόσωπο τοῦ Χριστοῦ, ποὺ ἀγαπᾶ νὰ θυσιάζεται,… ἀντὶ νὰ θυσιάζει.
Πάσχα 2003
*«Ἀετοὶ ποὺ οὐρλιάζουν»: ἔτσι ὀνομάζονταν τὰ σμήνη τῶν ἀμερικανικῶν μαχητικῶν ποὺ βομβάρδιζαν τὸ Ἰρὰκ τὸ 2003.