Η Μ. Παρασκευή και ο πόνος στη ζωή μας
Του π. Θεοδόσιου Μαρτζούχου
για την κάθε μεγάλη Παρασκευή της Ελένης, της Ελπινίκης, του Ανδρέα…
Ένα ζευγάρι βρίσκεται σε διακοπές. Στο ίδιο ξενοδοχείο κάνει τις διακοπές της μία ομάδα ανθρώπων με αναπηρίες. Το ζευγάρι νοιώθει ζημιωμένο από την παρουσία της ομάδας των αναπήρων και κάνει δικαστική αγωγή αποζημίωσης η οποία γίνεται αποδεκτή και επιδικάζεται αποζημίωση! Η αιτιολογία της απόφασης του δικαστηρίου λέει ότι: “το αναπόφευκτο θέαμα των αναπήρων σε μικρό χώρο, σε κάθε ώρα φαγητού, προκαλούσε αηδία και υπενθύμιζε διαρκώς τον ανθρώπινο πόνο”.
Σ’ ένα κόσμο εγωκεντρικό, σε μία “κοινωνία” που στοχεύει να “περνάς καλά” αόριστα και γενικά, είναι φυσικό να “φυτρώσουν” ιστορίες σαν την παραπάνω. Όσο αποτροπιαστική και αν την ακούμε, τελικά μας… εκφράζει και μη φοβόμαστε να το ομολογήσουμε. Και εμείς αισθανόμαστε, τουλάχιστον δυσφορία, μπροστά στον πόνο! Και σε μας γίνεται απεχθές κάθε οδυνηρό θέαμα. Και εμείς κάνουμε ότι δεν βλέπουμε όταν συναντάμε την σωματική και ψυχική οδύνη.
Σήμερα, Μεγάλη Παρασκευή, έρχεται μπροστά μας καθημαγμένος και αειδής Αυτός που ανέλαβε (δηλαδή πήρε κυριολεκτικά πάνω Του) όλο τον ανθρώπινο πόνο. Αυτός που ταυτίστηκε με τον βρώμικο μετανάστη, με τον ανάπηρο φτωχό με το καθυστερημένο παιδί, με τον ανοϊκό ηλικιωμένο, γενικά με κάθε… ειδική ανάγκη, όπως ειδικά ψευδόμενοι μας αρέσει να λέμε τις αναπηρίες. Ο Χριστός επειδή δεν έχει, αλλά είναι η όντως ΖΩΗ, δεν θέλει να υπεκφύγει συζητώντας ατέρμονα για τον πόνο, αλλά αναλαμβάνει επί του Σταυρού τον πόνο. Δεν συζητάει, δείχνει. Δεν ερμηνεύει, ζει. Δεν φοβάται, αντιμετωπίζει.
Σε μας, όπως λέει ο ποιητής “ετούτα τα φτερά δεν είναι πια φτερά για να πετούν, παρά μόνο ριπίδες να χτυπούν τον αέρα” (T.S.Eliot, Η Τετάρτη των Τεφρών Ι 34-35). Γι᾿ αυτό η φωτιά του πόνου μας τσουρουφλίζει και κραυγάζουμε τρομαγμένοι. Όχι για τον κίνδυνο, μήπως καούμε και δεν μπορούμε να πετάξουμε, αλλά μήπως γίνει δύσμορφη η εξωτερική μας εικόνα… και προκαλέσουμε αηδία..!
Δεν υπάρχει ανθρώπινη ύπαρξη που να μην έχει δοκιμάσει και γευθεί το πικρό ποτήρι του πόνου. Είναι από τις πρώτες βιολογικές φυσικές εμπειρίες της προσαρμογής στα καινούρια δεδομένα του κόσμου που ερχόμαστε με την γέννηση. Στη συνέχεια με το βίωμα των περιστασιακών ασθενειών μέχρι τις δύσκολες και αφόρητες πολλές φορές συνθήκες ανίατων η και θανατηφόρων ασθενειών, όλοι μας γινόμαστε μέτοχοι λίγο η πολύ στο πελώριο και δυσερμήνευτο σκάνδαλο του πόνου.
Δεν υπάρχουν εύκολες απαντήσεις ούτε χρήσιμες συνταγές. Ο Χριστός διαμαρτύρεται για εγκατάλειψη, σιωπά, πεθαίνει! Μας λέει ότι η υπόθεση δεν είναι να την σκεφτείς αλλά να την γευτείς. Δεν απαντιέται στο μυαλό αλλά στην καθημερινότητα “του κήπου της Γεθσημανή”. Μαζί του, βήμα-βήμα, μας ανεβάζει στο μονοπάτι του κήπου. Δεν γίνεται αλλοιώς αν δεν ανεβούμε θα μείνουμε. Οδυνηρό! Οπωσδήποτε, γιατί η θεϊκή σιωπή δεν αντιμετωπίζεται με ημίμετρα στα οποία έχουμε συνηθίσει. Η ακολουθείς εμπιστευόμενος Αυτόν που σιωπά η φεύγεις!
“Σε παρακαλώ… παρελθέτω τό ποτήριον τοῦτο”. Αντί απαντήσεως σιωπή και… “ἄγγελος ἐπιστηρίζων Αὐτόν”.
Πρέπει να αγαπήσεις για να “ακούσεις”. Πρέπει να δεις περισσότερα και μακρύτερα από την βόλεψη, την άνεση, την υγεία και τα λεφτά προκειμένου να εγκαταλειφθείς σε Σταύρωση (προσωπική για τον καθένα μας) που θα είναι η αρχή, η είσοδος και η γενεσιουργός αιτία της Αναστάσεως. Πρέπει να έχεις υποννοιαστεί την… απεραντοσύνη του Ωκεανού για να μη καταδικάζεις τον εαυτό σου σε… βάτραχο του πηγαδιού, και για να μπορέσεις να αντέξεις τον πόνο της θεραπευτικής ανατομίας.
Όλο το μυστήριο του πόνου φωτίζεται από το φως που πηγάζει από τον Σταυρό του Χριστού. Αν δεν το βλέπεις αυτό το φως τότε όλα είναι παράνοια, αδιέξοδο και τέλμα. Όταν “δεις” το φως του προσώπου του Χριστού στον Σταυρό, τότε όλα αποχτούν νόημα και αξία• γίνονται δρόμος για να φτάσουμε στην μόνιμη ευτυχία• μας οδηγούν, όπως λέει και πάλι ο ποιητής στην αλλαγή του σκηνικού.
“Είπα στην ψυχή μου, ησύχασε και άσε το σκοτάδι να ’ρθει
επάνω σου, που είναι το σκοτάδι του Θεού.
Όπως σ’ ένα θέατρο, τα φώτα σβήνουν,
για να αλλάξει το σκηνικό”.
T.S.Eliot, Τέσσερα κουαρτέτα, ΙΙΙ 112-115
Πηγή: Ενοριακό
Πολύ καλή ανάρτηση …
Θυμάμαι κάποιες φορές στην τραπεζαρία της σχολής έναν συνάδελφο με σοβαρό κινητικό πρόβλημα, να προσπαθεί να φάει το μεσημεριανό του. Αισθανόμουν άσχημα για τον εαυτό μου, γιατί το μάτι μου έπεφτε ασυναίσθητα πάνω του. Προσπαθούσα να φέρομαι φυσιολογικά αλλά μέσα μου αισθανόμουν δύσκολα. Δεν λέει κανείς ότι είναι εύκολο να έρχεται κανείς αντιμέτωπος με τον πόνο ή την αναπηρία, χρειάζεται ψυχραιμία και αγάπη για τον άνθρωπο. Ας προσπαθήσουμε όλοι να φανούμε δυνατοί και ας αποφύγουμε την κοροϊδία και την απέχθεια άλλωστε σήμερα εκείνοι, αύριο μπορεί και εμείς …
Πάντα επίκαιρο…
Ένα θέμα καυτό και πάντα επίκαιρο, το κατά πόσο στεκόμαστε ανθρώπινα απέναντι στον ανθρώπινο πόνο και κατά πόσο υποκριτικά.
Πιάνω τον εαυτό μου συνεχώς να υποκρίνεται και λυπάμαι γιατί κάνω Αυτόν που θυσιάστηκε και για μένα να λυπάται για μια ακόμη φορά.
Ο Κύριος να μας συγχωρέσει και να κάνει έλεος γιατί πολλές φορές ξεχνάμε πως ο πόνος είναι ένα …κλικ μακριά μας…
Είναι πολύ συνηθισμένο για τους ανθρώπους να επιθυμούν να βρίσκονται έξω από τον πόνο, αντί να υποφέρουν μέσα στον πόνο. Ωστόσο, σύμφωνα με το κείμενο (αν δεν κάνω λάθος), το ζητούμενο είναι να υποφέρεις μέσα στον πόνο.
Ένας άνθρωπος που επιθυμεί να βρεθεί έξω από τον πόνο, αντί να υποφέρει μέσα στον πόνο,
μπορεί να είναι
ένας άνθρωπος που κάνει δικαστική αγωγή επειδή βρέθηκε στον ίδιο ξενοδοχειακό χώρο με παραμορφωμένους ανθρώπους (π.χ. οι άνθρωποι της ιστορίας),
ή μπορεί να είναι
ένας άνθρωπος που προσπαθεί να μην νιώθει άσχημα/δυσάρεστα/λυπημένος/στενοχωρημένος/δυστυχισμένος/αηδιασμένος/πονεμένος όταν έρχεται αντιμέτωπος με πράγματα που προκαλούν πόνο (π.χ. popelix).
Ο πρώτος άνθρωπος πιστεύει οτι η ζωή πρέπει να είναι ευχάριστη,
ο δεύτερος άνθρωπος πιστεύει οτι δεν πρέπει να λυπηθεί σε όσα προκαλούν λύπη.
Ο πρώτος αποφεύγει να έρθει αντιμέτωπος με τον πόνο,
ο δεύτερος αποφεύγει να βιώσει τον πόνο.
Και οι δύο αποφεύγουν τον πόνο.
Ούτε ο ένας ούτε ο άλλος δέχονται να βρεθούν μέσα στον πόνο και να υποφέρουν.
Ωστόσο, σύμφωνα με την χριστιανική διδασκαλία, το να υποφέρεις μέσα στον πόνο είναι το ζητούμενο.
Έτσι, ο άνθρωπος είναι ταπεινός και όχι εγωιστής, δέχεται να υποφέρει, να υπομείνει, δέχεται να εργαστεί, δεν πιστεύει οτι η ζωή οφείλει να είναι εύκολη, δέχεται να κάνει ό.τι χρειάζεται, γίνεται ικανός να προσφέρει, βάζει πάνω από τον εγωισμό την αγάπη, είναι περισσότερο υπεύθυνος, λιγότερο απερίσκεπτος, λιγότερο απείθαρχος, περισσότερο σοφός, περισσότερο ικανός να προσφέρει καθοδήγηση..
Άρα, popelix, το να φανείς δυνατός, όπως λες, δεν σημαίνει να μην λυπηθείς.
Σημαίνει να λυπηθείς για την κατάσταση του διπλανού σου, αλλά να αντλήσεις ελπίδα από το κουράγιο που σου δίνει η πίστη σου. Το νόημα δεν είναι να μην πέφτει ασυναίσθητα το μάτι σου στον άνθρωπο που δυσκολεύεται να κινηθεί, και να νιώθεις δύσκολα για αυτό.
Το νόημα είναι να λυπηθείς για την κατάσταση του διπλανού σου, να αφήσεις το σκοτάδι να έρθει πάνω σου, αλλά να φωτιστεί από το φως της πίστεώς σου.
τα λέω καλά?