Στρατός, πόλεμος και νοερά προσευχή
Τολμηρή θεώρηση του πολέμου, των στρατών από τη σκοπιά της Ορθόδοξης θεολογίας, της Αγίας Γραφής και της νοεράς προσευχής. Σύντομο σχόλιο του π. Κωνσταντίνου Στρατηγόπουλου εξ’ αφορμής του βίου του Αγίου Δημητρίου, ο οποίος ήταν στρατιωτικός.
Στρατός, πόλεμος και προσευχήΠηγή: floga.gr
Συγκεκριμένα για τον Άγιο Δημήτριο δε γνώριζα ότι δεν είχε πολεμήσει. Όμως υπάρχουν άλλοι άγιοι, επίσης στρατιωτικοί, που είχαν πετσοκόψει κόσμο και κοσμάκη (ας συγχωρεθεί η έκφραση, αλλά έτσι ήταν), όπως πχ οι Άγιοι Σαράντα — οι ειδικές δυνάμεις της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας. Πώς συμβιβάζονται αυτά; Καταλαβαίνω βέβαια ότι δεν έγιναν άγιοι *επειδή* έσφαζαν βαρβάρους εισβολείς, έγιναν όμως *παρόλο* που τους έσφαζαν. Επίσης, ξέρουμε ότι πολλές φορές ο ίδιος ο Άγιος Δημήτριος έσωσε τη Θεσσαλονίκη ενισχύοντας τους υπερασπιστές της να αποκρούσουν επίδοξους εισβολείς. Θα ήταν παράλογο να υποθέσουμε ότι σε αυτές τις μάχες δεν χύθηκε αίμα… Για να μην παρεξηγηθώ, να σημειώσω ότι δεν έχω κατασταλαγμένη άποψη για το συγκεκριμένο θέμα, μόνο έντονο προβληματισμό…
Αγαπητή Ζωή,
αυτός ο προβληματισμός είναι ακριβώς και ο λόγος της παράθεσης των συγκεκριμένων αποσπασμάτων ομιλιών γύρω από το θέμα πόλεμος – βία – Ορθοδοξία. Τα ερωτήματα – διλήμματα μπορούν να πολλαπλασιαστούν προς πολλές άλλες ιστορικές στιγμές, άγια πρόσωπα, θαυμαστά περιστατικά αλλά και στιγμιότυπα της καθημερινότητας.
Ο λογισμός μου κινείται στη ίδια κατεύθυνση με σένα, δηλαδή ότι έχουμε να κάνουμε με βαθμίδες τελειότητας.
Ο δρόμος των τελείων, των αγίων είναι αυτός που περιγράφει ο π. Κωνσταντίνος και τα συναξάρια. Η αποταγή του κόσμου και η εσωτερική νέκρωση του εαυτού με την Χάρη του Αγίου Πνεύματος κάνει το παράδοξο: η αγάπη προς το εχθρό υπερισχύει της τάσης για αυτοάμυνα – αυτοσυντήρηση. Αυτό προϋποθέτει τη νοερά προσευχή και το βίωμα της Θείας Χάριτος, την πλάτυνση της καρδιάς. Αυτή είναι όμως μια υπερ-φύση κατάσταση που δε μπορούμε να την κατανοήσουμε ‘απέξω απ’ τον χορό’ που ασφαλώς δεν έχει καμία απολύτως σχέση με το μοιρολατρικό «σφάξε με αγά μου ν’ αγιάσω» ή με μια συμφεροντολογική συναλλαγή-υποταγή στον (ισχυρό) εισβολέα. Η αγιότητα δε μπαίνει σε καλούπια κι εκφράζεται με διαφορετικούς τρόπους σε κάθε περίσταση. Σχετικά με αυτό είναι ενδιαφέρουσα και η περίοδος που ο γέροντας Παΐσιος θήτευσε στον στρατό. Εμείς οι απέχοντας από αυτή την εσωτερική κατάσταση, καταφεύγουμε σε ημίμετρα.
Τώρα σε ό,τι αφορά τους 40 Μάρτυρες, νομίζω ότι είναι όπως τα λες. Άλλωστε και ο μαρτυρικός, μη-ειρηνικός θάνατος αποτελεί τρόπον τινά εξιλέωση, εξόφληση αμαρτιών ή τρόπος επαύξησης χάριτος (πνευματική κατάθεση το ονομάζει ο Γέροντας Παΐσιος).
Ευτυχώς, ο δρόμος της μετανοίας είναι όμως πάντα ανοικτός σε όποιο ατόπημα κι αν υποπίπτουμε κάθε μέρα. Δόξα τω Θεώ! 🙂
Ο γερων Παισιος οχι μονο υπηρετησε στο στρατο αλλα ελαβε μερος και στον Εμφυλιο..φαινεται παραδοξο αλλα πολλακις αναφερεται σε πολλα πολεμικα περιστατικα στη διαρκεια διδαχων του..ναι μεν δεν σκοτωσε με οπλο αλλα ως ασυρματιστης καλουσε αλλους να σκοτωσουν..και μεχρι στιγμης δεν εχει δοθει ικανοποιητικη απαντηση γιατι η μερια του Εθνικου Στρατου λεγεται πως ηταν «καλη» και των ανταρτων «κακη» …με ποια κριτηρια αραγε;