Απαντήσεις Γέροντα Εφραίμ

Σε μια πεντάωρη μαραθώνια ραδιοφωνική εκπομπή στο Ρ/Σ Libero 107,4 στη Θεσσαλονίκη, από 17.00-22.00, ο φωτισμένος και τόσο αγαπητός Γέροντας Εφραίμ, Δικαίος της Ιεράς Σκήτης του Αγίου Ανδρέα στις Καρυές Αγίου Όρους, πρώην Καθηγούμενος της Ιεράς Μονής Φιλοθέου, έδωσε αμέτρητες απαντήσεις, σε αμέτρητες ερωτήσεις και απορίες!

Μέσα από ένα τέτοιο δημοσιογραφικά ογκώδες υλικό, προσπαθήσαμε παρακάτω να δώσουμε μια επιγραμματική μορφή, με τον κίνδυνο να έχουμε απλοποιήσει ή παραλείψει κάτι ουσιώδες :

Σημείωση Ζωντανού Ιστολογίου: για την καλύτερη παρουσίαση κι οργάνωση του υλικού ομαδοποιήσαμε και τιτλοφορήσαμε τα σημεία του αρχικού κειμένου

Νηστεία

  • Η νηστεία που δεν αποτελεί νηστεία από την αμαρτία, είναι δίαιτα!
  • Νηστεύουμε Τετάρτη ενθυμούμενοι την προδοσία του Χριστού!
  • Νηστεύουμε Παρασκευή ενθυμούμενοι τη Σταύρωση του Χριστού!
  • Η νηστεία δεν είναι καταναγκασμός. Πρέπει να είναι γίνεται από αγάπη για το Χριστό.
  • Τα παιδάκια καλό είναι να πάρουν την καλή συνήθεια της νηστείας από 5 χρονών, ανάλογα και με την κατάσταση του καθενός.
  • Ο Χριστός έτρωγε από όλα. Η Παναγία μάλιστα του έφερνε γάλα με μέλι. Έτρωγε ψάρια ψητά μαζί με τους μαθητές Του. Δεν έφαγε όμως κρέας. Ήταν πολύ φτωχός. Οι ξυλουργοί και οι ψαράδες ήταν οι πλέον φτωχοί.

Πρωτόπλαστοι και δημιουργία

  • Ο Αδάμ και η Εύα βίωναν πνευματικά τον Παράδεισο. Πλάστηκαν στη γη από γη. Στη Μεσοποταμία, ανάμεσα στους δύο ποταμούς (Τίγρης-Ευφράτης). Έζησαν 930 χρόνια!
  • Δεινόσαυροι υπήρξαν στη γη. Για κάποιο λόγο θέλησε ο Θεός να σταματήσουν να υπάρχουν, όπως και άλλα μεγάλα ζώα, σαν τα μαμούθ.
  • Δεν υπάρχει φωτιά Κολάσεως και καζάνια. Η απομάκρυνση της Χάριτος του Θεού από τον άνθρωπο είναι η Κόλαση.

Γέννηση Χριστού, Τρεις Μάγοι ως ιστορικά γεγονότα

  • Ο Χριστός σταυρώθηκε Παρασκευή 23 Μαρτίου 33 μ.Χ.!
  • Το Άστρο της Βηθλεέμ ήταν Άγγελος Κυρίου εξ ουρανού, με μορφή αστέρος. Διότι τα άστρα δεν μετακινούνται. Ο Άγγελος είχε δέσμη φωτός σαν πυξίδα που καθοδηγούσε τους Μάγους.
  • Το ταξίδι των Μάγων διήρκησε περίπου δύο χρόνια.
  • Οι Μάγοι Μελκούμ, Ιάσπαρ και Βαλτάσαρ έγιναν Χριστιανοί. Όταν γυρίσαν πίσω στην πατρίδα τους, πέσαν όλα τα αγάλματα. Έπειτα μαρτύρησαν για το Χριστό.
  • Τα λείψανα των Τριών Μάγων βρίσκονται σήμερα στην Κολωνία της Γερμανίας, σε λατινικό ναό. Μεταφέρθηκαν με τις σταυροφορίες.
  • Ο Χριστός ήταν περίπου δύο χρονών όταν έφτασαν οι Μάγοι στη Βηθλεέμ. Τότε Παναγία ήταν 18 χρονών περίπου. Βρισκόταν με τον Χριστό σε σπίτι στη Βηθλεέμ τότε, όχι στο σπήλαιο της φάτνης.

666

  • Το 666 όταν είναι αριθμητικό, π.χ. η σελίδα ενός βιβλίου, δε σημαίνει ότι η σελίδα εκείνη είναι του Αντιχρίστου. Όταν είναι συμβολικό, πρέπει να προσέξουμε! Τότε θα είναι χάραγμα, στο χέρι ή το μετωπό μας. Θα συμβολίζει κάτι. Π.χ. εάν πάρουμε ένα φεγγαράκι και ένα αστεράκι και τα βάλουμε μαζί, τότε συμβολίζουν μια σημαία…

Εξωτερική εμφάνιση

  • Το τατουάζ είναι αμαρτία και βαρύνει τον άνθρωπο ψυχικά και σωματικά. Ο άνθρωπος πρέπει να μένει όπως τον έκανε ο Θεός. Τα τατουάζ είναι ανεξίτηλα και βγαίνουν μόνο με ιατρική επέμβαση. Να αποφεύγουμε να αφήνουμε τα παιδάκια να βάζουν αυτά τα τατουάζ που κρατούν μερικές ημέρες, επειδή συνηθίζουν σε αυτά.
  • Δεν είναι σωστό να έχουν οι άντρες σκουλαρίκια. Να μείνουμε όπως μας έκανε ο Θεός.

Ξεμάτιασμα

  • Κινδυνεύουν να χάσουν ακόμα και την ψυχή τους όσοι ή όσες «ξεματιάζουν»! Μόνο η Εκκλησία δια του Ιερέως μπορεί να διαβάσει ειδική ευχή, σε όποιον έχει βασκαθεί. Βασκαίνονται όσοι δεν εξομολογούνται!

Ταφή & καύση νεκρών, δωρεά οργάνων

  • Να μην αφήνουμε να καούν τα οστά των κεκοιμημένων μας όταν τα βγάζουν από τον τάφο στην ανακομιδή! Μπορούμε να τα βάλουμε στο χωριό, σε κάποιο εκκλησάκι ή στο σπίτι.
  • Δεν πρέπει να καίγονται οι αποθανόντες. Πρέπει να ταφόμαστε. Όπως θέλει ο Θεός.
  • Οικουμενική Σύνοδος θα αποφανθεί για τη Δωρεά Σώματος μετά θάνατον. Μπορούμε να δώσουμε όργανα όσο είμαστε εν ζωή, όπως και αίμα, εάν δεν κινδυνεύει η δική μας υγεία.

«Σκάνδαλο» Βατοπαιδίου

  • Το Βατοπαίδι δικαιώθηκε. Το λένε οι αποφάσεις… Πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί για ό,τι ακούμε και να μη βγάζουμε εύκολα συμπεράσματα…

Αρχαίοι Έλληνες Χριστιανοί

  • Ο Σωκράτης, είχε σαν προπομπός, τη λεγόμενη Σπερματική Χάρη. Ήταν μερικά πνεύματα της παλαιάς εποχής, για την Αρχαία Ελλάδα μιλούμε, οι οποίοι, για εκείνα τα χρόνια που ήταν σκότος ψηλαφητό, να λέγουν, να το γράφουν και να κηρύττουν, ότι «ένας είναι ο Θεός, αΐδιος», δηλαδή που δεν έχει χρόνο και ηλικία, που είναι έξω από όλο το σύμπαν και τον χρόνο και τον αιώνα θα λέγαμε και πανταχού παρόν και Παντοδύναμος. Λέξεις που οι Άγιοι Πατέρες Θεολογικώς τοποθέτησαν… Πλησίασαν αρκετά. Από τους Πατέρες θεωρούνται σεσωσμένοι. Σε κάποια Μοναστήρια τους αγιογραφούν στον εξωνάρθηκα στους σεσωσμένους. Κυρίως τον Σωκράτη, τον Πλάτωνα και τον Αριστοτέλη… Πρέπει να προσθέσουμε και τον Μέγα Αλέξανδρο, που τον χρησιμοποίησε ο Θεός να κηρύξει απανταχού την Ελληνική Γλώσσα, ώστε δια αυτής να κηρύξουν οι Απόστολοι απανταχού της γης. Ο σκοπός του ήταν ειρηνικός, δεν ήταν πολεμικός να φονεύσει τους λαούς της γης…

Ομοφυλοφιλία

  • Η ομοφυλοφιλία είναι το μεγαλύτερο αμάρτημα. Έφερε δύο παγκόσμιες καταστροφές, επί Νώε και στα Σόδομα και Γόμορα.

Προγαμιαίες σχέσεις

  • Η ερωτική συνεύρεση πριν το γάμο είναι αμαρτία.
  • Μέσα στο γάμο όταν γίνεται η συνεύρεση για ικανοποίηση είναι αμαρτία. Το παιδί που θα γεννηθεί, θέλει ο Θεός να είναι τέκνο προσευχής και όχι αμαρτίας.
  • Ο Πολιτικός Γάμος είναι νόμιμη πορνεία, εάν δεν τελεστεί μετά Ορθόδοξος Γάμος. Ο μόνος σωστός Γάμος είναι ο Ορθόδοξος. Για να έχουν και τα παιδιά ευλογία Θεού.

Παλαιό/Νέο Ημερολόγιο

  • Το θέμα του Ημερολογίου είναι αστρονομικό, δεν είναι Θεολογικό. Η προσθήκη των ημερών από πλευράς επιστήμης είναι σωστή. Ο τρόπος με τον οποίο επιβλήθηκε δεν ήταν σωστός!

Εξομολόγηση – προσευχή – ψυχές

  • Δυσκολευόμαστε οικονομικά ή σωματικά, από αμετανόητα αμαρτήματα! Όταν φτάσουμε σε ταπείνωση και τα εξομολογηθούμε, τακτοποιούνται τα πράγματα!
  • Όταν κάποιος ψυχορραγεί για μέρες, υπάρχει κάποιο ανεξομολόγητο αμάρτημα. Οι αγιασμένοι άνθρωποι δεν έχουν ψυχορράγημα. Υπάρχουν τέτοιοι άνθρωποι που αποθνήσκουν καθιστοί. Με το κομποσκοίνι στο χέρι.
  • Το κομποσκοίνι έχει σε κάθε κόμπο εννέα σταυρούς, καθ΄ υπόδειξη αγίου Αγγέλου στον Άγιο Παχώμιο. Να μην τα έχουμε για επίδειξη. Το κομποσκοίνι μας θυμίζει το Χριστό, όπως το δαχτυλίδι μας θυμίζει το γάμο μας. Να μην ντρεπόμαστε να το φορούμε.
  • Τα αμαρτήματα και τα πάθη δεν κληρονομούνται από γονείς σε παιδιά. Οι κακίες συνήθειες «κληρονομούνται», με την έννοια ότι τα παιδιά μιμούνται τους γονείς.
  • Οι ψυχές που είναι ελεύθερες, μπορούν να κατεβαίνουν στη γη από την Ανάσταση ως την Πεντηκοστή. Και έχουν συμβεί θαυμαστά γεγονότα.
  • Θέλει πολλές Λειτουργίες, Προσευχές, Ελεημοσύνες και από πολλούς, όλοι μαζί, για να βγει κάποιος κεκοιμημένος από την Κόλαση. Είναι σαν να δουλεύουμε εμείς και να κολλούμε τα ένσημα σε άλλον… Δεν μπορεί να βγει από εκεί όμως εάν έχει θανάσιμα αμαρτήματα αμετανόητα.
  • Θα παρακαλέσουμε την Παναγία γονυπετείς, εάν είναι δυνατόν μετά δακρύων, να μας πάρει τη ντροπή που εμποδίζει την Εξομολόγηση. Πρόκειται για μεγάλη νίκη!

Ας έχουμε την ευχή του Γέροντα Εφραίμ.

Πηγή: Νοιάζομαι

12 σκέψεις σχετικά με το “Απαντήσεις Γέροντα Εφραίμ

  • Μάρτιος 13, 2011, 1:54 μμ
    Permalink

    Παιδιά, μετά από αυτή την καταχώρηση έχω σηκώσει ψηλά τα χέρια μου!
    Χρόνια περιμένω να δω ότι η ορθόδοξη θρησκευτική διήγηση κάποια στιγμή θα ενηλικιωθεί, αλλά τελικά χάνω κάθε ελπίδα…
    Κάντε βρε παιδιά μια προσπάθεια…
    Με τέτοιο επίπεδο πραγματικά θα είναι απόλυτα δικαιολογημένη σε λίγα χρόνια η απαγόρευση της διδασκαλίας των θρησκευτικών στα σχολεία…

    Δηλαδή είναι δυνατόν αποδεχόμαστε ως επίσημη μια θρησκεία στην οποία ακόμα οι ιερείς συζητούν για το πόσα χρόνια έζησε ο Αδάμ και η Εύα, για το αν υπήρξαν δεινόσαυροι, για το αν ο θεός είναι τιμωρός, αν υπάρχουν καζάνια στην κόλαση, για βασκανίες, δαίμονες, λείψανα κλπ κλπ…

    Και αυτό το κόλλημα με την ομοφυλοφιλία, επιτέλους!
    Άλλα κολλήματα είχε ο Χριστός. Το τελευταίο πράγμα που θα τον απασχολούσε θα ήταν να διασπείρει μίσος κατά των ομοφυλόφιλων.

    Βρε για σοβαρευτείτε….
    (Και μη μου πείτε ότι μιλώ χωρίς σεβασμό με αυτή την προτροπή… Σε τέτοιο επίπεδο προβληματισμού ΔΕΝ υπάρχει καμία άλλη δυνατότητα συζήτησης. Μόνο τα x-files και ο Λιακόπουλος θα μπορούσαν να ασχοληθούν…)

    Σχολιάστε
  • Απρίλιος 7, 2011, 8:44 πμ
    Permalink

    Πέτρο επέτρεψέ μου να σου αναφέρω ότι ο Θεός θέλει από εμάς ήδη από τον καιρό της Παλαιάς Διαθήκης να είμαστε-κατά το δυνατόν-άγιοι <>. Λευιτικόν, κεφ. ια΄ 44. Επίσης στο ίδιο αναφέρει τα εξής: <> κεφ. ιη’ 22, δηλαδή: ούτε θα έχεις σαρκικήν σχέσιν με άνδρα, σαν να είναι γυναίκα, διότι αυτό είναι μισητόν και σιχαμερόν. Ας μη λέμε λοιπόν λόγια εύκολα για να δικαιολογούμε καταστάσεις που μπορεί και να μας βολεύουν. Διότι <> Α’ Ιωάννου κεφ. δ’ στίχος 8. Αλλά ο Χριστός εκτός των άλλων ήλθε <> Καινή Διαθήκη επιστολή Ιούδα στίχος 15, δηλαδή:δια να κάμη κρίσην εναντίον όλων των αμαρτωλών και δια να ελέγξη όλους τους ασεβείς εξ αυτών δι όλα τα έργα της ασέβειάς των, τα οποία ασεβούντες προς τον Θεόν διέπραξαν, και δι όλους τους βλάσφημους λόγους και τας διδασκαλίας, που ελάλησαν κατ’ αυτού άνθρωποι, οι οποίοι με ασέβειαν και χωρίς φόβον Θεού αμαρτάνουν.

    Σχολιάστε
  • Απρίλιος 8, 2011, 2:45 μμ
    Permalink

    Αγαπητέ μου Γιώργο,
    κι εμένα μου αρέσουν όλα τα ιερά ή μυθολογικά κείμενα και θεωρώ ότι έχουν μεγάλη αξία μελέτης. Τόσο για τις κοινωνιολογικές πληροφορίες που μας μεταφέρουν (γιατί αν δεν γνωρίζουμε την περιπέτεια των ανθρώπινων ιδεών δεν μπορούμε να έχουμε κοινωνική αυτογνωσία), αλλά και για έναν άλλο λόγο πολύ σπουδαίο. Γιατί μεταφέρουν το ανθρώπινο πνεύμα, εμπειρίες και βιώματα που είναι ο θησαυρός μας.

    Σε καμία περίπτωση όμως δεν είναι θετικό να τα αντιμετωπίζουμε σήμερα ως θέσφατα, ως θείο λόγο, δηλαδή.
    Το χάσαμε το παιχνίδι τότε.
    Δικά μας είναι όλα αυτά, όχι του θεού.

    Αλλά ακόμα και στη μελέτη τους ως στοιχεία παράδοσης, χρειάζεται να γνωρίζουμε ότι οι ανθρώπινες σχέσεις, το οικογενειακό δίκαιο, η αντίληψη ταυτότητας, η αίσθηση συνείδησης, έχουν αλλάξει δραστικά από τότε. Μην ταυτίζουμε πράγματα που δεν έχουν σχέση μεταξύ τους .

    Κάνε μια έρευνα λοιπόν στην Παλαιά αλλά και στην Καινή Διαθήκη, ακόμα και στους πατέρες, απροκατάληπτη όμως. Για να αποκτήσεις μια εικόνα πραγματική από το πακέτο και το σύνολο των προτροπών και ηθικών κανόνων που αναφέρουν. Μην διαβάζεις μόνο αυτά που επιλέγονται και κυκλοφορούν από τους θεολόγους και τους ιερείς, διάβασε τα πάντα με ανοιχτό μυαλό, και αυτά που αποκρύβονται.

    Αν το κάνεις, θα μείνεις έκπληκτος από το πόσα σημεία θα βρεις που είναι εντελώς απαράδεκτα με τα σημερινά κριτήρια.
    Ή με τις επιστημονικές θέσεις.

    Δε θα μπω σε περιπτωσιολογία να αναφέρω το πώς παρουσιάζονται υποδείγματα οικογενειακών ή σεξουαλικών σχέσεων στην παλαιά Διαθήκη ειδικά.
    (Αν και θα χρειαζόταν γιατί ακόμα και σήμερα οι ευχές που διαβάζονται στον γάμο προτρέπουν το ανδρόγυνο να μοιάσει σε παλαιοδιαθηκικά ζευγάρια. Αν το ανδρόγυνο ήξερε την ιστορία τους δε θα ήθελε να τους μοιάσει σε καμία περίπτωση.)

    Θα αναφερθώ μόνο σε ένα στοιχείο, το οποίο σήμερα είναι αδιαπραγμάτευτο από παιδαγωγικής, ψυχολογικής και ιατρικής πλευράς:
    Τις σεξουαλικές φαντασιώσεις.

    Κατά τη θρησκευτική διήγηση είναι δαιμονικές επιρροές. Είναι μία από τις θύρες από τις οποίες εισέρχεται μέσα μας ο «λογισμός», ο δαίμονας ο ίδιος. Τόσοι και τόσοι δαίμονες, όχι αστεία, τεχνολογούνται θρησκευτικά και συναρμόζονται σε αυτή την ανθρώπινη λειτουργία.
    Σε κάθε περίπτωση, είναι κάτι δηλαδή που δεν επιτρέπεται να δεχτείς, να διαχειριστείς. Πρέπει να το πολεμήσεις, να το χτυπήσεις.
    Δεν παρουσιάζεται μια έστω κατηγοριοποίηση σε αποδεκτές και μη σεξουαλικές φαντασιώσεις.
    Όλες είναι δαιμονικές επιρροές.
    (Αν και το άσμα ασμάτων άλλα υποκρύπτει.)
    Ο κυριολεκτικός αγιογραφικός κανόνας όμως είναι να αποκόπτουμε το μέλος που μας σκανδαλίζει.
    Μεγάλοι πατέρες έκοψαν τα γεννητικά τους όργανα, η αγία Παρασκευή έβγαλε τα μάτια της κλπ. (Τα γράφω αυτά για να μην πάμε πάλι να κάνουμε ‘μεταφορική’ ερμηνεία.)
    Βέβαια αρκετά γρήγορα φάνηκε το τραγικόν της θέσης αυτής και η επόμενοι θεολόγοι υπαναχώρησαν με ελαφρύ και πλάγιο βηματισμό.

    Η επιστημονική θέση, από την άλλη πλευρά, μας ενημερώνει ότι η διαδικασία των φαντασιώσεων απλά είναι απαραίτητη και πανανθρώπινη.
    Δεν είναι δυνατόν να υπάρξει σεξουαλικότητα χωρίς σεξουαλικές φαντασιώσεις. Είναι τόσο απαραίτητες όσο απαραίτητη είναι η αναγνώριση των γραμμάτων για την ανάγνωση.
    Δεν μπορείς να κάνεις έρωτα αν δεν έχεις αναπτύξει το λεξιλόγιο των φαντασιώσεων. Γιατί ο έρωτας είναι εγκεφαλική λειτουργία.
    Μάλιστα ο τρόπος με τον οποίο θα κάνεις έρωτα σχετίζεται με τις σεξουαλικές φαντασιώσεις που έχεις. Αν είσαι μπλοκαρισμένος στις φαντασιώσεις, τότε θα είσαι και στον έρωτα. Θα καταλήγεις να κάνεις κάτι απλά μηχανικά. Όπως διαβάζει ένα παιδί χωρίς συναισθηματικό χρωματισμό κι αίσθηση του τι διαβάζει.
    (Γενικά έχει διαπιστωθεί ότι ο πολιτισμός μας είναι ένας μπλοκαρισμένος πολιτισμός στο θέμα αυτό. Εξ ου και ο αγροίκος τρόπος με τον οποίο αντιμετωπίζουμε το σεξ.)

    Από όλους τους τομείς του επιστητού, τα πορίσματα μας λένε ότι από την παιδική ηλικία ο ανθρώπινος εγκέφαλος αρχίζει να αναπτύσσει κλιμακούμενες φαντασιώσεις που σχετίζονται με το ρόλο, το φύλο κλπ.
    Αυτές τις φαντασιώσεις έχει ανάγκη να τις διαπραγματευτεί εσωτερικά, με απενοχοποιημένο τρόπο. Να χτίσει φαντασιώσεις, να αγνοήσει άλλες που δεν το εξυπηρετούν.
    Να το πω απλά, έχει μια πολύ απαραίτητα δουλειά να κάνει. Όχι να φοβάται ότι έχει το διάολο μέσα του…

    Έχει ενδιαφέρον να δούμε λοιπόν, το πώς η θρησκεία αντιμετωπίζει το θέμα. Απενοχοποιεί τις φαντασιώσεις?
    Πώς εφοδιάζεται σήμερα ένα παιδάκι από τη θρησκεία? Αισθάνεται οκ γι’ αυτές τις λειτουργίες?

    Η δική μου άποψη είναι ότι σε όλο αυτό το κοινωνικό μπέρδεμα γύρω από τη σεξουαλικότητα και τα προσωπικά και κοινωνικά προβλήματα που δημιουργούνται (που δεν είναι καθόλου αστεία ή ανεξερεύνητα…), η θρησκεία απλά παίζει παιχνίδι με εντελώς ανεύθυνο τρόπο και μετά κατηγορεί τον κόσμο που δεν είναι ώριμος.

    Κι εννοείται ότι όσο περνάει από το χέρι της δε θα επιτρέψει να μπει η σεξουαλική διαπαιδαγώγηση στα σχολεία.

    Υπομονή…
    Με το αναγκαστικό μοντερέϊσον, θα το δεχτεί. Όπως δέχτηκε και το ότι η Γη είναι στρογγυλή και δεν είναι το κέντρο του κόσμου. Ή την εξέλιξη…

    Σχολιάστε
  • Απρίλιος 12, 2011, 10:38 πμ
    Permalink

    Πέτρο, αποσπασματικά
    1. Η Αγία Παρασκευη δεν έβγαλε τα μάτια της. Θεράπευσε τα μάτια του βασανιστή της γι΄αυτο είναι προστάτης των ματιών.
    2. οι ομαδες των μοναχων που ευνουχίζονταν καταδικαστηκαν αμέσως από την εκκλησία ως αιρετικοι. Ποιοι είναι οι μεγαλοι πατερες χωρις γενητικα όργανα; Και πότε η εκκλησία τους πρόβαλε ως πρότυπο; Μηπως τελικα σου αρέσουν οι μυθοπλασίες;
    3. Η αγία Γραφη δεν κρυβει τα ελαττωματα και τα πάθη ακόμα και των δικαίων. Μήπως αυτο είναι παρηγορητικο για όλους γιατι μας δείχνει την αγάπη και το έλεος του Θεού; Στην ακολουθία του γάμου δεν προτρέπει το νεαρο ζευγαρι να μιμηθεί αυτες τις αδυναμίες , αλλά παρακαλά τον Θεό να τους ευλογήσει όπως ευλόγησε τα ζευγάρια των δικαίων παρόλο που όλοι γνωρίζουμε οτι είχαν και πάθη, ζήλιες, κακίες κ.τ.λ.
    4. Στην ορθοδοξία δεν πιστευουμε ότι η Αγία Γραφή είναι θεοπνευστη κατα γράμμα. Τι σημαίνει αυτό; ότι κάθε συγγραφέας γραφει με βάση τις εμπειρίες, την μόρφωσή του, τον χαρακτήρα του κ.α. Φαντάσου να ζούσες την εποχή του Μωυση και να σου αποκάλυπτε ο Θεός το μυστηριο της δημιουργίας. Τι θα καταλάβαινες; Το big bang; Αυτα που μπορεί να καταλάβει ένας συγχρονος επιστήμονας; όχι φυσικά. Όπως και ο Άγιος Ιωαννης ο Θεολόγος. Ο Θεός του αποκαλυψε τα έσχατα. Μπορούσε ακόμα κι αν τα έβλεπε μπροστα του σαν κινηματογραφική ταινία να καταλάβει και να εξηγήσει την σύγχρονη τεχνολογία, τις συγχρονες πόλεις, τα αεροπλάνα, τα αυτοκίνητα, την τηλεόραση κ.τ.λ. ;
    Πάντως αν δεις τις μυθολογίες των λαων σχετικά με την δημιουργία η πιο επιστημονική είναι της Παλαιας διαθήκης. Νομίζω δεν είναι τυχαίο ότι οι επιστήμονες που εξέφρασαν τις συγχρονες επιστημονικες θεωρίες για την δημιουργία είχαν όλοι τους ιουδαιοχριστιανική παράδοση. Οταν οι αλλοι λαοι μιλούσαν για τιτανομαχίες, για γιγάντιες χελώνες, ο Μωυσης χωριζει σε περιόδους την δημιουργία όπου εξεληκτικα ο Θεός δημιουργει από κατωτερες μορφες ζωής , ανώτερες. Σκεψου το.

    Σχολιάστε
  • Απρίλιος 12, 2011, 4:22 μμ
    Permalink

    Λέτε ο Πετράκος να ήθελε να μας βάλει στο ΄΄παιγνίδι΄΄ ξανά;
    Βλέπει πως βαρεθήκαμε τις θέσεις του και το στυλάκι το γνωστό και αποφάσισε να κάνει τραγικά λάθη γνωσιολογίας…;
    Το βρίσκω πολύ πιθανόν.
    Μήπως Μαρίνα μου, τσίμπησες καλή μου;
    Εκτός κι αν σου αρέσει έστω κι έτσι αυτού του είδους η σχέση επικοινωνίας.
    Πάντως σου θυμίζω ,αν σου χρειάζεται βέβαια, το γνωστό περί της πρώτης και δευτέρας νουθεσίας…

    Σχολιάστε
  • Απρίλιος 14, 2011, 12:28 πμ
    Permalink

    Αχ! πώς προσπαθείτε να ξεφύγετε από το θέμα!

    Για να δούμε τα τραγικά λάθη «γνωσιολογίας»:
    Πιθανώς είναι το ότι έγραψα για την αγία Παρασκευή και δεν ήταν αυτή ήταν άλλη αγία? Αλλάζει τη συζήτηση?
    Θα βρω τον κατηχητή μου και θα τον μαλώσω!
    Εσείς ψάξτε να βρείτε ποια ήταν η αγία που έβγαλε τα μάτια της για να μην σκανδαλίζει.

    Του δε πόιντ όμως, τι έχετε να απαντήσετε?
    Το θέμα είναι ότι οι θρησκευτικές διηγήσεις (μέσα στην ίδια θρησκεία) που κάνουμε κατά εποχές αλλάζουν και το κριτήριο της αλλαγής είναι οι κοινωνικές αντιλήψεις, η κοινωνική ηθική, οι σύγχρονες ανάγκες, όχι το αντίθετο.
    Εμείς ορίζουμε και περιγράφουμε το θεό.
    Μπορεί κάποιοι να αισθάνονται, να θέλουν να νομίζουν το αντίθετο, αλλά αυτό είναι απλά η αίσθησή τους, τα στοιχεία λένε άλλα.

    Η έλλειψη κατανόησης αυτού του φαινομένου, είναι που μπορεί να περιγραφεί ως «τραγικό λάθος γνωσιολογίας», όχι το αν ήταν η αγία Μάρθα ή η αγία Ευφημία η αγία που έβγαλε τα μάτια της. Κι επίσης το συγκεκριμένο παράδειγμα, είναι ένα μόνο από τα παραδείγματα του πώς αλλάζει η αίσθηση για το τι είναι η θρησκεία μας, το ποιες είναι οι θρησκευτικές προτροπές και οι αντιλήψεις ανάλογα με την εποχή.

    Τα λόγια του Χριστού είναι άλλα (όπως το καταλάβαινε το έλεγε κι αυτός), τα λόγια των επόμενων είναι άλλα. Κι εννοείται ότι απλά δεν μπορούσε να σταθεί η προτροπή, οπότε κοινωνικά εξέπεσε.
    («Δεν είναι όλοι σε θέσιν να δεχθούν τον λόγον αυτόν, αλλ΄ εκείνοι εις τους οποίους έχει δοθεί. Διότι υπάρχουν ευνούχοι, οι οποίοι από την κοιλιά της μητέρας τους εγεννήθηκαν έτσι. Και υπάρχουν ευνούχοι, οι οποίοι έγιναν ευνούχοι από τους ανθρώπους, και  υπάρχουν ευνούχοι, οι οποίοι μόνοι τους έγιναν ευνούχοι δια την βασιλεία των ουρανών. Όποιος μπορεί να το δεχθή ας το δεχθή» Κατά Ματθαίον   19. 11-12)

    Όπως και η προτροπή να μοιράζουμε την περιουσία μας και να βγούμε στη γύρα, να ζούμε χωρίς έγνοιες όπως τα κρίνα του αγρού, κατά προτίμηση να μην παντρευόμαστε κλπ κλπ, όλα αυτά κοινωνικά δεν έστεκαν, οπότε εξέπεσαν.
    Απεναντίας, όσες προτροπές σχετιζόντουσαν με ανάγκες κοινωνικές, υποστηρίχτηκαν. Π.χ. το θέμα με τη δουλεία.

    Για να γυρίσω όμως και στο γνωσιολογικό του θέματος:
    Η αντιστοιχία θα ήταν η εξής:
    Τραγικό λάθος γνωσιολογίας είναι το να αγνοώ ότι για τους σεισμούς ευθύνεται η κίνηση των τεκτονικών πλακών, όχι το να πω ότι ο μεγαλύτερος σεισμός έγινε κάπου ενώ έγινε κάπου αλλού. Αυτό είναι το επιμέρους, δεν αλλάζει το γενικό θέμα.

    Αυτό δίνει μια καλή ευκαιρία να παρατηρήσουμε στο πώς εστιάζει κάποιος στο δευτερεύον για να αποφύγει το θέμα. Παρατηρήστε τους δημιουργιστές. Θα περάσουν όλη τη ζωή τους να μαζεύουν επιμέρους στοιχεία που μπορεί να είναι λάθος, για να μην δουν την όλη εικόνα.

    Παράδειγμα:
    Από τη βιβλική διήγηση, αυτός που θέλει να αποδείξει ότι έγινε με θεία αποκάλυψη, θα αγνοήσει το ότι κατ’ αυτή τη διήγηση πρώτα δημιουργείται το φως και ύστερα ο ήλιος, ότι περιγράφονται άγγελοι που ζευγάρωναν με τις κόρες των ανθρώπων και γεννούσαν γίγαντες και πολλά άλλα ωραία.
    Θα επιλέξει αυτά που ταιριάζουν με τη σημερινή αντίληψη και θα ονομάσει τα άλλα «μεταφορικά» ή δεν ξέρω κι εγώ πώς αλλιώς.

    Κανένα πρόβλημα από μέρους μου, αν αντιλαμβάνεται παράλληλα ότι όλα αυτά σχετίζονται με τη γνώση και την αντίληψή μας.
    Ότι καταλάβαιναν έγραφαν, ότι καταλαβαίνουμε επιλέγουμε.

    Αν θέλουμε να λειτουργήσουμε με αντίστοιχο τρόπο και στα κείμενα των Ελλήνων σοφών (ή πιθανώς οποιουδήποτε άλλου χώρου), να επιλέξουμε δηλαδή εκείνα που ταιριάζουν στη σημερινή γνώση και να ονομάσουμε όπως θέλουμε (μεταφορικά, λάθος ερμηνεία κλπ) αυτά που δε μας ταιριάζουν, σας πληροφορώ ότι θα βγάζαμε πολύ περισσότερες ‘θείες αποκαλύψεις’.
    Όχι μόνο για το φυσικό κόσμο, αλλά πολύ περισσότερο για θέματα ηθικής ή θέματα ανθρωπολογίας.

    Δεν το κάνουν άλλωστε κάποιοι αρχαιολάτρες???
    Και δεν γίνονται πιστευτοί από κάποιους?
    Δε φτιάχνουν υπέροχα σενάρια?
    Ποια η διαφορά λοιπόν?

    Αξίζει όμως αυτά να τα πλασάρουμε ως θείες αλήθειες κι όχι ως μύθους?
    Ποιος είπε άλλωστε ότι και οι μύθοι δε έχουν αξία κι ενδιαφέρον για μελέτη?

    Κατανοείτε ότι είναι διαφορετική τελείως η «τεχνολογία» μια ιδέας για τις ζωές των ανθρώπων αν οριστεί ως μύθος ή αν οριστεί ως Αλήθεια.
    Επηρεάζει πολύ πιο βαθιά την αντίληψη του ανθρώπου, το τι περιμένει από τη ζωή του, το τι είδους στερεότυπα δημιουργεί, το που εστιάζει και τι αγνοεί.

    Στην εκπαίδευσή μας, κάνουμε μεγάλο λάθος να παρουσιάζουμε κάποιες μυθολογικές διηγήσεις ως θείο λόγο.
    Επηρεάζουμε τα στερεότυπα των παιδιών, χαράζουμε το μυαλό τους.

    Ειδικά στο θέμα της συζήτησης γύρω από θέματα ηθικής, αν τους περνάμε ότι το καλό και το κακό και η ηθική ορίζεται από το θεό (όπως γίνεται μέχρι τώρα), τα οδηγούμε σε σύγκρουση.
    Όταν δηλαδή μεγαλώσουν και αμφισβητήσουν την ορθόδοξη διήγηση περί θεού, τότε έρχονται σε μια αναγκαστική σύγκρουση και με όλα τα θέματα της κοινωνικής ηθικής.
    Σύγκρουση, όχι αμφισβήτηση.
    Άλλο το ένα, άλλο το άλλο.

    Έχω δει σε πολλές περιπτώσεις να λειτουργούν άτομα αυτοκαταστροφικά, στην ουσία αυτό που δραματοποιούν μέσα τους είναι μια ασυνείδητη δοκιμασία στο θεό. Καταστρέφουν και δεν προσέχουν τον εαυτό τους γιατί θέλουν να ενεργοποιήσουν, να ξυπνήσουν το θεό-πατέρα-μητέρα που τους έσκεπε, που έστελνε την αγάπη και την προστασία του και τώρα δεν το κάνει (το μόνιμο παιδικό αίτημα στη ζωή του ανθρώπου.

    Αυτά τα θέματα έχουν πολλές προεκτάσεις.
    Το σίγουρο για εμένα είναι ότι όσο επιμένουμε να μην εφοδιάζουμε την κοινωνία μας με πραγματική γνώση γύρω από τα ‘τι είναι’ και ‘πώς λειτουργούν’ αυτά που ορίζουμε ως καλό, κακό και ηθική στην κοινωνία, δε θα καταφέρνουμε να έχουμε κοινωνική ωριμότητα.
    Θα μένουμε στο παιδικό ηθικό στάδιο του «γιατί το είπε έτσι η μαμά».

    Παράδειγμα από τη σχολική προσέγγιση που δεν προσφέρεται ως μύθος αλλά ως θρησκευτική αλήθεια (και που επηρεάζει τα κοινωνικά στερεότυπα, φορ σουρ!), είναι η διήγηση της δημιουργίας της Εύας από το πλευρό του Αδάμ.
    Γιατί χρειάζεται τα κοριτσάκια στην τρίτη δημοτικού να έρχονται σε κόντρα με μια τέτοια διήγηση?
    Γιατί δεν τους λέγεται ξεκάθαρα ότι πρόκειται για μυθική διήγηση μιας συγκεκριμένης κοινωνικής και ιστορικής περιόδου?
    Πιστεύετε ότι είναι αδιάφορο το θέμα?
    Να το προσπεράσουμε και να πούμε ότι δε φέρνει σε κόντρα τα κορίτσια με τον εαυτό τους?
    Δε δημιουργεί και δεν αναπαράγει στερεότυπα για τα φύλα?
    Τα στερεότυπα αυτά είναι από τα ισχυρότερα που υπάρχουν.

    Εδώ λοιπόν, είμαστε εις γνώσιν ότι το θέμα αυτό έχει τελείως διαφορετικές ερμηνείες ανά εποχές.
    Η αρχική διήγηση μεταφέρει απλά την αντίληψη της απόλυτα ανδροκρατικής κοινωνίας που έπρεπε να βρει έναν αντίπαλο μύθο στη θρησκευτική ιδέα της θεοποιημένης μητέρας των πρότερων μητριαρχικών κοινωνιών.
    (Πιθανώς κατά τη μετάβαση από τις ομάδες τροφοσυλλεκτών στις ομάδες γεωργών κτηνοτρόφων, που η έννοια της ιδιοκτησίας χρειαζόταν το δυνατό χέρι του άντρα περισσότερο.)
    Μετά, ανάλογα με τις εποχές, η διήγηση αυτή ή παίρνει πιο έντονα χρώματα, η αποχρωματίζεται ανάλογα με τη θέση της γυναίκας στην κοινωνία.

    Ε! Αυτές όλες τις διαφορετικές ερμηνείες, τις διαφορετικές ηθικές στάσεις, πρέπει επιτέλους να τις αναγνωρίσουμε.
    Μην παίζουμε κρυφτούλι με τον εαυτό μας.

    @ Μαρίνα
    Μαρίνα, το ότι θεωρείς πώς αυτό που λένε οι ευχές του γάμου είναι αυτό που μας αρέσει εμάς σήμερα να θεωρούμε ότι λένε, οπότε έχουμε το δικαίωμα να τις σουλουπώνουμε και να τις ερμηνεύουμε ώστε να γίνονται χωνευτές, είναι ωραίο.
    Αυτό ακριβώς λέω κι εγώ ότι κάνουμε.
    Γιατί κατά τ’ άλλα οι ίδιες οι ευχές γράφουν πολύ καθαρά το τι λένε. 😉

    Στο θέμα με τον αυτοακροτηριασμό, ως θεϊκή προτροπή, θα σου πω ακριβώς το ίδιο. Ότι επιβεβαιώνεται και με αυτό το παράδειγμα ότι η κοινωνία είναι που ερμηνεύει και διευθύνει κατά τις ανάγκες της τις θρησκευτικές εικόνες που πάλι παράγει η ίδια η κοινωνία.
    Εννοείται ότι δεν θα ήταν ρεαλιστική η καθολική επιταγή για αυτοακροτηριασμό. Η θρησκευτική ομάδα που θα τον εφάρμοζε αργά η γρήγορα θα εξέλειπε.
    Όμως απασχόλησε μέχρι και σύνοδο, απ’ ότι είδες. Ήταν ένα από τα μεγάλα σκάνδαλα, γιατί δεν είναι καθόλου εύκολο μια προτροπή που είναι πολύ καθαρή στη διατύπωσή της και που έχει περάσει ως θείος λόγος, να μεταπέσει στην μεταφορική της ερμηνεία.
    Αυτή η διαδικασία, η ερμηνεία, η ‘μεταφοροποίηση’ και η απλή αγνόηση κάποιων άτυχων ή αταίριαστων παλαιών σημείων μιας θρησκευτικής διήγησης, είναι αυτό που γίνεται σε όλες τις θρησκείες, ώστε να μην εκλείψουν.

    Εμείς το ωραιοποιούμε, φτιάχνουμε μια ωραία ερμηνεία ότι και καλά έγινε η θεία αποκάλυψη, το θείο πνεύμα υπάρχει, αλλά το γράμμα είναι ανθρώπινο, οπότε ότι έρχεται σε αντίθεση με τη σύγχρονη γνώση δουλεύεται καταλλήλως.
    Αυτό το κάνει και ο ισλαμισμός, για να μην βαυκαλιζόμαστε ότι μόνο εμείς έχουμε τις ωραίες ιδέες. Διάβασε ισλαμική θεολογία να δεις πόσο ωραία ερμηνεύουν και θεολογούν ανάλογα με την κοινωνική αντίληψη της εποχής που το κάνουν.

    Οπότε πού καταλήγουμε?
    Στο να βλέπουμε εκ των υστέρων μια εικόνα που εκ των προτέρων δεν μπορούσαμε να δούμε και να κάνουμε αναχρονισμούς, θεωρώντας ότι έτσι ήταν πάντα τα πράγματα?
    Αυτή η σύγκρουση είναι απαραίτητο πλέον να γίνεται σε κοινωνικό επίπεδο?
    Να επιβάλλεται από τους κρατικούς θεσμούς?

    Παρατήρησε το τι σκεπτικό ακολουθείς αναγκαζόμενη από αυτή την σύγκρουση, στην προσπάθειά σου να καταδείξεις ότι όντως υπήρξε θεία αποκάλυψη για την περιγραφή της δημιουργίας.
    Οι ιδέες που περιγράφονται, η ιδέα δηλαδή ότι από τα απλά πάμε στα σύνθετα, είναι μια φυσική ιδέα. Η σειρά όμως είναι φανταστική, όπως θα μπορούσε να τα φανταστεί ένα μυαλό εκείνης της εποχής, χωρίς καμία θεία αποκάλυψη. Αν διαβάσεις κι επιλέξεις από Έλληνες σοφούς, θα πρέπει κι εκεί να βάλεις θείες αποκαλύψεις, γιατί είναι πολύ περισσότερο δουλεμένες ιδέες.
    Επίσης ρίξε μια ματιά και στο θέμα με τους αγγέλους που περιγράφονται στην παλαιά διαθήκη ότι ζευγαρώνουν με τις γυναίκες των ανθρώπων και γεννάνε γίγαντες.

    Να σου πω, μια ανοιχτή συζήτηση κατά την οποία θα λέγαμε ότι πιθανώς υπάρχουν απίστευτα πράγματα που δεν ξέρουμε για παράλληλους κόσμους, εξωγήινους που ερχόντουσαν στη Γη, πνευματικές καταστάσεις άλλων επιπέδων ύλης κλπ, θα ερμήνευαν στο μυαλό φαντασιόπληκτων πολύ περισσότερα.
    Το θέμα όμως πάλι είναι ότι οι θρησκευτικές διηγήσεις και οι έννοιες καλό – κακό, είναι ανθρώπινες αντιλήψεις.

    Η κοινωνία μας δεν μπορεί να επιβιώσει και να βασιστεί σε ωραία σενάρια σήμερα.
    Είναι τόσες πολλές οι σημερινές προκλήσεις που μπορούμε και χρειάζεται να απαντήσουμε, που τα σενάρια καλό είναι να τα ακούμε αλλά να μην τα εμπιστευόμαστε.

    Σχολιάστε
  • Απρίλιος 14, 2011, 2:21 πμ
    Permalink

    Α! Με τις σεξουαλικές φαντασιώσεις τι γίνεται?
    Σε αυτό ποτέ δεν έχω πάρει απάντηση.
    Όποτε τίθεται γίνεται προσπάθεια να μεταφερθεί η προσοχή σε άλλο θέμα.

    Σχολιάστε
  • Απρίλιος 15, 2011, 9:08 πμ
    Permalink

    Πετρο δεν έχω χρόνο να διαβασω όλο το κείμενο σου. Καποια άλλη φορά. Όμως το να διαλέγεις μια αγία παντελως άγνωστη, (προσωπικα δεν έχω διαβάσει ποτε για κάποια αγια που έβγαλε τα ματια της από μονη της), να αναφερεις πατερες ευνουχισμένους και να μην ξερεις όύτε έναν, για να στηρίξεις τα επιχειρήματα σου νομίζεις ότι είναι επιστημονικός τρόπος σκέψης; Πότε η εκκλησία πρόβαλλε αυτα τα παραδείγματα; Πότε ακουσες τροπάρια ή λογους πατερων που να προβάλουν τετοια πρότυπα;
    Φυσικά δεν φταις μόνο εσυ , αλλά και ο κατηχητής σου που από πληθος αγίων ελεημων, νηστευτών, μαρτυρων ακόμα και σαλών διάλεξε αυτην την αγία να σου πει (αν υπάρχει βεβαια).
    Περί σεξουαλικων φαντασιωσεων δεν το έχω μελετήσει το θέμα και δεν μπορω να σου πω πολλά. Το μονο που έχω παρατηρήσει είναι ότι με αυτα τα θέμετα ασχολούνται πολυ ο騻επαναστατημένοι» οργανωσιακοι χριστιανοί. Δυστυχως οι κακόμοιροι εχουν τόσο πολλοι ζοριστει με αυτά τα θέματα, τους τα έχουν παρουσιάσει με τετοιο ηθικίστικο τρόπο, που μετά…..μόνο με φαντασιώσεις μπορούν να ζήσουν τον έρωτα.

    Σχολιάστε
  • Απρίλιος 18, 2011, 1:54 μμ
    Permalink

    Αν είναι δυνατόν ρε παιδιά!Κατα τύχην διάβασα τα σχόλια σας..Μην ερμηνεύουμε το ευαγγέλιο όπως θέλουμε, και καμμιά φορά αυτή η τόσο φιλοσοφική μελέτη της πίστης δεν είναι καλή. Ειναι καλό που και που να βάζουμε και ένα ερωτηματικό στον λογισμό μας και αν δεν γνωρίζουμε καλά να ρωτάμε κανέναν πατέρα που γνωρίζει για να μην φτιάξουμε δικό μας ευαγγέλιο. Αυτά που λέει η Μαρίνα για τους αγίους και τα πρότυπα της εκκλησίας μου φαίνονται απόλυτα σωστα. Απλά από ολη την συζήτηση μου δημιουργήθηκε η εντύπωση οτι προβληματιζόμαστε για να προβληματιζόμαστε και χάνουμε το νόημα που είναι να είμαστε κοντά στο Θεό απαρνούμενοι τα θελήματά μας και δεχόμενοι το θέλημά Του στη ζωή μας.

    Σχολιάστε
  • Απρίλιος 18, 2011, 1:59 μμ
    Permalink

    Α.. και για να μην παρεξηγηθώ σ’ αυτά που λέω, προφανώς όταν λέω αυτά δεν αναφέρομαι στον γέροντα Εφραίμ. Και ούτε πιστέυω οτι η εκκλησία περιορίζεται σε ορισμένα θέματα συζήτησης οπως υπονοεί στην αρχή ο Πέτρος. Νοιώθω οτι τα σχόλια του έχουν μια ανεξήγητη αντιδραστικότητα.

    Σχολιάστε
  • Ιανουάριος 11, 2013, 11:54 πμ
    Permalink

    Πέτρο αφού δεν έχεις καμιά σχέση με την εκκλησία, με το τί σημαίνει πραγματικά Ορθόδοξη πίστη, δεν έχεις θέση εδώ.
    Το ίδια θα έλεγαν και όλοι οι άσχετοι/άθεοι/άπιστοι/ανίδεοι/αδιάφοροι/(κλπ για να μην πώ πιο βαρείς χαρακτηρισμούς) σαν εσένα.

    Σχολιάστε
  • Ιανουάριος 13, 2013, 11:12 μμ
    Permalink

    Πέτρο κάτσε να μελετήσεις και λίγο λόγο Θεού και μετά να καταπιάνεσε με τέτοια θέματα ορθοδόξου πίστεως. Αυτά δεν μπορείς να τα μάθεις στις συζητήσεις των Καφενείων και στα κοσμικά περιοδικά και ισχυριζόμενος τέτοιες ημιμάθειες απλά γίνεσαι καταγέλαστος αφού έφτασες στο σημείο να υπερασπίζεσαι και τα παρά φύσιν «κουσούρια».Κάνε τον κόπο να διαβάσεις μόνο από το α΄κεφ. της Πρός Ρωμαίους επιστολή από το στίχο 24 έως 28 για να διαπιστώσεις και μόνο σου πόσο νυχτωμένος είσαι . Εκτός και απορρίπτεις τον Λόγο του Θεού και τότε χαμένος κόπος που κάθομαι και γράφω…

    Σχολιάστε

Απάντηση

Subscribe without commenting

  • Κέρασμα

    Το ιντερνετ ειναι μοναδικο οργανο ιεραποστολης και ανηκει στην εκκλησια και πρεπει να το εκμεταλευτουμε
    - π. Ιωνάς Μούρτος (ιεραπόστολος)
  • Αρέσει σε %d bloggers: