7 ερωτήματα για την Εκκλησία, την πολιτική και τα κινήματα

1. Τι μπορεί να σημαίνει η χριστιανική ηθική για τη ζωή μας από τη στιγμή που δεν μπόρεσε να αλλοιώσει και να μεταμορφώσει την ιστορική πραγματικότητα;

θάνατος πόνος θρήνος μάνα

Τι νόημα έχει το ήθος της ευχαριστιακής κοινωνίας, το ήθος του προσώπου, σε έναν κόσμο καταπιεσμένων και αδικημένων ατόμων, σε έναν κόσμο που εξακολουθεί να κυριαρχείται από απρόσωπες δομές εξουσίας, που συνθλίβεται στο αδυσώπητο κύκλωμα της αυτονομημένης οικονομίας και του μιλιταρισμού, χωρίς να μπορεί να επουλώσει ούτε τις ανοιχτές πληγές της απροκάλυπτης βίας, της πείνας και της αρρώστιας; Ένα οξύτατο ηθικό δίλημμα μοιάζει να δημιουργείται ανάμεσα στο εσχατολογικό όραμα ή τους υπαρκτικούς στόχους της Εκκλησίας και στην αμεσότητα της κοινωνικής και κυρίως της πολιτικής πράξης: δεν είναι ασύγκριτα «ηθικότερη» η στράτευση στα πολιτικο-κοινωνικά κινήματα που προσφέρουν-με περισσότερο ή λιγότερο ρεαλισμό- άμεση τη δυνατότητα για την βελτίωση των αντικειμενικών συνθηκών του βίου και την ανακούφιση των ανθρώπων; Δεν είναι ο αγώνας ενάντια στην κοινωνική αδικία, στις σκληρυμένες δομές των κατεστημένων συμφερόντων της ολιγαρχίας, με την αυταπάρνηση και τις θυσίες που προϋποθέτει αυτός ο αγώνας, δεν είναι ασύγκριτα «ηθικότερος» από τη μετοχή σε μια μυστική εμπειρία «κοινωνίας αγίων»; (Χρ. Γιανναρά, Ελευθερία του ήθους, σελ. 254)

2. Ο δυτικοευρωπαϊκός πολιτισμός , παγκόσμιος πλέον στις διαστάσεις του, στηρίζεται σε δύο προϋποθέσεις: α. η πολιτική έχει ως στόχο της την άρση των κοινωνικών αδικιών και ότι αυτό θα γίνει εφόσον οι πολιτικοί και οι πολίτες στρατευτούν σ’ αυτό τον σκοπό. Αυτός είναι και ο σκοπός ύπαρξης της πολιτικής, ένας δικαιότερος κόσμος β. για να γίνει πράξει ο κόσμος αυτός χρειάζεται η αντικειμενική-ορθολογική ρύθμιση δικαιωμάτων και υποχρεώσεων των πολιτών και η δυναμική-πολιτική επιβολή αυτής της ρύθμισης, στα πλαίσια της αστικής δημοκρατίας, η οποία διαπνέεται από ορισμένες αρχές, κατακτήσεις της νεωτερικότητας, όπως είναι η προάσπιση των δικαιωμάτων του ατόμου και του πολίτη, ακόμη κι αν αυτό συνεπάγεται εγκατάλειψη ταυτότητας για τους πολλούς, η ελευθερία συμμετοχής στα κοινά, ο κρατικός παρεμβατισμός σε ζητήματα κοινωνικού συμφέροντος και η ανοιχτή αγορά στα υπόλοιπα (φιλελεύθερη-καπιταλιστική οικονομία), το δικαίωμα στην μόρφωση (ιδιωτική και δημόσια), η πρόταξη ενός κοινού πολιτισμού και η ιδιωτική ηθική.

3. Ποια σχέση μπορεί να έχει ο χριστιανισμός με την πολιτική δράση και την πραγματικότητα της εποχής μας; Η ηθική της κοινωνικής και πολιτικής αποτελεσματικότητας που επικράτησε στη Δύση έφερε αποτελέσματα: οι διακηρύξεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και οι λαϊκοί αγώνες για να κατορθωθεί η εφαρμογή τους, όπως και τα προοδευτικά πολιτικά κινήματα και οι προσπάθειές τους να απαγκιστρώσουν την εξουσία από την υποταγή της στα συμφέροντα μιας οικονομικής ολιγαρχίας, αλλά και ο συνδικαλισμός και η οργανωμένη πάλη για τα δικαιώματα του ανυπεράσπιστου εργάτη, όλες αυτές οι μορφές ηθικής στράτευσης μπορεί να μην μεταμόρφωσαν τον κόσμο σε παράδεισο, πέτυχαν όμως, στα όρια κυρίως των δυτικών κοινωνιών, μια σημαντική βελτίωση των αντικειμενικών συνθηκών του ανθρώπινου βίου, ένα σίγουρο μετριασμό της αυθαιρεσίας των αυτονομημένων δομών, μια δικαιότερη κατανομή των αγαθών της ζωής. Να είσαι χριστιανός σημαίνει να μεταθέτεις σε μια αφηρημένη «υπέρβαση»τα άμεσα προβλήματα της κοινωνικής ευημερίας και της ιστορικής προόδου ή να αντιτάσσεις στα προβλήματα την παθητικότητα μιας ατομικής αρετής που όσο κι αν δικαιώνεται λογικά, δεν φτάνει ποτέ να επηρεάσει τη σύνολη ιστορική εξέλιξη. (Χρ. Γιανναρά, Ελευθερία του ήθους, σελ. 258)

διακήρυξη ανθρωπίνων δικαιωμάτων

Επομένως, ποια σχέση μπορεί να έχει η Εκκλησία με την πολιτική; Δεν ασχολείται, ταυτίζοντας το ήθος της με την μεταφυσική ή αγωνιζόμενη σε ατομικό επίπεδο για την ηθική βελτίωση των πιστών της, συνδράμει το κράτος σε τομείς που εν επαρκεί αυτό (φιλανθρωπία, παιδεία, ψυχική υγεία) και προσεύχεται; Ή αναλαμβάνει μια πιο ενεργή στάση, είτε μέσα από το σύστημα της πολιτικής (ίδρυση κόμματος με εκκλησιαστικές αρχές), είτε μέσω της στήριξης πολιτικών κομμάτων που φαίνονται ότι ακολουθούν τις αρχές της χριστιανικής πίστης, είτε με άμεση παρέμβαση και κριτική στα προβλήματα τα οποία η κοινωνία καλείται να αντιμετωπίσει δια της πολιτικής (κριτική στις πράξεις και τις παραλείψεις των πολιτικών, κριτική στην ηθική αυθαιρεσία, στην οικονομική ολιγαρχία); Μήπως μεταμορφώνει τη ζωή των πιστών και τους αφήνει να κρίνουν οι ίδιοι το χρέος τους έναντι της κοινωνίας και της πολιτικής;

4. Η πολιτική στην εποχή μας είναι δέσμια όχι των ιδεολογιών πλέον, αλλά των ΜΜΕ, της οικονομικής ολιγαρχίας, τουτέστιν της διαπλοκής, και της άρνησης της πνευματικής υπόστασης του ανθρώπου σε επίπεδο μάζας. Ποια είναι η στάση της Εκκλησίας; Η Εκκλησία πρέπει να απαντήσει θεσμικά ή πνευματικά; Έχει λόγο η Εκκλησία στην σύγχρονη αλλοτρίωση; Η δράση της πρέπει να είναι σε επίπεδο ηθικής καταγγελίας και πρότασης ή να περάσει στη λογική του ακτιβισμού;

5. Έχει λόγο η Εκκλησία στην διαμόρφωση της ταυτότητας των σύγχρονων ανθρώπων και των λαών ή πρέπει να αυτοπεριοριστεί στην ιδιωτική σφαίρα της ανθρώπινης ύπαρξης;

6. Ποιο είναι το τελικό νόημα της πολιτικής στον δυτικό κόσμο τον οποίο ζούμε; Μήπως είναι απαραίτητη η πολιτική θεολογία, η οποία θα ανανεώσει την διαφθορά της πολιτικής και την αδιαφορία των πολιτών για τα κοινά, την σημερινή παντοειδή ιδιωτεία;

7. Στα ερωτήματα αυτά μεγάλο ρόλο θα παίξει τόσο ο εντοπισμός του βιβλικού πνεύματος και ήθους, αλλά και η ιστορική αναδρομή στις μεγάλες πολιτικές θεωρίες και ιδεολογίες, με τις οποίες ο χριστιανισμός διαλέχθηκε και συμπροβληματίσθηκε ανά τους αιώνες. Θα απαντήσουμε έτσι τελικά στο μεγάλο ερώτημα: Είναι στην αποστολή της Εκκλησίας να καταθέτει και να βιώνει μία μοναδική και ανεπανάληπτη πρόταση σε πολιτικό επίπεδο; Η Εκκλησία λειτουργεί εν χρόνω ή ασχολείται για την μετά τον χρόνο πορεία της ανθρώπινης ύπαρξης; Είναι το «ευ ζην« στους σκοπούς της Εκκλησίας ή ο μοναχισμός τελικά αποτελεί την ιδανική οδό πολιτικής ζωής;

π. Θεμιστοκλής Μουρτζανός

Πηγή: Ιστολόγιο Βήματα με δικές μας επισημάνσεις (με έντονο)

8 σκέψεις σχετικά με το “7 ερωτήματα για την Εκκλησία, την πολιτική και τα κινήματα

  • Ιανουάριος 5, 2009, 7:36 μμ
    Permalink

    Ένας απονεκρωμένος μηχανισμός είναι πλέον αυτό που ονομάζετε «εκκλησία», στον οποίο οι διαγκωνιζόμενοι, με ελάχιστες εξαιρέσεις, αποβλέπουν αποκλειστικά στην καλοπέραση, στον πλουτισμό και στη συμμετοχή στην εξουσία.

    Αν εξαιρέσετε αυτούς που έχουν ίδιον συμφέρον να συμμετέχουν σ’ αυτό το μηχανισμό, μόνο γρηούλες και γέροντες κυκλοφορούν στους κόλπους του, οι οποίοι λόγω περιορισμένης παιδείας, ελπίζουν στις υποσχέσεις περί άλλης ζωής όπου εκεί θα πετύχουν όσα δεν κατάφεραν επί Γης.

    Σχολιάστε
  • Ιανουάριος 6, 2009, 1:49 μμ
    Permalink

    Θα πρέπει ο μηχανισμός αυτός να αρχίσει να μπαίνει σε διαφορετικές διαδικασίες δράσης σε μια κοινωνία που απο το πολύ κατ’ οικονομίαν έχει ξεφύγει απο κάθε επαφή με τα πράγματα του Θεού. Πρέπει να ανακοπεί το ταχύτερον δυνατόν η βαθειά εκκοσμίκευση της Εκκλησίας γιατί έτσι χωρίς ασκητικό πνεύμα βοήθεια στα της ζωής δεν θα υπάρχει μόνο τον βίο θαευλογεί κι εκεί θα μένει.

    Σχολιάστε
  • Ιανουάριος 8, 2009, 4:40 μμ
    Permalink

    Με άλλα λόγια όλοι εμείς είμαστε ‘γρηούλες και γέροντες’? Και ποιόν είναι το ίδιον συμφέρον που έχουμε και συμμετέχουμε, έστώ και κάποιοι ολίγοι, σε αυτόν τον μηχανισμό?

    Θα σε βάλω όμως σε κάποιες σκέψεις. Όταν κάποιος έθεσε το ερώτημα της άλλης ζωής στον π. Παίσιο, αυτός του απάντησε ‘Καλά βρε παιδάκι μου, τόσοι μοναχοί στο Όρος τρελοί είναι και αφήνουν τις ζωές τους στον κόσμο και έρχονται εδώ!’ .Το αν θα πιστεύσεις εάν υπάρχει η όχι άλλη ζωή είναι δική σου υπόθεση. Άλλωστε ο καλός Θεός μας άφησε την ελευθερία τησ βούλησης (εξ’ού και το καθ’εικόνα και ομοιώσιν) και δεν επεμβαίνει να μας αλλάξει την άποψη. Ο ίδιος ο Χριστός στο Ευαγγέλιο δεν προσπάθησε να προσυλητίσει, μόνο ομιλούσε σε όσους τον αναζητούσαν.

    Σε ένα τοίχο στην Αθήνα έγραψαν: ‘Εάν υπάρχει Θεός, τη βάψαμε’. Έτσι είναι, αν υπάρχει θεός και άλλη ζωή και δεν το πιστεύω και το κάλεσμα (δηλαδή ο θάνατος) έρθει και με βρεί ανέτοιμο, τότε…την έχω βαμμένη.

    Συγχωρέστε με που, κενός πνεύματος, πήρα το βήμα και έκρινα τις απόψεις κάποιων. Να προσέυχεστε για την μείωση του εγωισμού μου.

    Σχολιάστε
  • Ιανουάριος 11, 2009, 12:15 μμ
    Permalink

    Η εκκλησια σηγουρα εχει τα προβληματα της αλλα δεν μπορηται να λεται οτι δεν υπαρχει ζωη μετα τον θανατο αφου αυτο μας το αποκαληψε ο ιδιος ο Χριστος.

    Σχολιάστε
  • Μάρτιος 15, 2009, 10:42 πμ
    Permalink

    Σίγουρα η Εκκλησία έχει πολλά προβλήματα. Όπως επίσης και η κοινωνία στην οποία ζούμε. Άλλωστε το καλό και το κακό δεν υπάρχει μόνο σε συγκεκριμένες κοινωνικές ομάδες (π.χ. δικηγόροι, Μηχανικοί κλπ) αλλά (δυστυχώς) ΠΑΝΤΟΥ!!!

    Πολλοί κατηγορούν την Εκκλησία (και κατά συνέπεια και τους Ιερείς, Επισκόπους κλπ) για διάφορα.

    Το ερώτημα που θέλω να θέσω είναι το εξής:

    Η κοινωνία που ζούμε σήμερα είναι ΠΟΛΥ μακριά από τη διδασκαλία του Θεού (και κατά συνέπεια και της Εκκλησίας).

    Είμαστε ευχαριστημένοι από τον τρόπο ζωής μας;
    Και συγκεκριμένα με τον τρόπο που συμπεριφερόμαστε ο ένας στον άλλο;

    Κάποιος είχε πεί κάποτε ότι θα έρχει εποχή που οι τρελοί θα θεωρούνται γνωστικοί και οι γνωστικοί θα θεωρούνται τρελοί.

    Αφού μας αρέσει έτσι, περαστικά μας!!!

    Σχολιάστε
  • Ιανουάριος 3, 2013, 7:35 πμ
    Permalink

    Το μάτι του το αλλήθωρο που τρέχει στον κατήφορο του κυρίου Φράνγκ που θα μας πει ότι κυκλοφορούν στον οργανισμό της Εκκλησίας μόνο γέροι και γριούλες!
    ;-(

    Σχολιάστε
  • Ιανουάριος 7, 2013, 10:06 πμ
    Permalink

    Ζει ο Κύριος! Είμαστε νεότατοι, εγώ είμαι κοντά στα 35-40 πλήθος νέων που Τον ομολογούμε. Αλλά με κάλυψαν οι παραπάνω αναφορές.
    Και πραγματικά και εγώ αυτό σκέφτομαι,το πνεύμα της αφροσύνης πως καταλαμβάνει κάποιους; Αν δεν υπήρχε Θεός (που δεν υπάρχει περίπτωση να μην υπάρχει) τότε μικρό το κακό για τους χριστιανούς, θα πήγαιναν μετά τον θάνατο στην ανυπαρξία…
    Όμως εφόσον υπάρχει μετά θάνατο ζωή, έχουν σκεφτεί αυτοί οι εξυπνάκηδες τί έχουν να αντιμετωπίσουν;
    Αυτό, το οποίο έχει διηγηθεί ο Φώτης Κόντογλου και είναι πραγματικό γεγονός και είναι ανατριχιαστικό και συγκλονιστικό…Ο τίτλος:»Ερχομαι από τόν άλλο κόσμο»

    http://kotsarikos.com/2013/01/02/%CE%B5%CF%81%CF%87%CE%BF%CE%BC%CE%B1%CE%B9-%CE%B1%CF%80%CF%8C-%CF%84%CF%8C%CE%BD-%CE%AC%CE%BB%CE%BB%CE%BF-%CE%BA%CF%8C%CF%83%CE%BC%CE%BF/

    Σχολιάστε
  • Ιανουάριος 13, 2013, 10:58 μμ
    Permalink

    Μου κάνει εντύπωση η εμφανής εμπάθεια και η παχυλή άγνοια που κατέχουν τους διαλεγομένους για το σπουδαίο αυτό ζήτημα.Μα αγαπητοί μου η εκκλησία είναι η κιβωτός της σωτηρίας η πνευματική μας μάνα είναι ένα θεραπευτήριο ψυχών και δεν έχει να κάνει με την αγιότητα των ποιμένων και των διακονούντων,επομένως η κριτική γίνεται με ορθολογισμό και σε λάθος βάση. Η Εκκλησία είναι ανερμήνευτο μυστήριο το ζωντανό σώμα του Χριστού και γιαυτό παντοδύναμη ,ανίκητη και σώζουσα . Οι αμαρτωλοί ιερείς είναι απλώς φορείς χάριτος δια της ιερωσύνης και όλα γίνονται δια του Χριστού, είναι σαν το σκουριάρικο σύρμα που όμως μπορείς να πάρεις ηλεκτρικό ρεύμα ή σαν έναν λεπρό που μοιράζει χρυσάφι σημασία έχει το αποτέλεσμα που είναι η πορεία προς την ογδόη και ατελεύτητη Ημέρα. Βέβαια θα συμφωνήσω ότι στις μέρες μας γίνεται μια νόθευση του Ευαγγελίου και κατ ουσίαν ειδωλολατρούμε με ορθόδοξο προσωπείο και ο μεγαλύτερος σύγχρονος εχθρός της ποιμένουσας εκκλησίας είναι η ύπουλη και καταστροφική εκκοσμίκευση και γιαυτό ο Χριστεπώνυμος λαός έχει γίνει αγνώριστος.Η λύση είναι μόνο να επιστρέψουμε στις ρίζες μας και στη γνήσια ορθόδοξη παράδοση των Πατέρων μας για να μην εφαρμοστεί η διαπίστωση του Κυρίου ότι όταν θα έλθει ο Υιός του ανθρώπου θέλει εύρει την πίστην επί της Γης;

    Σχολιάστε

Απάντηση

Subscribe without commenting

  • Κέρασμα

    Η καθαρή προσευχή δε δίνεται σε όσους μελετούν πολύ. Υπό την έννοια αυτή, η οδός της θεολογικής επιστήμης δεν είναι καθόλου αποτελεσματική, και σπάνια οδηγεί στην καθαρά προσευχή.
    - Γέροντας Σωφρόνιος
  • Αρέσει σε %d bloggers: