Λόγος περί Ποιήσεως

παράθυρο ηλιοβασίλεμα

του Θεόδωρου Παντούλα

Έχει επικρατήσει η αντίληψη ότι οι ποιητές είναι οι τρελοί του χωριού ή τέλος πάντων ότι βρίσκονται στις παρυφές του χωρίου. Η ποίηση, ωστόσο, δεν είναι μια δραστηριότητα του περιθωρίου και οι λειτουργοί της δεν βρίσκονται εν κενώ. Εγκαταβιούν στις πόλεις και είναι, κατά τη γνώμη μου, οι κατεξοχήν πολίτες. Και γι’ αυτό η ποίηση ήταν ανέκαθεν μια εξόχως πολιτική δραστηριότητα. Δεν αναφέρομαι σε προθέσεις, αλλά σε πράξεις. Σκεφθείται ότι γενάρχες της νεολληνικής ποιήσεως ήταν ο Σολωμός και ο Κάλβος. Δυο κατ’ εξοχήν πολιτικοί ποιητές. Ο Μαβίλης πήγε εθελοντικά στο Μέτωπο. Κι ο Σαραντάρης έμεινε για πάντοτε εκεί.

Το ότι δεν στάθηκε η νεοελληνική ποίηση στο ύψος αυτής της ποιητικής έχει σημασία, αλλά όχι κεφαλαιώδη. Το υψόμετρο, άλλωστε, το μετράμε από τις κορυφές κι όχι από τους πρόποδες. Στους πρόποδες συνοστίζονται οι μετριότητες που δημιουργούν τον κανόνα. Κι ο κανόνας της νεοελληνικής ποιήσεως, εδώ και χρόνια, διακονεί μιαν εξόχως αντιποιητική αντίληψη. Εξηγούμαι: το ουσιαστικό ποίηση βγαίνει από το ρήμα ποιώ. Από εκεί και το εκποιώ. Και η σύγχυσή μας αυτό ακριβώς κάνει. Εκποιεί αλλά δεν ποιεί, μπερδεύοντας τα ψυχαναλυτικά σημειώματα της συμφοράς και τις εγωπαθείς ευφυολογίες της κακιάς ώρας με την ποίηση, που πριν γίνει μεταμοντέρνος χυλός δεν μονολογούσε αλλά ομιλούσε. Ομιλώ σημαίνει βρίσκομαι σε όμιλο. Απευθύνομαι δηλαδή σε πρόσωπα με τα οποία δεν ανταλλάσσουμε μονολόγους αλλά οικοδομούμε μια σχέση. Και αυτή τη σχέση υπηρέτησε η ποίηση, απευθυνόμενη στην κοινότητα και λογοδοτώντας σ’ αυτήν. Γι’ αυτό και όταν λειτουργούσε δεν χρειαζόταν η διαμεσολάβηση κανενός. Όταν έπαψε να λειτουργεί, έπιασαν δουλειά οι ενδιάμεσοι. Οι μεσάζοντες. Αυτοί που εξηγούν τι θέλει να πει ο ποιτής, τον οποίο θεωρούν άλλοτε δυσλεκτικό κι άλλοτε κρυψίνο. Οι μεσάζοντες θα γίνουν και πάλι περιττοί, όταν η ποίηση θα επιστρέψει στην κατάφαση της ζωής κι αφήσει τη βλαστήμια της.

Λένε ότι η διαδρομή είναι σπουδαιότερη από την Ιθάκη.

Επιτρέψτε μου να πιστεύω ότι το σπουδαιότερο είναι να έχεις Ιθάκη.

Εφ. Σφήνα, 22/01/10

Πηγή: Μανιφέστο

Απάντηση

Subscribe without commenting

  • Κέρασμα

    Αν καταστρέφουμε τα δάση και την άγρια πανίδα, και αν δηλητηριάζουμε τον αέρα πού αναπνέουμε και το νερό πού πίνουμε, αυτό συμβαίνει γιατί ξεχάσαμε την αυθεντική αν­θρώπινη ταυτότητα μας, την αληθινή σχέση μας ως άνθρωποι με τον υλικό κόσμο και την υψηλή ανθρώπινη κλήση μας ως ιερείς της Δημιουργίας του Θεού. Η εικόνα μας για τον κό­σμο έχει διαστραφεί, επειδή η εικόνα μας για τον άνθρωπο, ή αυτοσυνειδησία μας, έχει αμαυ­ρωθεί. Ουσιαστικά αυτό που φταίει δεν είναι οι επιστημονικές μας ικανότητες άλλα ή θεολο­γία μας περί προσώπου, ή μάλλον ή έλλειψη μιας τέτοιας θεολογίας.
    - Επίσκοπος Διοκλείας Κάλλιστος Ware
  • Αρέσει σε %d bloggers: