Μη Αναγκαίοι Ανθρωποι και η Συνενοχή του Αμέτοχου στο Έγκλημα

Μόλις είδα ένα βίντεο από μια διαμαρτυρία εναντίον των τοξικομανών και των ομοφυλόφιλων. Αιτία μια ληστεία ή ίσως ληστεία δεν είναι ακόμη σίγουρο, από τοξικομανή ομοφυλόφιλο. Το σύνθημα που φώναζαν στην συγκέντρωση ήταν «πρεζάκια και γκέι δεν είστε αναγκαίοι». Και σαφέστατα η άποψη τους, είναι να τους εξαφανίσουμε από προσώπου γης, με οποιοδήποτε τρόπο. Υπάρχουν άραγε άνθρωποι που δεν είναι αναγκαίοι; Πόσο βαριά και σκοτεινή κουβέντα. Πόσο βαθιά απάνθρωπη, κτηνώδης και αντιχριστιανική.

Λίγο αργότερα μια άλλη είδηση έπεσε στην αντίληψη μου, που αναφερόταν με φωτογραφικό υλικό αυτή την φορά, σε προκηρύξεις που είχαν πετάξει άτομα του ίδιου χώρου, αναγράφοντας πάνω την άποψη, «η αυτοάμυνα δεν είναι αδίκημα αλλά ένστικτο», δηλαδή ούτε λίγο ούτε πολύ, στις σημερινές κοινωνίες του 21αιων, μετα την σάρκωση του Χριστού οι άνθρωποι πρέπει να αντιδρούμε βάσει ενστίκτων, άρα με κυρίαρχη την ζωώδη πλευρά του εαυτού και της φύσης μας. Εκείνη την πτωτική, την πιο σκοτεινή και ανελεύθερη. Γιατί εάν είμαι τα ένστικτα μου, δεν υπάρχει ελευθερία, απλά λειτουργώ ορμέμφυτα ενστικτωδώς και αναγκαστικά. Άρα ως ζώο, και σαφέστατα όχι θεούμενο.

Ξέρω ότι αρκετοί που αυτή την στιγμή διαβάζεται αυτό το κείμενο, θα αναρωτιέστε, «μα καλά υπάρχουν τέτοιοι άνθρωποι, με τέτοιες σκέψεις και πρακτικές; Εαν υπάρχουν θα είναι ελάχιστοι.». Σας απαντώ λοιπόν λέγοντας πως όχι μόνο υπάρχουν αλλά είναι δίπλα σας, μαζί σας, μέσα μας. Και όχι μόνο δεν είναι λίγοι αλλά με την ίδια ψυχολογία και ρητορική είναι πάρα πολλοί. Το κακό δεν κατοικεί κάπου σε ένα άλλο πλανήτη αλλά σε αυτόν που υπάρχουμε και ζούμε.
Οι άνθρωποι του σκότους και οι υμνητές του μίσους δεν ανήκουν σε κάποια σπάνια φυλή ή είδος. Ούτε ήρθαν από έναν άλλο κτηνώδη πλανήτη. Όχι. Είναι απλοί καθημερινοί άνθρωποι, οι φίλοι μας, οι συγγενείς μας και οι γείτονες μας, ίσως εμείς οι ίδιοι. Ο κάθε καθημερινός άνθρωπος.

Εκείνοι που έκαναν τα πιο φρικτά εγκλήματα κατά αμάχων πληθυσμών, στον Β΄ Παγκόσμιο πόλεμο δεν ήταν ο φασιστικός τακτικός στρατός, αλλά οι απλοί καθημερινοί άνθρωποι, μου μεταμορφώθηκαν σε κτηνώδεις προσωπικότητες. «Το έγκλημα της εξόντωσης των Εβραίων της Ευρώπης δεν έγινε από μόνο του, το έκαναν άνθρωποι. Οι άνθρωποι αυτοί δεν ήταν μόνο τα στελέχη του Ναζιστικού Κόμματος, τα Ες Ες και κάποια άλλα τέρατα, ήταν οι κανονικοί άνθρωποι της γερμανικής κοινωνίας, καλοί οικογενειάρχες, προκομμένοι επαγγελματίες, ευσυνείδητοι υπάλληλοι. Το έγκλημα έγινε με την ενεργό συμπαράσταση ή με την ένοχη αδιαφορία όλης της γερμανικής κοινωνίας. Οχι όμως μόνο της γερμανικής κοινωνίας. Το έργο που ανέλαβε η Γερμανία, τον αφανισμό δηλαδή των Εβραίων από τον κόσμο, δεν ήταν εύκολο να το φέρει σε πέρας μόνη της. Χρειαζόταν συνεργούς. Τους βρήκε εύκολα και πρόθυμα στους φασίστες και αντισημίτες των άλλων ευρωπαϊκών χωρών»(1)
Το κακό είναι μέσα μας, το ζώο κρύβεται καλά στις σκοτεινές πλευρές του εαυτού μας. Διψά για αίμα, και όταν το μυρίσει βγαίνει να το απολαύσει.

Η βαρβαρότητα από τον πολιτισμό και η αγιότητα από την δαιμονιώδη αντίληψη του μίσους, δεν απέχουν πιστέψτε με και πολύ. Είναι πολύ κοντά εάν δεν προσέξουμε και αν καθημερινά δεν ασκούμαστε στην υπεύθυνη επιλογή να παραμείνουμε αυτό που θέλησε ο Θεός, άνθρωποι, εικόνες Του. Το επαναλαμβανόμενο επιχείρημα ότι οι άνθρωποι αντιδρούν κατά αυτόν τον φασιστικό τρόπο διότι υπάρχει οικονομική κρίση και οριακές συνθήκες βίου, είναι απογοητευτικά άστοχο. Αντιθέτως, σε τέτοιες οριακές καταστάσεις πρέπει να φανερώσουμε τις πολιτισμικές μας αξίες και την χριστιανική μας ταυτότητα. Το κατά πόσο είμαστε μαθητές Εκείνου. Ο αυστριακός αγρότης Φραντς Γαιγκερσταίτερ, θα είναι ο μόνος από το χωριό του, που θα ψηφίσει εναντίον της συνεργασίας της Αυστρίας με την φασιστική Γερμανία, και κατά επέκταση θα αρνηθεί να πάρει μέρος στον β΄παγκόσμιο πόλεμο, όχι επειδή ανήκει σε κάποια πολιτική οργάνωση ή ιδεολογία, αλλά γιατί είναι χριστιανός. «…είναι πιστός χριστιανός, που τοποθετεί καθημερινά τον εαυτό του και τα έργα του ενώπιον του Θεού. Η βαθιά πίστη του θα τον οδηγήσει το 1943 να αρνηθεί να υπηρετήσει στον ναζιστικό στρατό και να συμπολεμήσει με τους ναζήδες σε έναν άδικο πόλεμο. Τη στάση του δεν την καταλαβαίνει κανείς απολύτως, κληρικοί, συγχωριανοί, φίλοι, η ίδια η γυναίκα του, κανείς. Ολοι προσπαθούν να τον μεταπείσουν με διάφορους τρόπους. Εκείνος όμως μένει αμετάπειστος, θεωρεί ότι υπάρχουν στιγμές στη ζωή, και τώρα είναι μια τέτοια ακριβώς στιγμή, που είναι καλύτερα να υπακούς στον Θεό παρά να ακούς τους ανθρώπους. Ο Φραντς Γαιγκερσταίτερ παίρνει τοις μετρητοίς την εντολή της αγάπης για τον πλησίον και δεν παίζει με τη μέλλουσα κρίση του Θεού. Το στρατοδικείο τον καταδικάζει σε θάνατο και η ποινή εκτελείται, με γκιλοτίνα, στη φυλακή Μπράντενμπουργκ, στο Βερολίνο. Πεθαίνει άφοβα για την πίστη του, μαρτυρεί ως χριστιανός, όχι ως πολιτικός αγωνιστής. Εχει τρία μικρά παιδιά, κορίτσια, το μεγαλύτερο έξι χρόνων»(2).
Το κρίσιμο διακύβευμα είναι να παραμένεις άνθρωπος και χριστιανός στις δύσκολες στιγμές του ατομικού και συλλογικού βίου.
Θα κλείσω αυτές τις σύντομες σκέψεις, με κάτι που είχε επισημάνει ο Σ. Ζουμπουλάκης, στην σημαντική ομιλία του «Για το Ολοκαύτωμα»: «Το πρώτο είναι ότι κανείς δεν μπορεί να είναι προφυλαγμένος από το κακό της αβέβαιης, ρευστής και αντιφατικής ανθρώπινης φύσης. Και το δεύτερο, ότι η παθητικότητα μπροστά στο κακό δεν είναι μια ηθικά ουδέτερη στάση, μια και αφήνει το κακό να κυριεύει. Ηθικά επιλήψιμος δεν είναι μονάχα εκείνος που διαπράττει το κακό, αλλά και αυτός που το παρατηρεί αμέτοχος».

[1] «Για το Ολοκαύτωμα», Στ. Ζουμπουλάκης, Εκδόσεις Πόλις, σελ.14-16 .

[2] Σ. Ζουμπουλάκης:Φραντς Γαιγκερσταίτερ (1907-1943), Καθημερινή,02.09.2018

π. Χαράλαμπος Παπαδόπουλος (FB)