Πάχος ή πάθος ελευθερίας;
Αποσπάσματα ομιλίας του Σαράντου Καργάκου «Κωνσταντίνος Παλαιολόγος — ο τελευταίος των Βυζαντινών, ο πρώτος των Ελλήνων» για την επέτειο της άλωσης της Πόλης το 1453 στις 29 Μαΐου 2009 στο Ιερό Κοινόβιο Όσιου Νικοδήμου.
[] μια ιστορική επέτειος είναι ήμερα νεκρών. Δεν είναι όμως ήμερα νεκρή.
[] οι Τούρκοι εδώ και αιώνες κρατούν το έδαφος της Πόλης αλλά εμείς κρατούμε το πνεύμα και την ψυχή της Πόλης… Η Πόλη, ως πνεύμα και ως ψυχή, δεν είναι εκεί, είναι εδώ. Από μας εξαρτάται, είπε, το αν κάποτε μεταφερθεί εκεί… Αν δηλαδή μέσα σε κάθε καινούργια γενιά φυτεύουμε έναν Μαρμαρωμένο Βασιλιά. Και κάποτε, κάποια γενιά, πιο άξια από εμάς, θα τον ξεμαρμαρώσει. Και θα συνεχιστεί το «χερουβικό» από το σημείο πού διακόπηκε. Και οι παπάδες της Αγιά-Σοφιάς θα υψώσουν πάλι τ’ Άγια…
[] χρειάζεται να ξεμαρμαρώσει μέσα στην ψυχή μας ο Μαρμαρωμένος Βασιλιάς του θρύλου και να γίνει ζώσα ελπίδα, ζώσα πραγματικότητα στην καθημερινή μας συμπεριφορά. Ο Μαρμαρωμένος Βασιλιάς εκφράζει την ιδέα του αδούλωτου, του απροσκύνητου και ανυπότακτου ανθρώπου.
[] η ηρωική στάση του Κωνσταντίνου Παλαιολόγου μπροστά στον θάνατο, η συνειδητή επιλογή ήταν πού τον έκανε να αναστηθεί αμέσως στην ψυχή του λάου, να γίνει θρύλος, τραγούδι και σύμβολο. Γιατί σ’ αυτόν ο λαός είδε τη θέληση για αντίσταση, τη διάθεση για θυσία… Γιατί έπεσε σαν Σπαρτιάτης: μαχόμενος. Μέσα του είχε κάτι από το φρόνημα του Λεωνίδα, κάτι από το φρόνημα των θερμοπυλομάχων… Μίλησε, έδρασε, πέθανε όπως ο ήρωας των Θερμοπυλών.
[] Ως δεσπότης του Μυστρά (1443 – 1449), λίγο προτού στεφθεί αυτοκράτορας της Βασιλεύουσας, ο Κωνσταντίνος οραματίσθηκε τον συνασπισμό των Βαλκανικών λαών για την από κοινού αντιμετώπιση και αναχαίτιση της τουρκικής επεκτατικής πολιτικής. Με αυτόν άρχισε η απελευθερωτική πορεία του Ελληνισμού, πού δυστυχώς δεν ολοκληρώθηκε, γιατί στο μεταξύ πεθαίνει ο αυτοκράτορας αδελφός του, Ιωάννης Η’, το 1448 και τον αναπληρώνει στο θρόνο της Βασιλεύουσας. Στέφεται στον Μυστρά. Είναι ο τελευταίος βυζαντινός αυτοκράτορας… Φθάνει στην Πόλη και αρχίζει να οργανώνει την άμυνα της. Η στρατιωτική δύναμη της ήταν περιορισμένη και οι άνθρωποι διχασμένοι από τις θρησκευτικές έριδες και διαμάχες. Στο μεταξύ ανεβαίνει στον σουλτανικό θρόνο ο Μωάμεθ Β’. Ο Κωνσταντίνος αντιλαμβάνεται ότι έχει φθάσει η μεγάλη στιγμή της τελικής αναμετρήσεως. Όμως αγνόησε το θλιβερό παρόν, αδιαφόρησε για τον εαυτό του και ατένισε προς το ένδοξο παρελθόν. Έπρεπε να σταθεί αντάξιος των πιο ένδοξων προκατόχων του. Αυτό πού είχε, αυτό πού ήταν, δεν ήταν δικά τον, ανήκαν στο Γένος. Και το Γένος απαιτούσε θυσία, όχι παράδοση.
Ο Κωνσταντίνος δεν πολέμησε για να νικήσει, πολέμησε για να μην ηττηθεί η αξιοπρέπεια και η τιμή τον Γένους… Και έρχεται τελικά η ώρα της τελικής αναμετρήσεως… Η μάχη πάνω στα τείχη άρχισε. Μια μάχη άνιση. Ο Κωνσταντίνος, όπως ο (Αθανάσιος) Διάκος, πολεμούσε με σπασμένο σπαθί στην τελευταία φάση της μάχης. Κάποια στιγμή ένοιωσε ότι ήταν μόνος, ότι πολεμούσε μόνος. Οι γενναίοι είχαν πέσει. Πέφτει κι αυτός. Το πτώμα του ουδέποτε βρέθηκε. Ο λαός έθαψε τον Κωνσταντίνο στην ψυχή του. Και τον ανέστησε. Έτσι αναστήθηκε και το Γένος. Ο Κωνσταντίνος ξεμαρμαρώθηκε το 1821. Έγινε το πτηνό Φοίνικας, πού αναγεννάται οπό την τέφρα τον. Η αναγέννηση τον Κωνσταντίνου μέσα στη λαϊκή ψυχή δίνει σε κάθε κρίσιμη στιγμή νέα πνοή στο Γένος… Ο λαός ποτέ δεν πίστεψε στον θάνατο του… Όταν ένας άνθρωπος γίνεται με τη θυσία του Ιδέα και σύμβολο, ασφαλώς δεν πεθαίνει… Ζει και θα ζει, όσο το έθνος θα τον αναζητεί… Πολλοί ασφαλώς δεν θα ζήλευαν τη ζωή τον Κωνσταντίνου, θα ζήλευαν όμως τον θάνατο του. Και επειδή τον ζήλεψαν πάρα πολλοί άνθρωποι, κατόρθωσε το έθνος μας να αναστηθεί και να μεγαλουργήσει. Ο Κωνσταντίνος αυτό πού μας διδάσκει δεν είναι πώς να ζήσουμε, αλλά πώς να πεθαίνουμε. Ένας λαός πού φοβάται να πεθάνει, έχει αρχίσει ήδη να μυρίζει πτωμαΐνη. Και είναι πολλά τα κινούμενα πτώματα πού κινούνται ανάμεσα μας, πολλά τα φαντάσματα πού περπατούν πίσω από το πτώμα τους και κυριαρχούν στην άσαρκη ζωή μας. Όμως το ερώτημα που κάθε χρόνο θέτει αμείλικτο η 29η Μαΐου και η στάση του Κωνσταντίνου είναι: θα προχωρήσουμε στη ζωή χορτασμένοι και γονατισμένοι η απροσκύνητοι, έστω κι αν χάσουμε την κάλπικη ευημερία πού μας τρέφει, αλλά μας κάνει ότι έκανε τους συντρόφους του Οδυσσέα το μαγικό ραβδί της Κίρκης; Το ερώτημα λοιπόν είναι: αντίσταση ή υποταγή; Πάχος ή πάθος ελευθερίας;
[] Αν συνεχίσουμε να φοβόμαστε τους νεκρούς μας, πού μας διδάσκουν την όρθια στάση, φοβάμαι ότι στο μέλλον η επέτειος της Αλώσεως θα πάψει να γιορτάζεται… Η λήθη του ενδόξου παρελθόντος είναι έγκλημα πού δεν διαγράφεται. Νεκροί θα μας δικάσουν και οι αγέννητοι πού θά’ ρθουν, όπως λέει ο Παλαμάς… Διότι στους ανάξιους λαούς η ιστορική αμνησία δεν προσφέρει αμνηστία. Η λήθη του ένδοξου παρελθόντος είναι έγκλημα διαρκείας, γιατί παράγει και αναπαράγει την δουλοφροσύνη, τον γραικυλισμό και το ραγιαδισμό. Αλλ’ εμείς όμως, όπως λέει ο Παύλος, «επ’ ελευθερία εκλήθημεν». Αυτή είναι η μοίρα μας. Κι αν σήμερα, κάποια πράγματα φαίνονται σκοτεινά, αυτό δεν πρέπει να μας αποθαρρύνει. Ο Γέρος τον Μοριά (και εδώ μνημόνευσε την περίφημη συνομιλία του με τον Άγγλο πλοίαρχο Χάμιλτον. Η απροσκύνητη και ασυμβίβαστη στάση του Γέρου κατά τη διάρκεια του Αγώνα άφησε ενεό και εμβρόντητο τον ξένο…), πού έκλεισε μέσα στην ψυχή του τον Παλαιολόγο μας έχει πει: «η ώρα η πιο σκοτεινή της νυκτός είναι λίγο πριν ξημερώσει… Η αυγή έρχεται μετά το πιο βαθύ σκοτάδι». Άς έχουμε ελπίδα λοιπόν. Ο Πλάτων, η μεγαλύτερη πνευματική φυσιογνωμία του αρχαίου κόσμου, το είχε πει με τρόπο επιγραμματικό: «Ημείς λήξομεν δαίμονα, ου δαίμων λήξει ημάς»… Να αισιοδοξούμε; Ναι, με μια διαφορά. ‘Ότι αισιοδοξία σημαίνει πάλη. Για να αισιοδοξείς πρέπει να παλεύεις. Κι αυτή τη στιγμή φεύγω με μεγάλη αισιοδοξία, γιατί είδα το πάλεμα πού γίνεται σε μαρμαρένια αλώνια – σε τούτον τον τόπο -όπου αυτό το μεγαλειώδες κτίσμα είναι ένας καινούργιος τόπος που οι ρασοφόροι μας φυλάττουν Θερμοπύλες… Ο Κωνσταντίνος δεν απέθανε είναι εδώ!
πηγή: ζωηφόρος
Θερμοπύλες,Πόλη,Λεωνίδας,Ρωμανία,Παλαιολόγος ‘ΙΑ,Γέρος του Μωριά, χίλλιοι καλοί χωράνε.
Το πανηγύρι της παραχάραξης της ιστορίας του γεωγραφικού μας χώρου, που ξεκίνησε με τη διασπορά της εθνικιστικής ιδεολογίας από τους Δυτικούς το 19οαι. καλά κρατεί. Μία ιστορία, ένας λαός, ένα εθνοκράτος,ένας αιώνιος εχθρός,μία «ιστορική αποστολή»…
Εν προκειμένω, ο μύθος του «Μαρμαρωμένου Βασιλιά» είναι ένας κλασικός δυτικός μύθος με ελληνική παραλλαγή, που εξαπλώθηκε μαζί με την ιδεολογία (ή μάλλον αίρεση)του εθνικισμού. Στη στοίβα μαζί με το μύθο του «Κρυφού Σχολειού» που διαδόθηκε για τους ίδιους λόγους και που και η ίδια η εκκλησία είχε παραδεχθεί το ψεύδος του περί τη δεκαετία του ’80.
Εκπλήσσομαι, διότι σε παλαιότερη ανάρτηση είχατε καταφερθεί δια στόματος ενός ιερέα εκ Λεμεσσού κατά του πολέμου,του εθνικισμού και του στρατού εν γένει. Μεγάλη έκπτωση στην ποιότητα διανόησης που μας έχετε συνηθίσει το παρόν παπαφλεσσικό κειμενάκι.
Η ορθοδοξία φρονώ πως δεν γνωρίζει «εθνικά οράματα,παλιγγενεσίες,εθνικούς ήρωες και εχθρούς»,ειδάλλως θα γίνουμε φονταμενταλιστές στο τέλος (σαν τους μοναχούς που χαιρετάνε με λάβαρα τα μαχητικά ή τους αφελείς αισχρούς που κοτσάρουν σταυρούς,εθνική σημαία και βυζαντινά λάβαρα μαζί).
Μη μας απογοητεύετε κύριοι…
ΥΓ: Και στο κάτω-κάτω, η οθωμανική δυναστεία επέτρεψε την ορθοδοξία και την πολυγλωσσία και κατά την οθωμανική περίοδο είχαμε και πολλούς αγίους και ανεξιθρησκεία (παροχή ασύλου στους Εβραίους). Το κράτος μας σήμερα, το «ελληνικό», του «Γένους», έχει παρηκμασμένη εκκλησία και λαό, ανύπαρκτη γλώσσα και πολιτισμό και δεν επιτρέπει στους μουσουλμάνους να θρησκεύονται ανοικτά, οποία διαφορά επιπέδου…(για να μην αναφέρουμε το πογκρόμ των θεσσαλονικέων Εβραίων λίγο πριν το ’22, συνεχίζοντας την παράδοση των δυτικών «χριστιανικών» κρατών.
@ Λ
Συμφωνώ απόλυτα μαζί σου.
Δυστυχώς έζησα από κοντά τις αντιστοιχίες τέτοιων εθνικιστικών ιδεοληψιών και τους καρπούς τους, πριν και κατά την διάλυση της Γιουγκοσλαβίας.
Σε ανύποπτο χρόνο, πριν τον πόλεμο, είχα έρθει σε επαφή με στοιχεία του σερβικού εθνικισμού (με ιστορικά σενάρια που και αυτά ωραιοποιούσαν και απολυτοποιούσαν το σέρβικο ιδεώδες, την σέρβικη ταυτότητα και ιστορία, απίστευτα σενάρια συνομοσιολογίας για τους εχθρούς που τους επιβουλεύονται κλπ).
Θυμάμαι ακόμα και τώρα, πως όταν διάβαζα αυτά τα κείμενα που μου είχε δώσει ένας σέρβος μοναχός (αγαπητός κατά τα άλλα) είχα κυριολεκτικά αναστατωθεί. Ήταν κάτι περισσότερο από ακραίες θεωρίες.
Με το γνωστό λαϊκίστικο «επιστημονικοφανή» τρόπο που βλέπω να επαναλαμβάνεται σε όλα τα εθνικιστικά κι «εθνεγερτικά» καταστροφολογικά κείμενα, χειρίζονται το κοινό υποσυνείδητο και το κινητοποιούν με μια εκλογικευμένη και «ιστορικοποιημένη» διαδικασία.
Είδα από κοντά τους σέρβους να αναβαπτίζονται στην ορθοδοξία, τα μοναστήρια να ξανανοίγουν, και στη συνέχεια τα αδέρφια (ορθόδοξοι, μουσουλμάνοι και καθολικοί) να σφάζονται πλέον μεταξύ τους.
Μη μου πείτε για την δυτική απάνθρωπη στάση… Το διαίρει και βασίλευε δεν είναι τίποτα πρωτότυπο, οκ; Και ρωμαίοι και οι βυζαντινοί το κάνανε, και οι Αμερικάνοι το κάνουν και θα το κάνουν. Όποιος λαός έχει αυτοκρατορική δύναμη, αυτό κάνει.
Το θέμα είναι πως ένας λαός (ο Σερβικός λαός στο παράδειγμα) γίνεται θύμα λαϊκιστικών κι εθνικιστικών σκοπιμοτήτων, σηκώνει ο ίδιος τα χεράκια του και βγάζει τα ματάκια του…
Παίζει στο παιχνίδι που του στήσανε, αλλά τελικά ο πραγματικός εχθρός είναι ο ίδιος ο εαυτός του…
Απλή συνταγή. Και βασικό συστατικό της πάντα είναι ο θρησκευτικός τρόπος σκέψης.
Όπως βλέπω, θέλουν κάποιοι και για μας τους Έλληνες η ιστορία να είναι ακόμα ένας χώρος φαντασιακού. Κάποιοι προσπαθούν να παίζουν παιχνίδια ταυτότητας.
Στην Ελλάδα έχουμε καταντήσει ανίσχυροι να διαχειριστούμε ψύχραιμα την ιστορία μας και το μέλλον μας. Γεμίσαμε με φαντάσματα.
Το τραγικά άσχημο και απαράδεκτο είναι πως αυτά τα εθνικιστικά μορφώματα νομιμοποιούνται ηθικά από εκκλησιαστικούς παράγοντες.
Πόσο ανεύθυνος πολιτειακά, κοινωνικά και θεολογικά πρέπει να είναι κάποιος, για να μην μπορεί να βάλει μέτρο και φρένο στις εθνικιστικές του φαντασιώσεις;
Συμφωνώ, κι εγώ αλλά αυτά συμβαίνουν διότι είμαστε θρησκόληπτοι (οι περισσότεροι) και όχι Χριστιανοί – πράγμα που στην πραγματικότητα αγνοούμε τι σημαίνει – πάντως το ότι είμαστε βαπτισμένοι δεν αρκεί. Πρέπει να αξιοποιήσουμε την δύναμη και την καθαρότητα του (τώρα σκοτισμένου) νού μας για να γνωρίσουμε την χαρά στην ζωή μας, με τη χάρη του Θεού. Πώς όμως θα προσελκύσουμε τη Χάρη του Θεού;
Ας αρχίσουμε προσευχόμενοι να βρούμε έναν πνευματικό.
Αγαπητέ Στέλιο,
κι εγώ που νόμιζα πως αυτός ο ακραίος εθνικισμός προέρχεται ακριβώς από αυτούς τους προσευχόμενους με τον πνευματικό πατέρα και όλο το πακέτο της ορθοδοξότητας ενημερωμένο…
Λάθος έκανα;
Είναι δηλαδή αρκετός και ικανός ο παράγοντας της προσευχής και της εξομολόγησης;
Που χάθηκες ρε Πέτρο; Πως θα θεραπευτούμε χωρίς γιατρό; Πώς θα ταπεινωθούμε χωρίς μετάνοια; Ξερεις ο εγωιστής όλο εχθρούς βλέπει, όλοι τον ζηλεύουν, όλοι συνομωτούν εναντίον του. Πως θα αποκτήσουμε ταπείνωση έξω από την θεραπευτικη της εκκλησίας;
Καλώς τη Μαρίνα.
Αυτό που ρωτάς δεν έχει μία απάντηση. Η διατύπωση του αιτήματος δεν είναι αυτόματα και συμπερασματική ούτε βεβαιωτική.
Νομίζω πως αν το αίτημα, το ερώτημα δηλαδή, το κάνουμε πιο συγκεκριμένο ξέρουμε περισσότερο τι ζητάμε.
Εγώ έθεσα ένα ερώτημα. (Είναι δηλαδή αρκετός και ικανός ο παράγοντας της προσευχής και της εξομολόγησης;)
Θέλεις να το κάνω πιο συγκεκριμένο;
Διάβασε και το σχόλιο 2 για να καταλάβεις σε τι αναφέρομαι.
Όσο για τον Θρησκευτικό τρόπο σκέψης που καταγράφω, είναι πολύ πιο ενδιαφέρον και ευρύ θέμα από ότι περίμενα!
Ελπίζω να καταφέρω να σας μεταφέρω τα στοιχεία που θα ήταν χρήσιμα, γιατί μπορεί και να μην τα καταφέρω τελικά.
Αν δεν μπορώ να παρουσιάσω κάτι σε σχετικά περιορισμένο χώρο, το οποίο όμως να είναι ολοκληρωμένο και να μπορεί να κινητοποιήσει διάλογο, δεν θα το κάνω καθόλου εδώ. Ίσως το παρουσιάσω σε άλλο χώρο, οπότε θα σας ενημερώσω.
Πάντως όσο το έχω αναλύσει το θέμα, θεωρώ πως άλλο πράγμα είναι ο θρησκευτικός τρόπος σκέψης και άλλο η πνευματική αναζήτηση.
Το συγκεκριμένο κείμενο «Πάχος ή πάθος ελευθερίας;» κάτω από το οποίο σχολιάζουμε, είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα παραγωγής του θρησκευτικού τρόπου σκέψης. Διαφαίνονται οι μηχανισμοί, η «στρατευμένη» χρήση της γνώσης, η επιλεκτική λειτουργία της λογικής και της αιτιολόγησης, τα κατασκευασμένα διλήμματα, οι μονοδιάστατες ερμηνείες κ.λπ.
Αν διαβάζαμε ένα τέτοιο κείμενο γραμμένο από έναν Άγγλο, ή έναν Γερμανό, για ένα δικό τους ιστορικό γεγονός, θα θεωρούσαμε πως είναι απαράδεκτο από κάθε άποψη.
Όσον αφορά στην ταυτότητα που δημιουργούμε για τον εαυτό μας, θέλουμε να ωραιοποιούμε, να κρατάμε τα στοιχεία που περιγράφουν μια διαφορετικότητα θετική, να αδιαφορούμε για την πλήρη και σωστή κοινωνιολογική ανάλυση και να καταλήγουμε να εξυπηρετούμε ένα φαντασιακό και μια στοχοθεσία που δεν ελέγχουμε.
Ναι, το ξέρω, δύσκολο να το κάνουμε αυτό. Αφού ούτως ή άλλως έχουμε εθιστεί να είμαστε ακροατές «δεκάρικων».
Πετρο δεν συμφώνησα με το κείμενο, αυτό που σου λέω είναι, Είμαι μια θρησκόληπτη καταλαβαίνω την αρρώστια μου, πώς θα θεραπευτώ; Εσένα σου αρέσουν οι αναλύσεις και δεν είναι κακό αυτό , αλλά εγω είμαι βαιστική και ζητάω φάρμακα και θεραπεία.
Μαρινούλα,
γιατί να θεραπευτείς από τη θρησκοληψία σου;
Αφού σου αρέσει!
Εγώ πάντως ουδόλως ενδιαφέρομαι να ασκήσω προσωπική θεραπευτική ή να συμβουλεύσω προς τούτο. Εργαλεία σκέψης παλεύω να φτιάσω.
Κατά τα άλλα, χαίρομαι να βλέπω ανθρώπους χαρούμενους, κι ας είναι όπως είναι. Όσο πιο διαφορετικοί είναι, τόσο πιο πολύ με ενδιαφέρει το ότι μπορώ να αναπτύσσω ψυχικό δεσμό μαζί τους. Αρκεί βέβαια να έχουμε ένα ελάχιστο βαθμό αυτογνωσίας και ανοιχτή καρδιά.
@ Μαρίνα.
Αγαπητή Μαρίνα, πέρνω το θάρρος να πώ και εγώ τι γνώμη μου. Ελπίζω να μην προξενήσω κακό με αυτά που θα γράψω.
Είναι πάρα πολύ καλό να γνωρίζει κανείς πού βρίσκεται. Και εννοώ πού βρίσκεται πνευματικά, κοινωνικά κλπ.
ΌΛΟΙ μας, κουβαλάμε πάθη και αδυναμίες, αντιλήψεις και συμπεριφορές λανθασμένες, το παν όμως είναι να το αντιλαμβανόμαστε και να προσπαθούμε να διορθωθούμε.
Σιγά – σιγά. Μέρα με την ημέρα. Χρόνο με το χρόνο. Και φυσικά να ζητάμε (πάντοτε, ανεξάρτητα από τις αναρίθμητες αμαρτίες μας) τη βοήθεια του Θεού.
Και ο καλός Θεός, που όλα τα βλέπει και όλα τα γνωρίζει, θα δει τον αγώνα μας, την προσπάθειά μας και θα «βάλει και Αυτός κανα χεράκι» !!!
Γι’ αυτό, ας μην απελπιζόμεθα. Αλλά, μάλλον, να αγωνιζόμαστε, κάθε ημέρα που περνάει, όλο και περισσότερο !!!
Ευχαριστώ παιδιά μου δώσατε θάρρος!
Καλό είναι να γνωρίζουμε για το θρησκευτικό φαινόμενο, για τα πάθη ,για τις αιτίες τους κ.τ.λ. και φυσικά πολλοί είναι αυτοί που έχουν παντελη αγνοια και επειδή βρίσκονται στην εκκλησία πιστεύουν ότι αυτό και μόνο αρκει και τους προστατεύει από κάθε κακοδαιμονία. (Εχώ ξεκινήσει μια συζήτηση για τα μικτά κατηχητικά με κατηχητες και έχω φρικάρει! Εκεί να ήσουν Πετρο να ευχαριστηθείς θρησκευτικότητα!) Από την άλλη όμως δεν σημαίνει ότι κάθε άνθρωπος που πιστεύει ή ανήκει στην εκκλησία είναι θρησκόληπτος. Και στην τελική αυτό που μας ενδιαφέρει είναι πως θα αππαλαγούμε από όλες τις αρρωστιες που κουβαλάμε , κρατώντας την προσωπικότητα μας. Οπότε στην ανάλυση που θα κάνεις Πετρο βρες μου και λύσεις.
Το ρήμα είναι «παίρνω» και όχι «πέρνω», όπως λανθασμένα έγραψα στο μνμ #9. Το σκότωσα… στο μισό μέτρο!!! Ζητώ συγγνώμη γι’ αυτό.
Mαρινα συμφωνω μαζι σου ,αν και μαρεσει το κειμενο.Απορω που τον βρισκετε τον εθνικισμο?Μιλαει για πραγματικα γεγονοτα της ιστοριας μας.Ναι, και οι θερμοπυλες και ο Παλαιολογος ειναι ηρωικα γεγονοτα της ιστοριας μας,οπως και το κρυφο σχολειο.Βρε Λ.,την εποχη της τουρκοκρατιας πως μαθαιναν τα παιδια γραμματα? Απο καποιους ταπεινους μοναχους που ξεραν καποια γραμματα.Οταν λεμε κρυφο σχολειο αυτο εννοουμε,οχι καποιο οργανωμενο συστημα.Παντως ειμαι ορθοδοξος δεν σημαινει διαγραφω τους προγονους μου.Ενταξυ ολοι οι ανθρωποι ειμαστε ισοι,ομως δεν μπορω να μην μιλησω στα παιδια μου για την γιαγια τους που μαρτυρησε στα βουνα του Ποντου απο τους Τουρκους μουσουλμανους,για το μαρτυρικο πνευμα του Παλαιολογου που ασχετα με τα λαθη του, προτιμησε τον θανατο απο την φυγη.Σιγουρα θα τους πω και για τον Κινεζο Αγιο που εγινε ορθοδοξος παρολο που ηξερε οτι αυτο ισοδυναμουσε με θανατο.Μην τα βαζουμε ολα σε ενα τσουβαλι.Ολες οι πραξεις θυσιας εχουν την αξια τους.
Γιατί να μη σου αρέσει το κείμενο Κατερίνι;
Το λεξιλόγιο, οι έννοιες που χρησιμοποιεί, οι εικόνες που ενεργοποιεί, οι αντιπαραβολές που κάνει και οι συσχετισμοί, το ύφος του και το πνεύμα του, οι «κρυμμένες» προφητείες, ακούγονται στα αυτιά μας σαν μητρικά λόγια. Τα έχουμε ακούσει ξανά και ξανά, σε τόσες περιπτώσεις και με τόσες διαφορετικές διατυπώσεις.
Δε μας ξενίζουν.
Τα θεωτούμε αυτονόητα, για να μην πω θέσφατα.
Αν και πλέον αρχίζει να μας υποψιάζει λίγο το ύφος του εκφερόμενου λόγου αυτού του κειμένου, έχουμε ακόμα οι περισσότεροι πλήρη αδυναμία να εμπιστευτούμε έναν ψύχραιμο και αναλυτικό ιστορικό λόγο, που να αναφέρεται σε πραγματικά κοινωνικά, θρησκευτικά, οικονομικά και ιστορικά θέματα τις εποχής (όπως κάνει η κα Γλυκατζή, π.χ.).
Κι αν τύχει να ακούσουμε, δεν έχει αξία για εμάς, γιατί έχουμε εθιστεί σε άλλου είδους σκέψη. Θέλουμε θρησκευτικούς «δεκάρικους». Οπότε κάνει γκελ στον εγκέφαλό μας και φεύγει.
Ο λόγος που δεν μπορούμε να το κάνουμε δεν είναι εθνικός, αλλά θρησκευτικός. Κατά τη γνώμη μου έχουμε θρησκευτικοποιήσει την ιστορία μας (ακριβώς όπως έχουν κάνει και οι Εβραίοι).
Οι λόγοι που το κάναμε είναι άλλο μεγάλο θέμα (ούτε και αυτό μας προβληματίζει, δεν το αντιλαμβανόμαστε καν).
Αυτό σημαίνει όμως πως έχουμε απεμπολήσει κάθε άλλη κατεύθυνση σκέψης, πέραν της δογματικής.
Έχουμε, δηλαδή, οριστικοποιήσει μια πεποίθηση η οποία επηρεάζει κάθε άλλη προσλαμβάνουσα.
Δεν μας ενδιαφέρει τίποτα άλλο γύρω από το θέμα, παρά το αναμενόμενο, το επαναλαμβανόμενο, αυτό που συνιστά την οριστικοποιημένη πεποίθηση. Ότι τρελό και να ακούσουμε, όσο τρελό και να είναι, δεν υπάρχει περίπτωση να το περάσουμε από σκέψη. Μας αρκεί το αν συνάδει με την πεποίθηση, αν χρησιμοποιεί το λεξιλόγιο και αν ενεργοποιεί τις εσωτερικευμένες εικόνες που πρέπει:
«…οι Τούρκοι εδώ και αιώνες κρατούν το έδαφος της Πόλης αλλά εμείς κρατούμε το πνεύμα και την ψυχή της Πόλης… Η Πόλη, ως πνεύμα και ως ψυχή, δεν είναι εκεί, είναι εδώ. Από μας εξαρτάται, είπε, το αν κάποτε μεταφερθεί εκεί…
…Το ερώτημα λοιπόν είναι: αντίσταση ή υποταγή; Πάχος ή πάθος ελευθερίας;…»
Κατευθείαν μετάθεση του εθνικιστικού αλυτρωτισμού σε πνευματικότητα…
Και μάς μας αρέσει!
Μια χαρά!
Υ.Γ.
Μίλησα γενικά, δεν προχώρησα σε επιμέρους ανάλυση αυτών που λέει το κείμενο, γιατί δεν έχει κανένα νόημα να γίνει. Ο θρησκευτικός τρόπος σκέψης δεν ενδιαφέρεται ως διαδικασία για την αλήθεια, αλλά για την επαλήθευση αυτού που ως πεποίθηση ΠΡΕΠΕΙ να επαληθευτεί. Και θα επαληθευτεί, ούτως ή άλλως, οι τεχνικές είναι πολλές.
Οποιοσδήποτε άνθρωπος, με τις ελάχιστες ιστορικές γνώσεις, αν βγεί λιγάκι από το στημένο παιχνίδι, αν θελήσει να το δει από μια απόσταση χρησιμοποιώντας απλά τη λογική και τη διαίσθησή του (την ικανότητα να πιάνει τις μή ρητά και ξεκάθαρα διατυπωμένες σκέψεις οι οποίες σχετίζονται συνήθως με προδιατυπωμένα συμπεράσματα, συναισθηματικές στάσεις και στοχοθεσία) μπορεί να κάνει πολλούς συλλογισμούς του στιλ:
«μισό λεπτό, το να ξεσπιτωθούν και να αναστατωθούν εκατομμύρια Τούρκοι συνάνθρωποι, σε ποιά από τις αξίες μας αναφέρεται; Χμμμμ, στη εκδίκηση, μήπως;»
Αν θελήσει θα δει και πολλά άλλα.
Αν δεν θελήσει, θα τα «ερμηνεύσει» θεϊκά: «θα είναι θέλημα θεού, όχι δική μας επιδίωξη.»
…
Το «αναστατωθούν» που χρησιμοποίησα παραπάνω, να το εκλάβετε ως ωραιοποιημένο λόγο, όπως το «απολαξεύσεις» που είδαμε σε αλλη θεματική.